Wereldburger

Pieter Verstraete is bedrijfsadviseur in China

Na een avond waar ik het adagium ‘bier na wijn is venijn’ in de wind sloeg, dacht ik snel wat verlossing te kopen voor de hoofdpijn van de dag erna. Omdat pijnstillers en koortsremmers de symptomen van covid-19 kunnen maskeren, verkopen apothekers in een stad met besmettingen ze enkel aan wie identiteitspapieren en een recente covid-test kan laten zien. Op mijn gsm toon ik dus mijn test. Die is helaas al ouder dan de toegestane 48 uur, en ik stuit op een njet van de apotheker.

De maatregel is een van de vele radertjes in de enorme machine die elke nieuwe covid-uitbraak de kop moet indrukken. Waar de rest van de wereld het ‘zero covid cases’-beleid al lang heeft opgegeven, slaagt China er bijzonder goed in nieuwe opflakkeringen in de kiem te smoren.

Bijna alle Aziatische landen en Australië voerden initieel eenzelfde beleid. Het aantal virale transmissies herleiden tot nul stelde men voor als de enige realistische uitweg. Daarmee stond het Aziatische denken diametraal tegenover de groepsimmuniteitsaanpak via vaccinaties en infecties in het Westen. Maar toen de deltavariant een te superieure vijand voor dat nulbeleid bleek, lieten veel Aziatische landen het los. China, dat beschikt over een unieke gereedschapskist voor sociale controle, houdt er wel nog aan vast.

Wanneer ik de ingang van mijn compound nader, moet ik mijn gezondheidscode op mijn gsm laten zien. Chengdu kent deze maand de grootste uitbraak van covid-19 sinds de start van de pandemie: 26 gevallen op 16 miljoen inwoners. De lokale overheid schoot in actie: de eigenaars van mobiele telefoons die recentelijk gedetecteerd waren in de buurt van iemand met een bevestigde besmetting, kregen de melding zich te laten testen. Dat waren er 83.000, want de overheid interpreteerde ‘recent’ en ‘in de buurt’ zeer breed: het alarm ging af voor elk contact van langer dan 10 minuten in de laatste 14 dagen en in een straal van 800 meter rond de patiënt. Een bevestigd geval dat op 600 meter van mijn huis een bar had bezocht, leidde bij mij tot een verplichte quarantaine tot ik twee negatieve testen kon voorleggen.

Aan mijn compound gedragen de eens luie bewakers zich sinds kort als de hoeders van de natie. Buitenlanders worden extra streng gecontroleerd. Ze stralen van de herwonnen trots en autoriteit. Zij zijn ook het gevoeligst voor de Chinese beeldvorming over het buitenland, terwijl ze op dode momenten eindeloos scrollen door TikTok-video’s die China steevast voorstellen als een veilige haven van rust en controle, terwijl buiten de wereldbrand woedt.

Ik moedig een zekere herwonnen trots en nationalisme zeker aan. Mijn zorg is echter dat ze overhelt naar een gevoel van superioriteit, en een nieuwe fase van nationale introversie inluidt. China voert in feite een beleid van zelfisolatie. Expats verlaten met bosjes China, buitenlandse studenten komen het land niet meer in en Chinese toeristen en zakenlui verlaten hun land niet meer. De directe contacten nemen drastisch af, en daarmee verdwijnt het wederzijdse begrip. En dat is een voedingsbodem voor een mogelijk conflict. Dat zijn de de ware kopzorgen, niet die kater van morgen.