Op woensdag 24 oktober 2012 kondigde de Amerikaanse autobouwer Ford aan dat de vestiging in Genk tegen eind 2014 dicht gaat. Wat ging eraan vooraf en wat gebeurde daarna? Een overzicht.
De onheilsberichten over Ford Europa en de Genkse fabriek steken tijdens de zomer van 2012 de kop op. De constructeur wil actie ondernemen om de slabakkende verkoop en overproductie in Europa aan te pakken.
Geruchten
De autobouwer ontkent de geruchten, en verwijst vaak naar het Toekomstcontract dat tot 2020 werkzekerheid biedt in Genk. Halfweg september ebt de angst weg, wanneer de directie bevestigt dat Genk de nieuwe Mondeo mag bouwen vanaf 14 oktober 2013.
Maar maandag 22 oktober slaat het nieuws dat er twee dagen later een bijzondere ondernemingsraad op de agenda staat, in als een bom. Verschillende media meldden dan al dat de fabriekspoorten dicht zullen gaan.
Ondernemingsraad
Twee dagen later op woensdag 24 oktober is de stemming ‘s ochtends zeer bedrukt. Honderden werknemers – en een hele persmeute – wachten de vergadering af. Al snel valt het verdict voor de 4.300 arbeiders en bedienden, en indirect ook voor de 1.305 mensen bij de vier belangrijkste toeleveranciers (SML, Lear, Syncreon en IAC). Ford verwijst naar de overcapaciteit in de Europese fabrieken; de productie van de nieuwe modellen van de Mondeo, S-Max en Galaxy verhuist naar Valencia. Eind 2014 gaat de stekker eruit in Genk. De Europese directie van Ford ontmoet die dag nog Vlaams minister-president Kris Peeters en premier Elio Di Rupo. In Genk blijven de fabriek en de honderden afgewerkte wagens geblokkeerd door de bonden.
Meryame Kitir
Een dag later – op donderdag 25 oktober – krijgt een geëmotioneerde sp.a-volksvertegenwoordiger en parttime Ford-arbeidster Meryame Kitir een kamerbreed applaus wanneer ze de volksvertenwoordigers toespreekt. Diezelfde dag lanceren de bonden ook de eis van brugpensioen op 50 jaar.
Rellen
Een vakbondsactie op 7 november aan de Ford-fabriek in Keulen loopt uit de hand. Duitse agenten raken gewond en Genkse arbeiders worden opgepakt. De werknemers weten dan overigens al een week dat Stephen Odell, de topman van Ford Europa, promotie maakt.
Rustiger verloopt de Mars van de Toekomst die de bonden op 11 november organiseren. Naar schatting 20.000 mensen dagen op in het centrum van Genk. Twee dagen later duikt voor het eerst het Strategisch Plan voor Limburg in het Kwadraat (SALK) voor het eerst op, het plan waarmee de Vlaamse regering een economische relance in Limburg wil lanceren.
Sociaal overleg
Eind december 2012 is er een eerste doorbraak in het sociaal overleg om de fabriek opnieuw draaiende te krijgen. De werknemers keuren het plan begin januari goed. De periode voordien was al enkele keren de heropstart aangekondigd, maar grosso modo was er weinig activiteit. Sowieso waren er ook verschillende dagen economische werkloosheid. Pas eind januari zullen de gesprekken over een sociaal plan echt van start gaan.
Vanaf begin februari 2013 lijkt de productie min of meer normaal te hervatten.
Een eerste doorbraak is er op 15 maart wanneer de arbeiders van de autofabriek het sociaal plan goedkeuren, net als hun collega’s bij toeleveranciers SML en Lear.
CAO
Op 16 mei wordt de cao voor de Ford-arbeiders ondertekend. Een dag later breken de bonden de stakingspost aan de fabriekspoort af. Eind mei wordt de informatie- en consultatiefase afgesloten. Er is definitief geen toekomst meer voor de fabriek.
Op 4 juni schakelt Ford over van twee shiftts naar één. De dagelijkse productie daalt zo van 800 naar 500 wagens. Voor de vier toeleveranciers worden de cao’s voor de arbeiders uiteindelijk op 1 juni ondertekend. Voor de Ford-bedienden loopt het overleg trager.
Na een akkoord tussen bonden en directie eind juni, tekenen beide partijen op 3 juli de teksten.
Ontslag
Op 22 juli is officieel de periode van ontslag ingegaan voor de
ongeveer 450 werknemers van Ford Genk en toeleveringsbedrijven die gekozen hebben om vrijwillig hun bedrijf te verlaten. Aan die beslissing was een eenmalige premie verbonden, alsook een outplacementbegeleiding en inschakelingsvergoeding.
Brugpensioen
Minister van Werk Monica De Coninck keurt op 12 september het
herstructureringsdossier van Ford Genk goed. Brugpensioen is mogelijk op 52 jaar. Begin oktober raakt nog bekend dat ruim duizend werknemers door de sluiting in financiële problemen dreigen terecht te komen. Zij hadden al een gesprek met de bank over een herziening van hun hypothecaire of consumentenlening. (Belga/BO)
