Welkom thuis, Fred

Fred Bervoets, de voorloper van de Neue Wilden, de inspirator van Julian Schnabel, lijkt getemd. Maar dat is gelukkig slechts schijn.

In de grote zaal van het Mechelse Cultureel Centrum hangen veertien monumentale etsen (200 x 280cm) van Fred Bervoets, rond het thema ‘Welcome Home’. Op het eerste gezicht lijkt dit werk in de verste verte niet op de wilde doeken die Bervoets schilderde in de jaren ’70 en ’80, volgepropt met demonische figuren die in het hevigste koloriet hun gal uitbraken. Fred is geëvolueerd, ouder en zachter geworden, heeft vrouw en kind, laat zijn bacchanale uitspattingen achterwege, heet het dan. Het zal wel zo zijn, al krijgt ook dit verhaal eerder de allure van een mythe : Fred als brave huisvader.

Precies met deze mythe rekent hij af in een reeks etsen, waar het sarcasme niet meer afdruipt, zoals in zijn doeken of assemblages, maar met zuren ingebrand is in de etsplaat. Waar de figuren vroeger over zijn doeken wriemelden, beperkt hij zich nu tot een drietal personages : meestal Fred, vrouw en kind. Die bijvoorbeeld aan de wasdraad te drogen hangen. Wie nader toekijkt en het zuur op zijn ziel laat inbranden, merkt dat het er niet altijd even idyllisch aan toe gaat ten (fictieve) huize Bervoets. Met hangende pootjes knielt hij voor zijn vrouw ; hij kruipt de trap op met de schoenen in de hand om geen geluid te maken ; stoelen, messen en deegrollen vliegen naar Freds hoofd. De liefdespijl is gebroken ; het hart doormidden gezaagd, het liefdesspel geschiedt onder de appelboom van de zondeval ; er zit een weerspannige barst in de muur. Desondanks : ‘Oost west, thuis best’.

In drie volle zalen wordt werk getoond uit de periode 1988-1996. De meest coloristische schilder van zijn generatie toont aan dat hij het ook zonder kleuren kan. Zwart en wit, tussenliggende grijstonen en een rode vlek volstaan om zijn apocalyps uit te beelden. Het (banale) verhaaltje is slechts een pretext.

Tot slot nog dit : het moet ongeveer 20 jaar geleden zijn dat in dit Cultureel Centrum nog een tentoonstelling van dit niveau heeft plaatsgehad. Exposities als Rik Wouters, De menselijke figuur in de kunst, Fauvisme kenden in het verleden internationale bijval. Tijdens de vernissage zei naamgenoot en burgemeester Geert Bervoets dat Mechelen dringend nood heeft aan een Museum voor Moderne Kunst. Maar wat doe je met een museum als er zelfs geen budget van enkele honderdduizenden franken is om een kunstwerk van Fred Bervoets aan te kopen ?

HENK VAN NIEUWENHOVE

Tot 10 november in het Cultureel Centrum A. Spinoy aan de Melaan te Mechelen. Dagelijks van 13 u.30 tot 17 u.30, behalve op dinsdag.

Uit de reeks Welcome Home : ‘Kerstfeest’, 1995.