Marc Saverys (CMB/Euronav), genomineerd voor Manager van het Jaar: de man die de supertankerindustrie verandert

Marc Saverys bouwde CMB en Euronav uit tot maritieme topbedrijven. In 2014 nam de tankerrederij Euronav een quantumsprong. Ondertussen beukt de crisis in op de cijfers.

2014 is een sleuteljaar geworden voor Marc Saverys. De toenmalige voorzitter van de scheepvaartgroep Euronav forceerde begin dit jaar de aankoop van vijftien supertankers van Maersk. Het in de maritieme sector gespecialiseerde tijdschrift Lloyd’s onderscheidde de overname als de ‘transactie van het jaar’. Lloyd’s spreekt dan ook voor een “definitieve ommekeer voor het bedrijf en ook voor de hele industrie”. Ze luidt mogelijk de start in van de consolidatie in de sector.

Met de investering van 800 miljoen euro stijgt Euronavs supertankervloot naar 25 stuks en positioneert het zich in de wereldtop. Het aandeel van de families Saverys en Livanos verwaterde wel van 40 naar 20 procent, omdat 350 miljoen euro werd opgehaald via een kapitaalsverhoging. Euronav kocht de tankers voor 65 miljoen dollar, bijna een derde van de prijs van voor de crisis. Euronav heeft ook nog een 20 kleinere Suezmax-schepen en twee ultragrote olietankers van 440.000 ton. Met een aandeel van slechts 4 procent is de Antwerpse tankerrederij de nummer twee op de wereldmarkt, na het Noorse Frontline. Die positie geeft het bedrijf meer onderhandelingsruimte bij klanten en financiers. “Een buitenkans”, noemde Saverys de transactie.

De voorbije jaren versterkte Saverys met een schuldherschikking en kostenbesparingen de financiële structuur van Euronav om zo’n operatie mogelijk te maken zonder een complexe financiering. Hij schrapte ook bestellingen van tankers, omdat er een overaanbod was. In veertien dagen waren de onderhandelingen over de financiering van de aankoop van de Maersk-tankers rond.

Lange traditie

De familie Saverys is de grootste aandeelhouder van Euronav. Marc Saverys controleert 12 procent en zijn zus Virginie 5 procent. Toch deed hij, amper 60, in augustus 2014 een stap terug als voorzitter van Euronav. De Griek Peter Livanos (16,41 procent) volgt hem op. Een maand later ruilde hij ook zijn positie als gedelegeerd bestuurder bij CMB voor die van voorzitter. Zijn zoon Alexander volgt hem op. CMB is de beursgenoteerde holding boven de drogebulkrederij Bocimar en de vliegtuigmaatschappij ASL. Met 51 procent van de aandelen is Marc Saverys nog altijd de machtigste persoon binnen CMB, naast zus Virginie die 16 procent in handen heeft.

De familie Saverys heeft een lange traditie in de scheepvaartwereld, eerst als de eigenaars van de Boelwerf, later als reders. Vader Philippe Saverys stak zich in 1991 diep in de schulden om de overname van Compagnie Maritime Belge (CMB) van de Generale Maatschappij te financieren. Marc Saverys, die werkte bij Bocimar, werd een jaar later CEO en voerde een radicale herstructurering door om te vermijden dat CMB zou kapseizen. Hij hervormde de holding van rederijen, verzekeringen en havenoverslagbedrijven tot een maritieme transporteur van goederen over de hele wereld.

Zijn broer Nicolas werd het boegbeeld van de beursgenoteerde gasrederij Exmar, die van CMB werd afgesplitst. Beiden combineren de kracht van het kapitaal met een flinke dosis lef. Dat is van groot belang in de maritieme wereld, die door familiale groepen wordt beheerst. De sterke schommelingen van de vrachtprijzen maken het management van rederijen – op het juiste moment schepen kopen en verkopen – en dus ook het aandeel bijzonder volatiel.

Op de loer

In 2013 haalde CMB op een omzet van 545 miljoen euro (688 miljoen dollar) een ebitda van 139 miljoen euro, procentueel de laagste in vijf jaar. De eerste negen maanden van 2014 waren teleurstellend met omgerekend 298 miljoen euro omzet en een schamele ebitda van 34 miljoen euro. De onverwacht lage scheepvaarttarieven voor ijzererts, steenkool en andere grondstoffen leidden bij CMB in het derde kwartaal tot 9,5 miljoen euro verlies. Saverys beschouwt dit soort schommelingen meer als een uitdaging dan als een opdoffer. Ook concurrenten hebben het moeilijk. Hij ligt op de loer voor koopjes.

Ondanks de slechte conjunctuur bestudeert CMB de overname van Delphis Hong Kong, dat veertien containerschepen uitbaat. Dat is de rederij van Alexander Saverys. De jonge Saverys had in volle hoogconjunctuur de acht keer grotere concurrent Team Lines overgenomen voor 28 miljoen euro. Met de financiële hulp van zijn vader kon hij vermijden dat de groep over de kop ging.

CMB heeft eind oktober ook de luchtvaartdochter ASL Groep uitgebreid met de Zwitserse Farnair Groep, wat het aantal vliegtuigen onder beheer op 100 brengt. ASL is een joint venture tussen CMB (51 procent) en 3P Air Freighters (49 procent), een private-equityfonds beheerd door Petercam.

De tankerrederij Euronav diende begin september een aanvraag in bij de Amerikaanse beurswaakhond SEC om nieuwe aandelen te laten noteren op de New York Stock Exchange. Die operatie werd in oktober uitgesteld. De rederij maakte die maand een kwartaalverlies van 16 miljoen op 101 miljoen euro omzet (128 miljoen dollar) bekend, het dertiende verlies in veertien kwartalen. In 2013 boekte Euronav 315 miljoen euro omzet (401 miljoen dollar), een nettoverlies van 71 miljoen euro en een ebitda van 109 miljoen. Euronav kondigde wel aan dat het vierde kwartaal het beste zal zijn van de voorbije vier jaar “dankzij de seizoensgebonden vraag en verbeterde fundamenten”.

Fine fleur

Marc Saverys behoort tot de fine fleur van het Belgische kapitalisme. In de raad van bestuur van CMB laat hij zich omringen door kleppers als Etienne Davignon (ex-topman Generale Maatschappij), Eric Verbeeck (ex-topman van de aannemer Interbuild en de promotor Kairos) en Jean-Pierre Hansen (ex-COO van GDF Suez). Hij heeft bestuursmandaten in Sibelco en Mediafin.

In 2006 richtte hij samen met een aantal ondernemers, onder wie Philippe Vlerick, de holding Pentahold op. Zijn zoon Sebastiaan leidt de private stichting van de familie, Durabilis, waarin Vlerick ook bestuurder is, en Stevia One International, dat een suikervervangend middel zal produceren. Marc Saverys houdt van jagen, een goede sigaar en heeft een passie voor kunst en geschiedenis.