Heel België reageerde stomverbaasd toen Ryanair eind november zijn komst naar Zaventem aankondigde. Waarom eigenlijk? Voor het eerst sinds 1996 slabakt de groei van de Ierse lagekostenmaatschappij. De Viagra-pil van de regionale luchthavens werkt niet langer. Trends brengt deze week een uitgebreide analyse.
Achteraf bekeken is het makkelijk praten. Maar eigenlijk liet Ryanair al in de lente verstaan dat het naar Zaventem wou. Op 27 mei 2013 publiceerde de Ierse budgetvlieger een prospectus voor de aankoop van 175 nieuwe vliegtuigen bij Boeing. Die worden allemaal geleverd in de kalenderjaren 2014 tot 2018, en hebben een totale catalogusprijs van 14,2 miljard dollar. Ryanair verwacht dat het aantal passagiers in die periode met een kwart zal klimmen, naar minstens 100 miljoen.
Ryanair rekent erop dat het tegen dan een marktaandeel haalt van 20 procent op Europese luchthavens. Alleen de allergrootste luchthavens ontbreken in de rekening. “Londen Heathrow, Parijs Charles de Gaulle en Frankfurt”, aldus CEO Michael O’Leary.
Brussel – ‘Zaventum’ volgens de eerste media-aankondigingen van Ryanair – stond dus wel op het lijstje. O’Leary verkocht de tien bestemmingen vanuit Zaventem vanaf februari maar al te graag als een buitenkansje voor goedkopere tickets. Maar voortaan moet Ryanair dus wel de veel hogere tarieven in Zaventem betalen: 27,5 euro per passagier. Brussels South verdiende vorig jaar amper 1,88 euro per vertrekkende passagier, vooral die van Ryanair.
Bittere pil voor O’Leary
Achter het offensief schuilt dus ook een bittere afgang voor de Ierse CEO. In het verleden sprak hij bijzonder harde taal over de centrale luchthavens, met hun hoge prijzen. De fulminante groei van Ryanair stoelde op de regionale luchthavens. De oude, grijze, door werkloosheid geteisterde PS-burcht Charleroi kon daardoor pronken met zijn luchthaven Brussels South. Het aantal passagiers steeg er van geen 800.000 in 2001, naar 6,5 miljoen in 2012. Ryanair zelf ging in die periode van 5 naar bijna 80 miljoen passagiers.
Maar die groei stokt nu. De Ierse maatschappij moest haar prognoses voor dit jaar neerwaarts herzien. Het aantal passagiers zal stabiliseren onder de grens van 81 miljoen, nadat er in het eerste halfjaar nog een kleine groei was geweest, van 2 procent. Initieel was een groei met 3 procent naar 82 miljoen passagiers verwacht. De Viagra-pil van de regionale luchthavens werkt niet langer.
Vriendelijker voor de passagier
Nog veel belangrijker in de koerswijziging is de grotere aandacht voor de passagier. De Aldi van de luchtvaart moet de Delhaize worden. Nu de groei slabakt, kan Ryanair eindelijk wat aandacht besteden aan meer klantvriendelijkheid. Extra bagage wordt goedkoper. Wie zijn inscheepkaart liet printen kreeg een extra aanslag van 70 euro. Die prijs zakt naar 15 euro. Een tweede stuk handbagage wordt mogelijk, de website wordt gebruiksvriendelijker. En vanaf februari worden alle zitjes vooraf toegewezen. Dat maakt het gezelliger, motiveert Ryanair: de familie kan bijeenzitten.
Hoe diep snijdt de Ier daarmee in de eigen winst? Want Ryanair boekt al jaren verlies uit de ticketverkoop, en maakt enkel winst via extra inkomsten. Dat zijn, naast de voorgaande, ook commissies uit hotelboekingen en autoverhuur, treintickets, eten en drank aan boord.
Wolfgang Riepl, Robert van Apeldoorn
Het volledige dossier leest U in Trends van deze week.
