Boortmalt is wereldleider in mout: ‘Groot worden is geen doel op zich’

België is alom bekend voor zijn brouwtraditie. Minder mensen weten dat ons land ook een wereldspeler is in een van de belangrijkste ingrediënten van het brouwproces: mout. De wereldleider, Boortmalt, koos voor Antwerpen.

In het laboratorium van Boormalt staan honderden potjes met allerlei soorten moutkorrels. “Proef maar, het smaakt lekker”, zegt CEO Yvan Schaepman (46). De korrels smaken zacht zoet. “De moutsector heeft te weinig geïnnoveerd. We zijn veel te lang in de schaduw gebleven”, gaat de Fransman door. Hij werd in 2009 de CEO van de moutproducent, na een carrière van twaalf jaar bij de Nederlandse brouwer Heineken. Onder zijn leiding werd Boormalt de grootste van de wereld, nadat het eind vorig jaar de moutactiviteiten van de Amerikaanse voedingsreus Cargill heeft gekocht. “Groot worden is een gevolg van keuzes, geen doel op zich”, benadrukt Schaepman.

Keuzes

Om welke keuzes gaat het? Ten eerste: de keuze voor een hoofdzetel in België. Mout is een essentiële grondstof in het brouwproces. Het is onmisbaar voor de fermentatie, de vorming van alcohol uit suikers en enzymen. “Net als in brouwen heeft België een grote kennis en traditie in mouterijen. In het verleden waren mouterijen een onderdeel van de brouwerij. Ze produceerden uitsluitend voor de eigen brouwerij. Sommige van onze werknemers werken al hun hele leven bij Boortmalt. Zij zijn referenties in de wereldwijde moutsector. Door de overname van Cargill hebben wij ook uitstekende mensen in andere continenten, bijvoorbeeld in Argentinië, Australië en Canada. Toch hebben zij niet dezelfde traditie en geschiedenis als de mouters in België.”

Ten tweede: de keuze voor Antwerpen. In de havenstad staan vier grote mouttorens naast elkaar. Met een jaarlijkse productiecapaciteit van bijna een half miljoen ton is het de grootste mouter van de wereld. Boormalt heeft er zijn wereldwijde centrum voor onderzoek een ontwikkeling en zijn hoofdzetel gevestigd. “We moeten dicht bij onze klanten zijn”, verklaart Yvan Schaepman. “De grootste brouwer van de wereld, AB InBev, heeft zijn hoofdkantoor in Leuven. Het nummer twee, Heineken, heeft zijn maatschappelijke zetel in Amsterdam. Carlsberg zit in Denemarken, net om de hoek. Het Franse Castel, een heel belangrijke speler in Afrika, heeft zijn hoofdvestigingen in Parijs en Genève. En Diageo, de wereldleider in geestrijke dranken en whisky (onder meer Guinness, Johnny Walker en Smirnoff) heeft zijn hoofdzetel in Londen. Wij zitten te midden van al die wereldspelers.”

Ten derde: de keuze voor export. Antwerpen is goed voor de logistiek, zegt Yvan Schaepman, terwijl hij vanuit zijn kantoor een blik werpt op het 35 hectare grote bedrijventerrein. Het krioelt er van vorkliften, bestelwagens, vrachtwagens en treinen vol containers. Boorman heeft een joint venture met de logistieke groep Van Moer. “Van Moer doet het operationele beheer, wij zijn de eigenaar van het terrein. Dankzij onze logistieke partner hebben wij geen gebrek aan containers voor onze mouterijen. Maar een klein deel van de mout blijft in België, het grootste deel gaat naar het buitenland. Via deze vestiging in Antwerpen exporteren we naar Afrika, Latijns-Amerika en Azië, vanuit al onze mouterijen in Europa. We exporteren ook mout van onze concurrenten.”

Ten vierde: de keuze voor microbrouwers. Zij wakkerden de voorbije jaren de groei van Boormalt aan. In zijn O&O-centrum in Antwerpen heeft Boorman ook een eigen microbrouwerij, waar tests met kleine volumes, tot 1000 liter, mogelijk zijn. “Het klikt tussen ons en de microbrouwers, die heel innovatief zijn. Wij willen samen met hen experimenteren. We ontwikkelen specifieke moutsoorten voor microbrouwers. In België doen we dat via het merk Belgomalt. Voor ambachtelijke brouwers is het een extra troef wanneer ze kunnen uitpakken met mout van regionale en historische oorsprong.”

Boortmalt doet zo hetzelfde als de brouwers doen: premiummerken creëren. Met die betere moutsoorten kan Boortmalt hogere winstmarges halen. “Uiteraard blijven de grote wereldbrouwers onze grootste klanten. Ze zijn goed voor 90 procent van onze omzet. We maken honderden soorten mout. Elk type bier heeft zijn eigen type mout. We hebben 27 mouterijen, ook kleinere zoals in het Waals-Brabantse Gembloers.”

Wereldleider

Die 27 mouterijen produceren 3 miljoen ton mout. Daarmee is Boortmalt sinds vorig jaar de wereldwijde marktleider. Begin november deed de groep haar “belangrijkste overname ooit”, stelt Yvan Schaepman. Ze kocht de moutactiviteiten van de Amerikaanse voedingsreus Cargill. “Een gouden kans. Het oude Boortmalt was vooral actief in Europa. Cargill heeft vestigingen in Noord-Amerika, Argentinië en Oceanië. We zijn geografisch zeer complementair. Voortaan kunnen we onze gerst, de belangrijkste grondstof voor mout, in alle werelddelen kopen.”

Ook Cargills mouterij in het Vlaams-Brabantse Herent is complementair. “Herent is een specialist in kleinere volumes. Het heeft ook een O&O-centrum en een proefbrouwerij, voor kleinere volumes. De testen voor grotere volumes gebeuren in ons O&O-centrum in Antwerpen.”

“In de zomer van 2017 kozen we voor nieuwe aandeelhouders, waaronder het Singaporese investeringsfonds Temasek”, zegt Schaepman. “Dat staatsfonds beheert miljarden, en is wereldwijd bekend. Als zo’n fonds in je investeert, creëert dat vertrouwen. Onze hoofdaandeelhouder, Axéréal, is een Franse granencoöperatie van 13.000 landbouwers, die vooral in Frankrijk en Europa actief is. Temasek geeft ons een veel internationaler profiel, met zijn ervaring in Afrika, Azië en Latijns-Amerika.”