Het Europees Parlement wil dat platformbedrijven als Uber en Deliveroo voortaan zelf moeten bewijzen dat hun medewerkers zelfstandig zijn. Zoniet moeten ze een volwaardig statuut als werknemer krijgen.
Met een ruime meerderheid van 524 tegen 39 stemmen (124 onthoudingen) schaarde het halfrond zich donderdag in Straatsburg achter dit standpunt. Daarmee willen de parlementsleden druk zetten op de Europese Commissie, die eind dit jaar een wetgevend initiatief voor het statuut van platformwerkers zal presenteren. In de Europese Unie werken 24 miljoen mensen voor platformbedrijven. Vaak werken ze als schijnzelfstandige, waardoor ze minder bescherming genieten, minder verdienen en minder sociale rechten opbouwen.
Maandag nog oordeelde een rechtbank in Nederland dat chauffeurs die werken voor Uber als werknemers moeten bestempeld worden. Ook in verscheidene andere Europese landen verloren platformbedrijven eerder al rechtszaken over deze praktijken. ‘Platformwerkers zijn geen zelfstandigen, ze kunnen niet zelf bepalen welk soort werk ze doen en wat de prijs is van de geleverde diensten’, stelt Sara Matthieu (Groen).
Omgekeerde bewijslast
Voor het Europees Parlement is het hoog tijd dat de wetgever volgt. ‘Het parlement wil met een gecoördineerde Europese aanpak ervoor zorgen dat platformwerkers voortaan als werknemers worden beschouwd, tenzij het platform kan aantonen dat ze wel degelijk zelfstandig zijn’, legt Cindy Franssen (CD&V) uit. Die omgekeerde bewijslast is voor haar ‘een doorbraak in de strijd tegen sociale dumping door de platformbedrijven’.
Ook wil het parlement erover waken dat platformwerkers het bestaande werknemersstatuut behouden. ‘Bedrijven als Uber en co pleiten ervoor om een nieuw derde statuut op te richten, naast de bestaande statuten van werknemer en zelfstandige, specifiek voor platformwerkers. Zo proberen ze hun verantwoordelijkheid als werkgever opnieuw af te zwakken’, zegt Kathleen Van Brempt (Vooruit). ‘Dat is voor ons absoluut onaanvaardbaar.’
Flexibiliteit
In een reactie deelt Deliveroo de doelstelling van het Parlement om de arbeidsomstandigheden in de platformeconomie te verbeteren, ‘maar de flexibiliteit die platformmedewerkers beamen, wordt in het rapport helemaal over het hoofd gezien’, klinkt het bij een woordvoerder.
‘Deliveroo koeriers kiezen er expliciet voor om als zelfstandige of onder de deeleconomie te werken. Meer dan 3.500 kandidaten contacteren ons maandelijks in België.’ Het bedrijf benadrukt voorts dat de mogelijkheid om te kiezen wanneer en waar te werken, en voor hoe lang, essentieel is voor zij die kiezen om in de platformeconomie bij te verdienen. ‘Wij vragen met aandrang dat er echt wordt geluisterd naar de stem van de koeriers, en dat elke verandering moet brengen wat koeriers echt willen, namelijk een combinatie van flexibiliteit als zekerheid.’
