De algemene ziekenhuizen in ons land konden het afgelopen coronajaar globaal positieve financiële resultaten neerzetten, maar dat was enkel en alleen te danken aan het kasvoorschot (ongeveer 1,428 miljard euro) dat de federale overheid ter beschikking stelde. Dat blijkt uit een analyse van de economen van Belfius.
De covidpandemie heeft een zware impact gehad op de Belgische ziekenhuizen, niet alleen op menselijk vlak maar ook financieel. De gewone activiteiten vielen noodgedwongen fors terug: het aantal opnames daalde in 2020 met 18 procent, sommige ziekenhuizen noteerden zelfs een derde minder activiteit. Vooral in april 2020 was er een stevige terugval. In de eerste jaarhelft van 2021 -toen de derde coronagolf woedde – bleef het aantal ziekenhuisopnames onder druk staan, maar was er wel een herstel van het aantal daghospitalisaties. Die lagen opnieuw op het niveau van 2019.
Overheidssteun
Globaal boekten de ziekenhuizen 3,5 procent minder omzet in 2020, tot 14,8 miljard euro. Ook hier zijn er grote verschillen tussen de instellingen: sommigen zagen hun omzet met zo’n 10 procent dalen, terwijl een paar ziekenhuizen er toch in slaagden om meer omzet te boeken. Maar daar tegenover stonden ook hogere kosten. Opgeteld resulteerde dit in een negatief exploitatieresultaat voor de sector van -693 miljoen euro. Maar dankzij de kasvoorschotten van de overheid, waarvan de ziekenhuizen zo’n 837,4 miljoen euro hebben ingeboekt in 2020, was het resultaat nog 112 miljoen euro positief. ‘Dat is een verbetering ten opzichte van 2019 (83 miljoen euro), maar nog altijd zeer fragiel in vergelijking met de totale omzet’, merkt Belfius-hoofdeconoom Véronique Goossens op. ‘De marges blijven flinterdun en zonder voorschotten was iedereen in het rood beland’, klonk het.
Hervorming financiering
De Belfius-hoofdeconoom pleit dan ook voor een grote hervorming van de ziekenhuisfinanciering. ‘Die financiering is tot op de draad versleten. Ziekenhuizen kunnen geen enkele schok meer opvangen’, klinkt het. Maar eerst zijn er nog de uitdagingen op korte termijn. De covidpandemie is nog niet afgelopen, terwijl de voorschotten slechts tot eind september konden gebruikt worden. Margot Cloet van Zorgnet-Icuro lanceerde donderdag een oproep om die regeling te verlengen tot het einde van de coronacrisis. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) liet weten dat hij een verlenging op de regeringstafel gaat leggen.
Voor wat de grondige hervorming van de ziekenhuisfinanciering betreft, liet de minister donderdag nog niet in zijn kaarten kijken. ‘De nota is bijna klaar’, beloofde hij, ‘waarbij de nadruk zal liggen op een stabiele en transparante financiering’.
