We willen meer kooppubliek lokken”

De voorbije drie jaar heeft Ward Caes als projectleider een frisse wind laten waaien door de Gentse kunstbeurs Lineart, die morgen opent. Wat is zijn geheim?

Een ingreep was broodnodig, want Lineart kampte met een imagoprobleem, sterk terugvallende bezoekersaantallen en een verschraald kunstaanbod. De cijfers zijn er: Lineart haalt nu 50 procent meer volk dan in 2006, het jaar vóór Caes er zijn schouders onder zette. Vanwaar de kentering? “We hebben serieus gesleuteld aan het imago en aan de communicatie. Wat precies het tij heeft doen keren, is moeilijk te benoemen. Feit is dat het aantal bezoekers vrij spectaculair is gegroeid in 2007. Daarna zijn we grotendeels blijven hangen op 25.000. Dat is een mooi getal. Voor mij hoeven het er ook niet meer te zijn. Wat ik nu wil, is de kwaliteit opkrikken en meer potentieel kooppubliek naar de beurs lokken.”

TRENDS. Net nu Lineart uit het dal lijkt te klimmen, krijgt de gevestigde beurs te kampen met concurrentie van jonge initiatieven zoals Art Event Antwerp en The Affordable Art Fair. Wat is uw strategie daartegen?

WARD CAES (LINEART). “Lineart heeft een uniek profiel tussen alle andere kunstinitiatieven. We willen een fusionbeurs zijn waar galeriehouders kunstwerken verkopen uit de belangrijkste stromingen van de voorbije honderd jaar. We brengen avant-gardekunst, sculptuur, fotografie, installatiekunst en zelfs een beetje design. Het is die kruisbestuiving die je ook bij verzamelaars en kunstliefhebbers thuis ziet.”

U werkte vroeger voor het Zilvermuseum en het Diamantmuseum. Museale instellingen hebben het doorgaans niet zo begrepen op de galerie- en verzamelaarswereld, waar u bij Lineart dagelijks mee te maken heeft.

CAES. “Dat klopt. In de ogen van veel musea zijn galeriehouders poenscheppers. Terwijl zij met eigen middelen meestal de kosten dragen van galerietentoonstellingen, vernissages, catalogi en promotie. Het is zeker geen gemakkelijke business. Lineart is een beurs waar de grote spelers in de kunstwereld – musea, galeries, kunstenaars, kunstscholen en verzamelaars – samenkomen. Toch blijft het uitgangspunt: alles moet te koop zijn.”

Als we kijken naar de meubelbeurs van Milaan, Interieur Kortrijk, Art Basel, Tefaf, Art Brussels of Design September Brussels zien we dat het off-programma in de stad bijna even belangrijk wordt als de beurs zelf. Heeft Lineart ook zo’n slipstream?

CAES. “Als er één element is wat de voorbije drie jaar grondig is veranderd, dan wel de belangstelling vanuit de stad Gent voor Lineart en zijn zijevenementen. Drie jaar geleden moesten we de Gentse kunstweek zelf op gang trekken. Nu wordt dat onafhankelijk georganiseerd en hangen vele initiatieven en instellingen hun kar eraan vast. Er is een Gentse museumnacht, er zijn tal van nevententoonstellingen en lezingen. Fantastisch is dat om te voelen dat het vanzelf begint te bewegen. Wie van ver komt om Lineart te bezoeken – en dat zijn gelukkig steeds meer mensen -, kan gerust een weekendje in de stad blijven plakken. Niemand zal zich vervelen.”

U brengt dit jaar een hommage aan Marcel Maeyer, u reikt een Young Ones Award uit, presenteert een B-New Gallery Selection, laat enkele galeries een aparte showcase opzetten en begint voor het eerst met een Contemporary Art Zone. Bent u niet bang dat de bezoeker door de bomen het bos niet meer ziet? Of sterker nog: dat hij daar geen boodschap aan heeft?

