Als u uw pensioen wilt aanvullen met een substantieel bedrag, hebt u geen andere keuze dan te beleggen. Met een investering van een half miljoen euro in aandelen of fondsen kunt u elke maand 1000 euro aan dividenden opstrijken.
De voorzitter van de Vlaamse Federatie van Beleggers (VFB) gooide onlangs de knuppel in het hoenderhok. “Zelfstandigen die een karig pensioen van gemiddeld 845 euro ontvangen, kunnen niet anders dan beleggen. Als een zelfstandige een gelijkaardig pensioen wenst als dat van een ambtenaar (gemiddeld 2630 euro per maand), moet hij meer dan 500.000 euro opzijzetten om een gelijkaardig maandelijks bedrag te krijgen op de pensioengerechtigde leeftijd”, schreef Sven Sterckx in het beursmagazine Beste Belegger. Dat was een verwijzing naar de nieuwe belasting van 0,15 procent, die beleggers met meer dan 500.000 euro op hun effectenrekening moeten betalen.
Tegen de wettelijke minimumrente op spaarboekjes moet u een kapitaal van 11 miljoen euro op uw spaarrekening hebben om één keer per jaar 12.100 euro intresten op te strijken. Om met minder kapitaal meer inkomsten te hebben, moet u meer risico nemen. Als u uw pensioen elke maand wilt aanvullen met 1000 euro aan dividenden, ofwel 12.000 euro op een jaar, kan dat door iets meer dan 500.000 euro in aandelen te beleggen. Ook met beleggingsfondsen en trackers kunt u dat doel bereiken. Let wel: er zijn geen garanties dat u daarin slaagt. Noch het behoud van uw kapitaal, noch de inkomsten zijn gegarandeerd. Maar wie niet waagt, niet wint.
DIVIDENDAANDELEN – Holdings
Een dividend is nooit honderd procent zeker, maar u kunt wel bedrijven met een sterk dividendbeleid selecteren. De holding Sofina heeft sinds 1976 elk jaar haar dividend opgetrokken. Sinds de oprichting in 1956 is de winstuitkering een paar keer stabiel gebleven, maar nooit verlaagd. Ook GBL heeft haar dividend sinds 2004 elk jaar doen stijgen. Gimv streeft ernaar haar dividend niet te verlagen en het, als dat mogelijk is, duurzaam te verhogen, maar de investeringsmaatschappij moest haar uitkering in 2003 en 2004 wel terugschroeven door uitzonderlijke omstandigheden. Het voordeel van zulke portefeuillebedrijven is dat ze participeren in verschillende bedrijven in verschillende sectoren. Door in het kapitaal van zo’n holding te stappen, doet u dus aan risicospreiding.
Het lukt niet voor elke maand van het jaar een Belgisch dividend te vinden. Maar als u buitenlandse aandelen in de oefening betrekt, is het wel mogelijk met een gespreide aandelenportefeuille elke maand minstens 1000 euro aan dividenden op uw rekening te krijgen (zie tabel 1000 euro inkomsten per maand uit dividenden). Aan buitenlandse dividenden zijn wel nadelen verbonden. U krijgt in sommige gevallen vreemde valuta op uw rekening en u betaalt mogelijk twee keer belasting op hetzelfde dividend: in het buitenland en in eigen land. De diversificatie naar vreemde munten kan in uw nadeel en in uw voordeel uitdraaien. Als de dollar of de Zwitserse frank in waarde stijgt tegenover de euro, houdt u in euro meer over, of vice versa.
Het dividendbeleid van de Nederlandse holding HAL, die participaties in GrandVision (Pearl) en Coolblue heeft, is gestoeld op de gemiddelde koers van december. HAL probeert 4 procent brutodividendrendement te bieden. Netto blijft 4,22 euro over van het jongste dividend van 7,1 euro per aandeel, na de aftrek van de Nederlandse (15%) en de Belgische belasting (30%). Dat komt voor Belgische beleggers neer op een nettodividendrendement van 2,5 procent.
