Nijmegen (Nederland).
“Wij in Nederland begrijpen de triomfalistische berichten uit België niet. Net of jullie de strijd gewonnen hebben! Bovendien kijken we met een zeker dédain neer op jullie strategie – beschermen wat je hebt door het terrein te bezetten en geen risico’s te nemen, terwijl wij onszelf als creatief, dynamisch en offensief inschatten. Misschien hebben de Belgen door één keer niet te verliezen de confrontatie uitgesteld, maar lang kan je zo’n defensieve houding niet volhouden.”
Dit is niet de zoveelste Nederlandse sportcommentator over het Pyrrusgelijkspel van de match België-Nederland. Aan het woord is de Nederlandse financiële auteur Marcel Metze over de mislukte overname van Generale Bank door ABN Amro. Metze beschreef in het boek De Geur van Geld (Uitgeverij Sun, 1993) meesterlijk de concentratiebeweging van de Nederlandse bank- en verzekeringssector. Ook de samenwerkingsprojecten tussen Amro en de G-Bank (1988-1989) en Bank Brussel Lambert en ING (1991-1992) kwamen er aan bod. Zijn er parallellen tussen de mislukte fusies in die periode en de opdoffer die ABN Amro recentelijk te verwerken kreeg na de mislukte overname van de Generale Bank?
MARCEL METZE. Het is de zoveelste cultuurclash tussen Nederlandse ondernemers en Franstalig België, dat de komst van “de Bataven” vreest. Dat gebeurde niet alleen bij de Generale Bank en BBL in de voorbije jaren, maar ook in het geval van de mislukte fusie tussen KLM en Sabena – op papier een pracht van een alliantie. Industriële projecten lijken in België soms te mislukken omdat de Franstalige elite haar positie niet wil laten verwateren in een Belgisch-Nederlandse alliantie. Zo blijven jullie ter plaatse trappelen terwijl overal Europese giganten groeien.
TRENDS. Waarom is de alliantie van de Generale Bank met Fortis, in plaats van met ABN Amro, minder “Europees”. Fortis is toch een Belgisch-Nederlandse bank?
Fortis is een bescheiden onderneming in vergelijking met ING en ABN Amro. Het blijft vooral een verzekeraar, die er na de overname van Generale Bank een bancaire poot bijkrijgt. Generale Bank en ABN Amro hadden een veel geloofwaardiger industrieel project: de creatie van een Benelux-bank voor het bedrijfsleven, die de concurrentie met wereldspelers aankan.
Volgens ABN Amro had G-Bank haar autonomie kunnen behouden als internationale divisie. Klopt dat verhaal?
Ik betwijfel het. ABN Amro is een sterk centraal beheerde onderneming. Het is niet omdat je in Brussel een imposant gebouw neerpoot, dat de bewoners er ook veel te zeggen hebben.
Hoe zit dat met Fortis?
Hier kan je spreken van een gezamenlijk Belgisch-Nederlands beheer. Meer nog: na de opslorping van de Bank zullen Belgen aan gewicht winnen, in zoverre dat de positie van MeesPierson – de vermogensbeheerder binnen Fortis – in gevaar komt. Je kan in theorie zelfs spreken van de overname van Fortis door de Belgen. Maar dan nog blijft de vraag: wat baat het om veel te betekenen binnen een middelgrote speler zonder al te veel perspectief, als je iets had kunnen uitbouwen binnen een wereldbedrijf?
De juridisch aanvechtbare gifpil hoefde niet per se het einde te betekenen van de overnamestrijd om de Generale Bank. Waarom gooide ABN Amro uiteindelijk de handdoek in de ring?
Daarover kan je speculeren. Misschien was het doel bereikt. ABN Amro vreesde dat Fortis met de overname van G-Bank – sinds de opslorping van Crédit Lyonnais Bank Nederland de vierde in Nederland – te sterk zou worden. Fortis zal veel tijd en middelen moeten inzetten voor de strategische turnaround van de Bank. Misschien leidt het vertrek van Fred Chaffart tot een verdere uittocht. Na de interventie van ABN Amro heeft Fortis de handen vol.
Nederland reageert schamper op het Belgische “protectionisme”. Draaien we de situatie om. Stel dat de Generale Maatschappij een bod had gedaan (en kunnen doen) op ABN Amro. Zou dat in Nederland op gejuich zijn onthaald?
Zeker niet! België wordt nog steeds als een ietwat achterlijk land beschouwd, en de commentaren zouden navenant zijn. Ik betwijfel zelfs of zo’n vijandige overname mogelijk is. Ook ABN Amro kan juridische verweermiddelen uit de kast halen. Daarom is de Nederlandse kritiek op België hypocriet.
Invloedrijke commentatoren als Manu Ruys laken de tussenkomst van het Hof bij de overname van de Generale Bank door Fortis. Zou Soestdijk in het hypothetische geval van een Belgische overname van een Nederlands grootbedrijf reageren?
Dit is ondenkbaar. Het zou leiden tot scherpe kritiek over de rol van de monarchie. De koninklijke interventie in het overnamedossier komt bij ons over als een oubollige situatie die een volwassen democratie niet mag accepteren. Toen Maurice Lippens de Generale Bank aanbood als “verjaardagsgeschenk” voor Albert, bevestigde hij in Nederland de status van België als achterlijk gebied. Het wekt de indruk dat Laken de Franstalige elite steunt met het oog op het behoud van nationale symbolen. Ik vraag me af of jullie koning niet op het verkeerde paard wedt.
Maken Nederlanders een onderscheid tussen het Belgische ancien régime en de dynamiek die heerst bij Vlaamse ondernemers?
Wees gerust. Ook Rome heeft een barslecht imago en toch zijn onze ondernemingen sterk actief in Italië. Nederlandse ondernemers beseffen dat de Belgische “overwinning” op ABN Amro niet meer is dan een achterhoedegevecht. Zakelijke overwegingen zullen op termijn doorwegen. Vlaanderen en Nederland zullen onvermijdelijk naar elkaar toegroeien.
HANS BROCKMANS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier