Ook kmo’s kunnen hun CO2-uitstoot berekenen en verkleinen

KLIMAATNEUTRAAL De drempel naar klimaatacties blijft voor veel bedrijven hoog. © Getty Images
Britt Buseyne Onderzoeker, schrijver en podcastmaker rond duurzaam ondernemen.

Trends selecteert grensverleggende thema’s en verhalen. De reductie van de CO2-uitstoot bij bedrijven verdient het label, omdat het de ondernemingen op weg helpt naar klimaatneutraliteit.

Klimaatneutraliteit betekent dat er een evenwicht is tussen de uitstoot en de opname van broeikasgassen. Een klimaatneutraal of CO2-neutraal bedrijf kan dus nog een zekere uitstoot genereren, op voorwaarde dat het die uitstoot compenseert met activiteiten zoals herbebossing of investeringen in regeneratieve landbouw.

Volgens experts is de uitstoot van broeikasgassen, en in het bijzonder CO2, de belangrijkste oorzaak voor de opwarming van het klimaat. Om ervoor te zorgen dat de gemiddelde temperatuurstijging onder 2 graden blijft – het doel van het klimaatakkoord van Parijs – moet België zijn uitstoot tegen 2030 halveren en tegen 2050 volledig terugdringen.

Antoine Geerinckx, de oprichter van de adviseur CO2logic, wijst erop dat steeds meer bedrijven acties ondernemen om hun uitstoot te verminderen, maar de resterende uitstoot wordt volgens hem nog te vaak doorgeschoven naar de maatschappij.

Initieel zette CO2logic bedrijven er vooral toe aan gecertificeerde klimaatprojecten in ontwikkelingslanden te steunen, zoals de ontbossing in Oeganda voorkomen of in efficiënte ovens voorzien in Benin. Sinds 2007 helpt CO2logic, dat enkele weken geleden werd overgenomen door het Zwitserse South Pole, klanten ook hun CO2-voetafdruk te berekenen en actiepunten te bepalen. De acties verschillen van bedrijf tot bedrijf. “Voor dienstenbedrijven ligt de grootste impact vaak in mobiliteit of reizen”, zegt Antoine Geerinckx. “Voor de industrie is dat energie en de processen.”

Antoine Geerinckx, CO2logic
Antoine Geerinckx, CO2logic

Om een effectieve klimaatactie te garanderen, verleent CO2logic als enige in België het CO2 Neutral-label aan bedrijven die hun klimaatimpact berekenen, verminderen en compenseren volgens de regels van de kunst. Het label garandeert niet alleen dat bedrijven reële klimaatinspanningen leveren, maar biedt ook de kans om greenwashing te doorprikken, dankzij de externe validatie van het inspectiebedrijf Vinçotte. Bedrijven zoals Proximus, Le Botaniste en Deceuninck-Quick-Step namen het CO2 Neutral-label al in ontvangst.

Hoge drempel

Ook meer generalistische adviseurs zoals SGS en RSK Benelux bieden bedrijven in België ondersteuning bij de berekening of de reductie van hun CO2-uitstoot, zij het zonder officiële certificatie. Adviesbureaus zoals Sustenuto, Greenfish, Encon, Ecolife en Sustainalize helpen ondernemingen bij het ontwerp, de implementatie en de rapportage van klimaat- en andere duurzaamheidsacties.

Ondanks de groeiende noodzaak en het ruime aanbod aan adviesbureaus blijft de drempel naar klimaatacties voor veel bedrijven hoog. In België proberen steeds meer initiatieven het thema toegankelijker te maken. Met Atelier Carbon Footprint organiseert het ondernemersnetwerk Voka workshops om de CO2-voetafdruk te berekenen. Volgens Helen Jacobs, coördinator Duurzaam Ondernemen voor Voka Antwerpen-Waasland, is het atelier een van de meest populaire workshops bij Voka en voor veel ondernemers een opstap naar een doordacht reductieplan.

