Europa heeft de beeldschermenproductie aan Azië verloren. In halfgeleiders dalen de Europese investeringen dit jaar tot 4 procent van het wereldtotaal. Nu volgen ook de lichtindustrie.
Led’s, de lichtgevende halfgeleiders, zijn booming business. Volgens Strategies Unlimited groeide de markt voor high brightness leds in verlichting, schermverlichting van pc’s en tv’s inbegrepen, vorig jaar met 93 procent. Investeringsbank Morgan Stanley voorspelt dat leds in 2020 liefst 90 procent van de verlichtingsmarkt betekenen.
Probleem voor Europa is dat die leds meer en meer in Azië worden gemaakt. Volgens de belangenorganisatie van halfgeleiderfabrikanten Semi stijgt het aantal led-fabrieken in de periode 2010-2012 met 59. Daarvan zijn er 43 in China en welgeteld 2 in Europa. Het gaat om fabrieken bij Incotex in Bulgarije en bij de Russisch-Duitse combinatie OptoGaN in Sint-Petersburg. Osram in Regensburg blijft uitbreiden, maar er is geen enkele nieuwe Europese led-fabriek aangekondigd voor 2012, specifieert Semi.
150.000 banen
Europa heeft nog altijd het hoofdkantoor van de twee grootste lichtproducenten in de wereld en stelt volgens Philips nog 150.000 mensen tewerk in de lichtindustrie. Behalve Philips en het Siemens-filiaal Osram gaat het om de grote Oostenrijkse fabrikant van lichtsystemen Zumtobel en om meer dan 1000 kmo’s. Osram wil in de herfst naar de beurs.
Eigenaardig genoeg is de grootste bouwer van machines voor de led-industrie wel nog Europees. Het Duitse Aixtron heeft twee derden van de wereldmarkt en haalt 91 procent van zijn omzet in Azië.
Een High Level Working Group van de Europese Commissie over sleuteltechnologieën komt binnenkort met een rapport over de zorgwekkende verschuiving van de lichtindustrie en van andere sleuteltechnologieën naar Azië.
“Er is een reële dreiging dat onze competenties voor technologie-ontwikkeling verhuizen naar de Aziatische productiecentra, met hun gunstige kosten, hun hoger groeipotentieel in dichtbije markten en hun snel verbeterende knowhow, die het gevolg is van hun groeiende productie-ervaring,” zei de werkgroep al in een interimrapport in februari.
Philips Turnhout niet immuun
De trend naar leds bedreigt ook de Philips-fabriek in Turnhout met zijn 1800 werknemers Daar worden zuinige en krachtige hogedrukgasontladingslampen (HID) gemaakt. En toch. “Je ziet systematisch een aantal producten verschuiven naar led. In beamers worden gasontladingslampen vervangen door leds”, stelt vakbondssecretaris Leo Lauwerysen van LBC-NVK vast. “Het gebruik kalft af, maar er is nog geen onmiddellijke dreiging.”
Officieel zegt Philips België niet te verwachten “dat led-technologie op korte termijn de HID-markt zal vervangen”. “HID en led zijn complementair en worden in zeer veel projecten samen gebruikt”, heet het.
Er zijn geen plannen om een led-activiteit te starten in Turnhout.
