Joris Luyendijk: ‘Banksector lijkt op de Sovjetunie in de jaren tachtig’

Na twee jaar een blog te hebben bijgehouden over de zakenbankiers in Londen, publiceert de Nederlandse journalist Joris Luyendijk nu een boek over zijn ervaringen. En hij is niet mals voor de banksector.

Is er sinds de financiële crisis van 2008 dan niets veranderd? Bankiers beweren van wel.

Luyendijk: “Er zijn veel regels bij gekomen, en er is meer aandacht voor risico’s. Maar dat betekent niet dat de oorzaken van het probleem zijn weggenomen. Sommige banken zijn nog groter dan zeven jaar geleden, de verwevenheid en de belangenconflicten zijn er nog altijd, net als de perverse prikkels.”

“Wat mij nog het meeste choqueert is dat toezichthouders en politici beweren dat de toestand veel veiliger is. Zolang zij hun eigen onmacht niet benoemen, zijn we niet op het goede pad. Als je ziet welke schade deze sector kan aanrichten, vind ik het onverantwoord te doen alsof het probleem is opgelost.”

Wat is volgens u de kern van het probleem?

Luyendijk: “Dat er geen vrije markt bestaat in de financiële sector. In de meeste landen vormen de grootbanken oligopoliën die met de winst gaan lopen en de risico’s doorschuiven naar de belastingbetaler. Wat je in de jaren tachtig leerde over de Sovjet-Unie, doet sterk denken aan wat je vandaag in de financiële sector ziet: instellingen die door de overheid op de been gehouden worden, met een carrousel van bankiers, toezichthouders en politici die elkaars handelingen toedekken.”

“Zolang we het huidige bancaire systeem als een vrije markt blijven omschrijven, zal er nooit iets veranderen. Liberale en conservatieve politici verdedigen een systeem dat werkelijk niets met hun idealen te maken heeft. Too big to fail banken staan haaks op de kern van het kapitalisme. Philippe Lamberts van de Groenen is een van de weinige politici die voor de vrije markt is. Hij wil een systeem waarin banken geen subsidies krijgen en failliet kunnen gaan. Wat is Noord-Korea? Gesubsidieerde bedrijven die niet failliet kunnen gaan. Wat zijn westerse banken? Gesubsidieerde bedrijven die niet failliet kunnen gaan.”

Lees het volledige interview met Joris Luyendijk in Trends van deze week.