Wilson steelt de show

Robert Wilson, Michel Piccoli en Lucinda Childs : zomergasten in deSingel.

De Amerikaanse totaalkunstenaar Robert Wilson is het gewend een tekst eerst in de ene taal te regisseren, en hem later in een andere taal over te doen. Zo ensceneerde hij in 1991 “La maladie de la mort“, een tekst van Marguerite Duras, aan de Berlijnse Schaubühne, en zette hij zich vorig jaar in Lausanne opnieuw aan het werk voor een Franstalige versie met twee opmerkelijke acteurs : zijn vooral als choreografe bekend staande landgenote Lucinda Childs en de Franse theater- en filmlegende Michel Piccoli. Volgende week is de voorstelling gedurende drie dagen te gast in deSingel.

De Franse schrijfster Marguerite Duras (1914-1996) schreef het vrij korte ‘La maladie de la mort’ in 1982 : het werd één van haar puurste en rijkste teksten. Zoals elders in haar werk, staat ook in ‘La maladie de la mort’ de ontmoeting tussen een man en een vrouw centraal : het verhaal wordt verteld in de voorwaardelijke wijs, wat onmiddellijk vraagtekens plaatst bij het waarheidsgehalte van de vertelling. De beide personages sluiten een contract met mekaar : de vrouw aanvaardt om, tegen betaling, een aantal nachten met de man door te brengen in een poging hem te leren liefhebben. Reeds bij voorbaat is hun streven gedoemd tot mislukken : de man lijdt volgens haar aan “de ziekte van de dood”, het onvermogen lief te hebben. De superieure positie die hij zichzelf toekent, kan daarbij niet baten : pas wanneer de vrouw aan het eind van de afgesproken termijn verdwenen is, ervaart de man iets als gemis.

Duras bedoelde ‘La maladie de la mort’ niet expliciet voor het theater, maar voegde achteraan de uitgave wel een aantal regieaanwijzingen toe. Niet dat Robert Wilson (1941) zich hierdoor heeft laten leiden : de regisseur kiest er immers wel degelijk voor om Michel Piccoli de rol van de man te laten spelen, eerder dan hem als een soort verteller op het toneel te plaatsen. Door de bijna 72-jarige acteur deze rol te laten vertolken, voegt Wilson bovendien een opvallend accent aan de tekst toe : de onbeholpenheid van het personage is dubbel zo schrijnend door hem als een oude man af te beelden. Toch is Piccoli niet zo innemend als de immer waardige Lucinda Childs, die zich met een witte sleep, als een ongenaakbare godin uit de oudheid, over het toneel beweegt, en bewijst over een verrassend accuraat acteertalent te beschikken.

Meer echter dan de acteurs of de wegens haar ironie soms vreemd aandoende interpretatie van de tekst, is het Wilsons vormtaal die de show steelt. Steeds streeft hij met decor, belichting en plaatsing van de acteurs de uiterste precisie na. Voortdurend wisselende kleurvlakken maken de essentie uit van het decor, met als resultaat onder meer een prachtig desolaat strandzicht waarin de man en de vrouw nader tot mekaar proberen te komen.

P. Anthonissen

‘La maladie de la mort’ is op 16, 17 en 18 juni om 20 uur te zien in deSingel, Desguinlei 25, Antwerpen. Nederlandsalige boventiteling is voorzien. Plaatsbespreking : tel.(03)248.38.00. Op het Holland Festival is Wilson nog te gast met ‘Hamlet, A Monologue’ op 28, 29 en 30 juni om 20 u.15 in het Muziektheater, Amstel 3, Amsterdam. Tel.0031-20-625.54.55.