CAES. “Vele beurzen hebben prijzen voor jonge artiesten of galeries, maar lifetime achievement awards zijn zeldzaam. Daarom reiken we er elk jaar één uit aan een levende verdienstelijke Belgische kunstenaar. Al onze verschillende initiatieven maken deel uit van een groei- en zoekproces. De bezoeker moet nog een paar jaar wennen aan de nieuwe showcases en prijzen. Maar de galeriehouders merken alvast dat er iets beweegt op Lineart. En dat is wel heel belangrijk.”

De gloednieuwe Contemporary Art Zone, die de naam The Border meekreeg, heeft een aparte (zij)ingang en een aparte catalogus in drie talen. Wilt u een getto maken voor hedendaagse kunst en zijn verzamelaars?

CAES. “Lineart heeft twee soorten kopers: liefhebbers en echte verzamelaars. De liefhebbers zijn nu overduidelijk nog in de meerderheid. Vandaar dat we met nieuwe initiatieven de verzamelaars willen aantrekken. Voor galeriehouders zijn zij een belangrijke markt. Tegelijk zijn die collectioneurs ook opinion leaders die vaak reizen, veel naar galeries gaan en de laatste nieuwe kunstenaars het eerst ontdekken. In The Border krijgen de galeriehouders in hedendaagse kunst een apart forum. Hun stands met ‘choquerende’ kunst mengen met de ‘klassiekere’ Lineartstandhouders die vaak ‘decoratievere’ kunst brengen, werkt niet. Maar een getto wordt het zeker niet: er zijn wel degelijk gangetjes die een doorstroom naar de beurs zelf mogelijk maken.”

Op vele beurzen haken standhouders af door de economische crisis. Hoe zit het met jullie uitval en instroom?

CAES. “Dit jaar is er 20 procent uitval en 15 procent instroom. Dat is wat te veel, dus daaraan moeten we werken. Het is te wijten aan de crisis, maar ook aan de toenemende concurrentie. Galeriehouders redeneren als kleine zelfstandigen: ze proberen eens een andere beurs uit, omdat het gras soms groener lijkt aan de overkant. Gelukkig merken we dat er veel standhouders na een paar jaar toch terugkeren naar Lineart.”

Lineart heeft geen eigen kwaliteitscontroleorgaan, terwijl belangrijke kunst- en antiekbeurzen daar net zwaar de klemtoon op leggen. Hoe garandeert u dan de authenticiteit en kwaliteit?

CAES. “De finale verantwoordelijkheid ligt bij de galeriehouder of bij de conservator die een showcase opzet op de beurs. Maar we kijken ook goed uit onze doppen en grijpen in als het nodig is. Een werk dat je op Lineart ziet, moet origineel en authentiek zijn. Edities laten we toe, op voorwaarde dat er duidelijkheid is over de oplage en nummering.”

Duidelijkheid en openheid zijn misschien wel de sleutelwoorden van uw werk bij Lineart.

CAES. “Wij willen zo helder mogelijk communiceren over het standgeld en de cijfers. Er heerst geen vriendjespolitiek in ons beleid en we hanteren ook geen kortingen voor vroege of late beslissers. Er zijn geen goede en geen slechte standhouders of standplaatsen op de beurs. We trachten elk plekje aantrekkelijk te maken door de vele initiatieven op de traditioneel minder populaire plaatsen zoals de zijbeuken of de achterkant. Dat is net de eigenheid van een goede fu-sionbeurs: alles is op een evenwaardige manier gepresenteerd.”

LINEART: VAN 4 TOT EN MET 8 DECEMBER IN FLANDERS EXPO, GENT, www.lineart.be

Door Thijs Demeulemeester

“We brengen avant-gardekunst, sculptuur, fotografie, installatiekunst en zelfs een beetje design. Het is die kruisbestuiving die je ook bij verzamelaars en kunstliefhebbers thuis ziet”