De Zwitserse farmagroep Novartis gaat er prat op dat haar dividend stijgt sinds 1996. Er gaat wel 35 procent belasting af in Zwitserland, of 15 procent na de toepassing van het dubbelbelastingverdrag en 30 procent in België. In het beste geval houdt u dus een nettodividendrendement van 1,9 procent over.
– Een gespreid dividend
Door investeringen in buitenlandse aandelen kunt u de dividenden beter spreiden door het jaar. Bij Amerikaanse bedrijven is het bijvoorbeeld ingeburgerd om elk kwartaal een bedrag uit te keren. Bij Coca-Cola krijgen de aandeelhouders begin april, juli, oktober en midden december een dividend van 37 dollarcent per aandeel. De betaaldata van Coca-Cola kwamen goed uit om de hiaten in onze kalender op te vullen. Maar u kunt uw geld het beste spreiden over meerdere Amerikaanse dividendaandelen. We hadden evengoed de farmareus Johnson & Johnson of de fastfoodgroep McDonald’s in onze modelportefeuille kunnen opnemen. Ook zij betalen kwartaaldividenden uit, maar niet in dezelfde maanden als Coca-Cola.
Van het dividend van Coca-Cola, Johnson & Johnson en McDonald’s gaat de Amerikaanse bronheffing en de Belgische roerende voorheffing af. De belasting op dividenden van Amerikaanse aandelen bedraagt in principe 30 procent, maar u kunt uw broker vragen automatisch het dubbelbelastingverdrag tussen de Verenigde Staten en België toe te passen, waardoor u nog maar 15 procent afdraagt. Omgerekend in euro schiet er 18,5 eurocent over van het dividend van Coca-Cola, wat nog altijd goed is voor een nettodividendrendement van 1,9 procent.
Ook steeds meer Belgische bedrijven keren meerdere keren per jaar een dividend uit. Proximus en bpost keren tweemaal per jaar winst uit: een interim- en een slotdividend. Niet toevallig is de Belgische overheid de grootaandeelhouder van het telecom- en het postbedrijf. Het komt de regering vaak goed uit een deel van het dividend voor het einde van het jaar te ontvangen om de begroting te doen kloppen. Bpost namen we niet op in de tabel, omdat het slotdividend in mei valt, zoals bij veel andere Belgische bedrijven.
Er zijn ook industriële bedrijven zoals Umicore en Solvay die twee keer per jaar een dividend betalen. Umicore mikt op een dividend dat stabiel blijft of toeneemt. Het interim-dividend bedraagt ongeveer de helft van de winstuitkering van het voorgaande jaar. Solvay heeft de voorbije dertig jaar geen enkele keer zijn uitkering verlaagd en keert in januari 40 procent van het dividend over het voorgaande jaar uit. De aandeelhoudersfamilies van de chemiegroep zitten verzameld in de monoholding Solvac. Als u bereid bent aandelen op naam te kopen, kunt u ook via Solvac in Solvay stappen. Solvac keert voorschotten op het dividend uit in augustus en december, terwijl Solvay zijn interim-dividend in januari en zijn slotdividend in mei stort. Weet wel dat u met Solvay en Solvac in hetzelfde bedrijf investeert. U spreidt de inkomsten uit uw beleggingsportefeuille met Solvay én Solvac, maar niet de risico’s.
– Gereglementeerde vastgoedvennootschappen
Voor een hoog dividendrendement komen we gemakkelijk terecht bij de gereglementeerde vastgoedvennootschappen (GVV), omdat zij wettelijk verplicht zijn 80 procent van hun winst uit te keren. We namen er vier op in de selectie: Warehouses Estates Belgium, Ascencio, Immo Moury en Aedifica. Voor Aedifica geldt bovendien een voordeeltarief voor de roerende voorheffing, omdat het bedrijf meer dan 60 procent van zijn vastgoedportefeuille investeert in huisvesting van senioren. U betaalt slechts 15 procent roerende voorheffing op de dividenden in plaats van 30 procent.
