Deminor lanceert deze week een “quick scan aandeelhouderspositie”, zestig vragen die niet-beursgenoteerde ondernemingen toetst op de rechten van de aandeelhouders.
Aandelen in familiebedrijven gaan soms over van generatie op generatie. Dikwijls zitten familieleden op een pakket aandelen waarmee ze amper invloed kunnen uitoefenen op de patron van het bedrijf.
“Ondernemers schermen zich juridisch soms compleet af van wat zij beschouwen als bemoeizieke aandeelhouders”, schetst Bernard Thuysbaert, vennoot van Deminor. “Ons kantoor tracht hen te bevrijden uit deze dichtgetimmerde structuren. Het gebeurt dat klanten al twintig jaar geen euro dividend hebben gezien, terwijl het management zelf rijkelijk betaald wordt en zich verrijkt ten laste van de gewone aandeelhouders.”
De “quick scan” heeft ondermeer betrekking op de eigendomsstructuur (de aanwezigheid van financiële partners, overdracht- en stembeperkingen, dividendenbeleid, conflictregelingen) en het familiale karakter (opvolgingsregelingen, het bestaan van een familieraad of -charter).
Ook de verhouding van de raad van bestuur en management onderling en met elkaar wordt bekeken. Zijn er bijvoorbeeld externe bestuurders of aparte bestuursorganen (adviesraad, verloning, audit)? Is het management gemachtigd het kapitaal te verhogen en hoe wordt de directie vergoed (variabel, opties)? Ook bekijkt Deminor de interne, externe en aandeelhouderscontrole.
Stefan Hertogs, die de quick scan hielp uitwerken: “In meer dan de helft van de gevallen scoort de onderneming negatief. We stelden met deze scan vast dat ondernemingen met een financiële partner de rechten van de minderheid beter waarborgen. Als algemene regel geldt dat hoe groter de invloed van de familie op het management, hoe delicater de positie van de minderheid.”
Deminor haalt een derde van zijn omzet (7 miljoen in 2009) door oplossingen uit te werken om de rechten van minderheidsaandeelhouders in niet beursgenoteerde ondernemingen te vrijwaren. Dat kan ondermeer via een aandeelhoudersovereenkomst, een uitstapregeling, een informatieplatform of een dividendenplan. De uitkoop van de minderheidsaandeelhouders of het zoeken van externe partners gaat dan weer een stap verder.
Meerderheidsaandeelhouders versterkten de voorbije decennia hun zeggenschap of regelden hun opvolging via allerhande constructies, zoals Nederlandse stichtingen of coöperatieve vennootschappen op aandelen.
Thuysbaert: “Een te sterke verankering kan op den duur leiden tot verstarring en keert zich tegen het bedrijf. Het management leeft soms in een gouden kooi.”
H.B.
