Zeepbellen in Raversijde

De gierende westenwind deed erg zijn best, maar toch bleef de electorale donderwolk honkvast boven Raversijde hangen tijdens de regeringstop. Minister van Mobiliteit Bert Anciaux ( Spirit) kreeg in de aanloop naar de stembusslag van 13 juni het meest nadrukkelijk de zwartepiet toegeschoven. Het contrast tussen enerzijds wat hij tijdens het debat op Kanaal Z verkondigde over zijn mammoetverkeerswet en anderzijds wat de Raversijde-top aan diezelfde wet veranderde, was – laten we beleefd blijven – erg opvallend. Het terugschroeven van de superboetes op een aantal overtredingen was duidelijk de prijs die de andere coalitiegenoten moesten betalen aan de VLD voor onder meer het akkoord over de sociale uitkeringen. Het pleit (nogmaals) voor het politiek-strategische inzicht van Steve Stevaert ( SP.A), Johan Vande Lanotte (SP.A) & co. dat niet de SP.A. maar wel kartelgenoot Spirit die wisselmunt moest ophoesten. Maar veel meer dan voor het partijtje politiek Thai-boksen was Raversijde interessant voor de begrotingsaspecten van de gevoerde discussies.

Premier Guy Verhofstadt (VLD) en zijn minister van Begroting Johan Vande Lanotte benadrukten in en na Raversijde dat het budgettaire evenwicht hoe dan ook behouden moet blijven. Met de plannen en bedoelingen die Verhofstadt nu op tafel heeft liggen, betekent dit echter dat hij weer zijn toevlucht zal moeten nemen tot een massa eenmalige maatregelen om met een begroting in evenwicht voor 2004 en 2005 te kunnen pronken. De voorbije twee jaar, en vooral in 2003, kon de regering een substantieel tekort op de begroting alleen vermijden door omvangrijke eenmalige maatregelen, zoals die met het Belgacom-pensioenfonds.

Als we alles een beetje op een rijtje zetten, zien we onmiddellijk dat de regering-Verhofstadt voor dit jaar opnieuw voor minstens 3 miljard euro aan eenmalige maatregelen uit de mouw moet schudden, of moet bekennen dat er een gat in de rekeningen zit. Van de economische groei mag de regering dit jaar namelijk geen soelaas verwachten. Daarvoor is meer dan 2 % groei nodig en de kans dat we dat cijfer halen, wordt met de dag geringer. Niettemin belooft de regering hogere sociale uitkeringen en komt de vermindering van de personenbelasting stilaan op kruissnelheid. De premier wil ook dat België en Europa meer middelen gaan inzetten voor terrorismebestrijding, inlichtingendiensten en legertoestanden. Vande Lanotte vertelt aan iedereen dat hij meer middelen naar het Zilverfonds wil brengen. En zo kunnen we nog wel even doorgaan met geplande uitgavenverhogingen.

Eén ding staat nu al vast. Wanneer we in de loop van 2005 zullen terugblikken, zal blijken dat de regering op minstens één en wellicht meerdere van die intenties en/of verhoogde uitgaven is moeten terugkomen. De hamvraag is welke. Zelfs voor paarse coalities gelden er immers onontkoombare financieel-economische wetmatigheden, waar ze alleen onderuit kunnen door een loopje te nemen met de waarheid. Maar ook dat zou niks nieuws zijn.

Johan Van Overtveldt