Wallonië lust onze mest niet

De Vlaamse mestverwerking zonk in 2005 tot een comateuze toestand. Wanneer kan de Vlaamse mestbrij naar Wallonië?

De vrouw die uw stal uitmest’. Onder die titel werd in februari 2005 Sibylle Verplaetse aan de lezers van Trends voorgesteld. En de voorzitter van het Vlaamse Centrum voor Mestverwerking (VCM) kreeg het voorbije jaar massa’s mest voorgeschoteld. Meer nog: “Voor het mestbeleid was 2005 een tumultueus jaar. Het Europees Hof van Justitie veroordeelde Vlaanderen voor het niet opvolgen van de nitraatrichtlijn. Dat was een heuse mijlpaal.” Door dat vonnis wordt de volledige Vlaamse landbouwgrond vanaf 2007 kwetsbaar gebied. Voordien was dat ‘slechts’ 49 %. In kwetsbaar gebied zitten te veel nitraten in de grond, en die kunnen schadelijk zijn voor het milieu en de gezondheid.

Mest bevat stikstof, en dat is een van de boosdoeners voor het hoge nitraatgehalte in het water. “In 2005 hadden we 18 miljoen kilo stikstof in mest op overschot. Maar vanaf 2007 wordt dat 32 miljoen kilo, door de uitbreiding van de kwetsbare gebieden. Voor zover we geen rekening houden met eventuele afwijkingen die de Europese Commissie ons zou toestaan. Dat gestegen overschot moeten we wegwerken.”

Sibylle Verplaetse is er niet helemaal ongerust op. 2006 kan alleen maar beter worden. “De mestverwerking was vorig jaar rustig, op het comateuze af. Het investeringsklimaat voor de mestverwerkinginstallaties is zeer onzeker, onder meer door de veranderende wetgeving.” Want ook in de zaak van het Mestactieplan (Map) komt geen schot. Map nummer drie zou vandaag klaar moeten zijn. Maar omdat het eind vorig jaar nog niet rond was, besloot de Vlaamse regering dat het oude Map 2 nog één jaar zou gelden.

“De mestverwerking zal dus drastisch moeten stijgen,” beseft de voorzitter van het VCM. Vandaag wordt in de 92 operationele verwerkingsinstallaties 0,6 miljoen ton mest verwerkt. Maar de beschikbare capaciteit bedraagt 1,1 miljoen ton. “Die onderbenutting is te wijten aan kinderziektes, opstartproblemen en een gebrek aan aanvoer.” Ook daar schort het, want de boer moet betalen voor de aanvoer van zijn mest.

Bovendien is de mestverwerking niet meteen rendabel, zeker niet bij varkensmest. “De overheid zou die verwerking kunnen steunen,” vindt Sibylle Verplaetse. “Het VCM maakte vorig jaar een studie over de subsidiëring van de mestverwerking. In Bretagne wordt die gesubsidieerd met Frans en Europees geld. De Vlaamse ministers Kris Peeters en Yves Leterme (CD&V) hebben die vraag dan ook al gesteld aan de Europese Commissie. En er zou ruimte zijn. Onder zeer strikte omstandigheden zijn subsidies mogelijk. Dat zou een opening creëren.”

Misschien zijn er nog meer openingen voor de Vlaamse mestvloed. In 2005 werd zowat 370.000 ton geëxporteerd naar Frankrijk, Nederland en Duitsland. Alleen de Waalse gewestgrens blijft voorlopig potdicht voor de Vlaamse brij. Maar dit jaar worden er onderhandelingen gestart.

IS: voorzitter van het Vlaamse Centrum voor Mestverwerking.

VRIJE TIJD: niet van toepassing.

W.R.