FONDSEN – Fondsen met maandelijkse uitkeringen
U kunt ook opteren voor beleggingsfondsen met maandelijkse uitkeringen. Op basis van de brutodividendrendementen die de dataleverancier Morningstar publiceert, zou het zelfs volstaan 330.000 euro te investeren in zes gereputeerde distributiefondsen om elke maand 1000 euro inkomsten te hebben (zie tabel 1000 euro inkomsten per maand uit distributiefondsen). Let wel, het brutodividendrendement is niet gegarandeerd en geeft slechts een indicatie van wat u mag verwachten. Distributiefondsen hebben als doel een inkomen te genereren voor de beleggers, zonder dat ze het kapitaal opeten, maar er is geen enkele kapitaalgarantie. Soms kunnen ze niet anders dan dividenden betalen uit het kapitaal.
De deelbewijzen van het Templeton Global Total Return-fonds bijvoorbeeld werden sinds Nieuwjaar al 7 procent minder waard. Het is het obligatiefonds van de tegendraadse beheerder Michael Hasenstab, die vooral bekend is omdat hij 5,6 miljard euro winst maakte op de Ierse obligaties die hij in juli 2011 in bulk insloeg voor zijn fonds. Sommige van zijn gewaagde beleggingen in overheidsobligaties draaiden verkeerd uit, maar op tien jaar legt Hasenstab wel nog altijd een gemiddelde jaarreturn van 8,8 procent voor. Net zoals voor alle obligatiebeleggers geldt voor Hasenstab dat de echte test nog moet komen, zodra de rentevoeten wereldwijd aanzienlijk hoger gaan.
Ook Invesco Global High Income moet het van obligaties hebben, en vooral van hoogrentend papier van bedrijven met een bedenkelijke kredietwaardigheid. Andere fondsen investeren ongeveer evenveel in aandelen als in obligaties. In het Franklin Income Fund zitten iets meer dividendaandelen dan obligaties, bij M&G Income Allocation is die verhouding omgekeerd. Aberdeen Global Multi Asset Income investeert wereldwijd en gespreid over verschillende activaklassen, van infrastructuur tot vliegtuigleasing.
– Twee modelportefeuilles
U kunt de mosterd ook halen bij MeDirect. De internetbank heeft samen met de fondsenspecialist Morningstar twee modelportefeuilles samengesteld. De eerste bestaat uit tien kapitalisatiefondsen, die alle inkomsten herinvesteren; de tweede uit tien distributiefondsen, die een regelmatig dividend uitkeren. Enkele fondsen in die portefeuille keren maandelijks een dividend uit, maar de meeste doen dat slechts één keer per kwartaal of per jaar. Volgens de simulatietool op de website kan een belegger met een investering van 530.000 euro in de loop van het jaar 12.051,25 euro aan nettodividenden ontvangen.
TRACKERS – Slimme indexen
Net zoals er distributiefondsen zijn, zijn er distributietrackers. Dat zijn beursgenoteerde indexfondsen die de dividenden en de intresten die ze ontvangen, uitkeren aan de beleggers. “Er zijn weinig beleggingsfondsen die de indexen verslaan”, zegt Hans Heytens, de hoofdanalist van de vermogensbeheerder Weghsteen. “Dan ben je dus goedkoper af met een indextracker dan met een beleggingsfonds.” Het enige probleem is dat er weinig of geen trackers zijn die maandelijks een dividend uitkeren. U moet zich tevredenstellen met trackers die dat één keer per kwartaal of per jaar doen. Of beter nog: u kunt ze combineren met aandelen en fondsen.