Andere initiatieven willen bedrijven dan weer de kans geven iets terug te doen voor de planeet, zonder daarbij meteen hun uitstoot onder de loep te nemen. Bij Goforest kunnen bedrijven bijvoorbeeld bijdragen aan herbebossing en regeneratieve landbouw op verschillende plekken ter wereld. De partnerorganisatie van CO2logic werkt bovendien aan een applicatie waarmee bedrijven de groei van hun aangeplante bomen virtueel kunnen opvolgen. Wie het resultaat liever met eigen ogen ziet, kan in België samenwerken met Treelogical, Bos+ of Forest FWD.

Nood aan uniformiteit

Ondanks het toenemende engagement voor klimaatactie bij bedrijven wordt hun CO2-voetafdruk nog altijd op verschillende manieren berekend, gereduceerd en gecompenseerd. Volgens Kenneth Van den Bergh, medeoprichter van Carbon+Alt+Delete, mist het landschap nog maturiteit. “In tegenstelling tot hun jaarrekeningen kunnen we de CO2-voetafdruk van twee bedrijven niet zomaar met elkaar vergelijken”, zegt hij. “Om dat te kunnen, zou niet-financiële rapportage even rigoureus moeten verlopen als financiële rapportage.” De Leuvense start-up werkt aan software waarmee bedrijven hun uitstoot gemakkelijker kunnen berekenen en doelstellingen eenduidig kunnen evalueren.

Bedrijven die hun klimaatdoelstellingen en -acties willen toetsen aan de klimaatdoelstellingen van Parijs, kunnen een beroep doen op het Science Based Targets Initiative (SBTi). In België maken onder meer Lidl België, Proximus en bpost er gebruik van.

Voor de bouwsector experimenteren Belgische overheden met de CO2-prestatieladder. Het certificatiesysteem moet bouwbedrijven stimuleren om hun uitstoot te verkleinen. In Nederland gebruikt ProRail het sinds 2009 voor overheidsopdrachten in de bouw.

De nood aan uniformiteit wordt bevestigd door de open brief die zo’n 150 bedrijven afgelopen najaar richtten aan de Europese Commissie, met de vraag om een duidelijke strategie voor klimaatneutraliteit en het investeringsbeleid. Het toenemende bewustzijn bij burgers, investeerders en bedrijven is de uitgelezen voedingsbodem voor een ambitieus, overkoepelend beleid, dat de transitie naar een klimaatneutrale economie kan versnellen.

Emissiehandel is geen sluitende oplossing

71 procent van alle uitstoot ter wereld is afkomstig van slechts honderd bedrijven. Dat blijkt uit het Carbon Majors-rapport van het Carbon Disclosure Project. Om de klimaatimpact van onder meer die dirty hundred in te perken, heeft de Europese Unie sinds 2005 een systeem van handel in uitstootrechten. Het Emissions Trading System (ETS) reguleert de uitstoot van zo’n 11.000 bedrijven, goed voor 45 procent van de Europese uitstoot.

Maar de Europese emissiehandel is geen sluitende oplossing. Bedrijven worden niet verplicht hun volledige klimaatverantwoordelijkheid op te nemen door bijvoorbeeld hun restuitstoot te compenseren. Bovendien vallen diverse bedrijven in de retail, de dienstensector, de landbouw en delen van de industrie en de energiesector niet onder het systeem.

Steeds meer bedrijven worden daarom aangesproken om extra inspanningen te leveren. Eind 2020 deden bijna 140 investeerders een oproep aan multinationals om wetenschappelijk onderbouwde klimaatdoelstellingen vast te leggen. Onlangs maakte ook de consultant EY bekend dat het de financiële impact van de klimaatverandering en de energietransitie zou behandelen als een kernpunt van de accountantscontrole.

71 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot komt van slechts honderd bedrijven.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content