Wachten op de paars-groene vzw

Van paars-groen wordt wel eens gezegd dat veel plannen op de rails worden gezet, maar dat het dikwijls lang duurt voor de trein zijn bestemming bereikt. Op fiscaal gebied is dat niet anders.

De hervorming van de vennootschapsbelasting is van bij het begin van de legislatuur aangekondigd, maar de regering is het pas nu ongeveer eens over het uitzicht dat deze hervorming moet krijgen. De parlementaire behandeling is allicht voor het najaar, waarna de definitieve teksten hopelijk tegen het einde van het jaar in het Belgisch Staatsblad te lezen zullen staan.

Extralegale pensioenen. Volledige radiostilte heerst er op het gebied van de ambitieuze hervorming van de extralegale pensioenen. Een klein jaar geleden werd met veel tromgeroffel aangekondigd dat belangrijke wijzigingen aangebracht zouden worden aan de voorwaarden waaronder werkgevers extralegale pensioenvoorzieningen voor hun werknemers kunnen organiseren. In het verlengde daarvan zouden ook revolutionaire wijzigingen worden aangebracht aan de manier waarop ten aanzien van bedrijfsleiders oudedagvoorzieningen aangelegd kunnen worden. Over de bedrijfsleidersverzekering werd de doodsklok geluid. De kersverse individuele pensioentoezegging zou de fakkel overnemen, met meer waarborgen voor de bedrijfsleider en zonder dat hij onmiddellijk zou worden belast op de pensioenbijdragen die voor zo’n toezegging worden betaald.

Maar van al dat fraais is al verschillende maanden niets meer gehoord. Het basiswetsontwerp is al wel bij de Kamer ingediend. Maar de regeringsamendementen die de fiscale kers op de taart moeten vormen, laten blijkbaar op zich wachten. Dat wordt allicht werk voor het najaar.

Grensarbeiders. In de komende maanden krijgt het parlement wellicht ook het wetsontwerp te verwerken dat het nieuwe Belgisch-Nederlandse dubbelbelastingverdrag moet bekrachtigen. Als alles volgens plan verloopt, treedt het nieuwe verdrag in werking met ingang van 1 januari 2003. Voor de grensarbeiders zal dat grote gevolgen hebben. Door de bijzondere grensarbeidersregeling die op dit ogenblik in de verdragen met Nederland, Duitsland en Frankrijk staat, wordt een grensarbeider vandaag belast in de woonstaat. In het nieuwe verdrag met Nederland komt geen bijzondere grensarbeidersregeling meer voor. Belgische grensarbeiders in Nederland en Nederlandse grensarbeiders in België zullen zoals alle andere werknemers worden belast. Zij zullen dus in de regel in de werkstaat worden belast.

Vzw. Met spanning wordt ook uitgekeken naar de inwerkingtreding van de nieuwe vzw-wet. Die is inmiddels door het parlement goedgekeurd, maar op het ogenblik dat deze regels worden geschreven, is zij nog niet in het Staatsblad gepubliceerd. De publicatie betekent overigens nog niet dat de nieuwe wet onmiddellijk in werking treedt. De wetgever heeft de inwerkingtreding gekoppeld aan de uitvaardiging van een Koninklijk Besluit (KB) dat op verschillende punten in uitvoeringsmodaliteiten moet voorzien. De nieuwe vzw-wet zal pas in werking treden op de eerste dag van de tweede maand volgend op de bekendmaking van dat KB in het Staatsblad.

Volgens welingelichte bronnen wordt dit KB tegen het eind van dit jaar verwacht. Dat zou dan betekenen dat de nieuwe vzw-wet ergens begin 2003 in werking zal kunnen treden. Maar andere bronnen houden dan weer vol dat het uitvoeringsbesluit niet meer voor het einde van deze legislatuur moet worden verwacht.

Boekhoudverplichting. Hoe dan ook, het belang van deze nieuwe wetgeving ligt niet in de eerste plaats op fiscaal gebied. Wel onder meer op het gebied van de boekhoudverplichtingen en van de informatie die vzw’s voortaan openbaar moeten maken. Zo zal om het even wie op de griffie van de rechtbank inzage kunnen krijgen in de jaarrekening van gelijk welke vzw. Voor veel vzw’s die vandaag gewend zijn in alle beslotenheid te werken, zal het wennen zijn aan het idee dat de informatie over hun inkomsten en uitgaven voor iedereen kenbaar zal zijn.

De nieuwe vzw-wet bevat ook op fiscaal gebied, minstens onrechtstreeks, een aantal niet onbelangrijke bepalingen. Zo voert zij de figuur van de private stichting in. Deze nieuwe rechtsfiguur is nu al de gedoodverfde kandidaat om bij het certificeren van aandelen – naar Nederlands voorbeeld – de rol van administratiekantoor te spelen. Voorts vraagt iedereen zich op dit ogenblik af waarvoor zo’n private stichting nog kan worden gebruikt. Daarover wordt veel nagedacht en gespeculeerd. Sommigen fluisteren dat voor de private stichting een grote rol is weggelegd in familiale vermogensplanning en dat zij kan worden gebruikt als buffer tegen successierechten. Misschien zelfs als een mogelijk alternatief voor de Angelsaksische trust.

Jan Van Dyck [{ssquf}]

De auteur is advocaat en hoofdredacteur van Fiscoloog.

Voor veel vzw’s zal het wennen zijn aan het idee dat de informatie over hun inkomsten en uitgaven voor iedereen kenbaar zal zijn.