Heytens: “Je hebt tegenwoordig slimme indexen zoals de MSCI Europe High Dividend Yield-index. Daarin zitten enkel Europese aandelen met een hoog dividendrendement dat duurzaam en houdbaar is. Ze screenen op criteria zoals de pay-outratio, de balans en het rendement op eigen vermogen om de kwaliteit van het dividend te testen. Amundi ETF MSCI Europe High Dividend Factor UCITS is een voorbeeld van een tracker die de prestaties van die index schaduwt.”
“Er zijn ook indexen die focussen op de gestage groei van het dividend”, weet Heytens. Een van de selectiecriteria voor de S&P Euro High Yield Dividend Aristocrats is dat bedrijven minstens tien jaar een stabiel of stijgend dividend hebben. Het gewicht van de bedrijven in die index hangt af van hun dividendrendement. “De SPDR S&P Euro Dividend Aristocrats UCITS-ETF is een tracker die geënt is op die index”, weet Heytens. Voor de analist is de dividendgroei een factor om rekening mee te houden, naast het niveau van het dividend. Hij waarschuwt wel dat veel beleggers de voorbije jaren op dat thema zijn gesprongen. De aandelen zijn dus vrij duur.
Daarnaast zijn er trackers die het dividendrendement samentellen met het rendement dat de inkoop van eigen aandelen oplevert. “Het is een combinatie die werkt. Op die manier selecteer je bedrijven die bereid zijn veel terug te geven aan hun aandeelhouders. Twee trackers van de kleine vermogensbeheerder Cambria bespelen dat thema. Cambria Shareholder Yield ETF investeert enkel in Amerikaanse aandelen, Cambria Foreign Shareholder Yield ETF in andere ontwikkelde landen.”
– Ontwikkelde of opkomende landen
Heytens heeft een uitgesproken regionale voorkeur. “Vooral trackers die in Amerikaanse dividendaandelen investeren, noteren duur. Ik zou dan eerder kiezen voor dividendaandelen uit de groeilanden, de eurozone of Groot-Brittannië. Dat het Britse pond veel terrein heeft verloren op de euro, maakt Britse aandelen goedkoop voor beleggers op het Europese continent. Bovendien is de waardering van Britse aandelen nog niet zo hoog opgelopen.”
Van de Britse vastgoedmarkt zou Heytens wel wegblijven, omdat die te duur is. Real estate investment trusts (REIT’S) zijn de internationale variant op de Belgische gereglementeerde vastgoedvennootschappen (GVV). Ze bieden een royaal dividend. “Je kunt moeilijk wegblijven van de Britse REIT’s, omdat de vastgoedmarkt in dat land zo groot is, maar ik zou toch een tracker op de MSCI World REITS-index aanraden om het gewicht van de Britse REIT’s zo klein mogelijk te houden.”
Voor obligaties zoekt Heytens vooral zijn heil in de groeilanden. “De obligaties in lokale munt noteren niet zo hoog. Er zijn vaak minder schulden dan in de ontwikkelde landen. Het enige nadeel is dat de waarde van de obligaties sterk kan schommelen. Je moet tegen de hogere volatiliteit bestand zijn en beleggen over een periode van minstens tien jaar.”
– Beurs- en andere belastingen
ETF-beleggers moeten wel weten dat als een distributietracker niet geregistreerd is in België, bij de aan- en de verkoop 0,27 procent beurstaksen verschuldigd zijn. Is de distributietracker wel geregistreerd, dan betalen ze bij elke transactie 0,09 procent beurstaks. Bij de verkoop van een tracker die in obligaties investeert, is 30 procent meerwaardebelasting verschuldigd. Dat scheelt een slok op de borrel. U kunt te rade gaan bij uw broker of die informatie zoeken op gespecialiseerde websites zoals etfinfo.com en justetf.com.
ILSE DE WITTE
Aan buitenlandse dividenden zijn nadelen verbonden. U betaalt mogelijk twee keer belasting op hetzelfde dividend: in het buitenland en in eigen land.
Distributiefondsen hebben als doel een inkomen te genereren voor de beleggers, zonder dat ze het kapitaal opeten, maar er is geen enkele kapitaalgarantie.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier