WAAR ZIJN BEDRIJVEN WELKOM?

Op basis van de Voka-enquête zocht Trends naar een maatstaf om de fiscale druk van gemeenten op een onderneming te meten. Naast de opcentiemen op de onroerende voorheffing (OOV) kozen we de belangrijkste bedrijfstaks: de belasting op drijfkracht (DK), uitgedrukt in euro per kilowattuur. Door die resultaten af te wegen tegen het Vlaamse gemiddelde en samen op te tellen, bekwamen we de tabel Fiscaal aantrekkelijkste gemeenten in Vlaanderen om te ondernemen.

In deze lijst scoren de residentiële gemeenten het best. Dat is begrijpelijk: zij tellen de meest vermogende inwoners. Bovendien leveren de OOV ze relatief het meest op, want het kadastraal inkomen van villa’s ligt veel hoger dan dat van arbeidershuisjes. Zij kunnen dus makkelijker hun aanslagvoeten laag houden. Uit de statistieken van de administratie Binnenlandse Aangelegenheden blijkt bijvoorbeeld dat het West-Vlaamse Mesen procentueel gezien bijna tienmaal meer opcentiemen moet heffen dan het Vlaams-Brabantse Zaventem om per inwoner dezelfde inkomsten te genereren. Zo liggen de OOV veel hoger in West-Vlaanderen dan in de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant, waar zich 90 % van de gemeenten uit de toptwintig bevindt.

Daarom voegen we het objectief belastingvermogen ( OBV) aan de lijst toe als indicatie van de belastbare basis binnen de gemeenten. Met uitzondering van Brecht en Oud-Turnhout ligt de toptwintig ruim boven het gemiddelde. Wat de politieke kleur van de topbesturen betreft, zitten de liberalen in 60 % van de coalities. In de onderste regionen zetelen de christen-democraten voor 50 %.

Voorts moeten we bij de interpretatie van deze tabel rekening houden met de beschikbare industrieterreinen en het bedrijfsbeleid dat het betrokken bestuur voert om een goed beeld van de fiscaal aantrekkelijkste gemeente voor ondernemingen te krijgen. Aangezien beide criteria statistisch moeilijk te bepalen zijn, stelde Trends in overleg met Voka een eigen, subjectieve toptien op: De Trends Top-10 van fiscaal bedrijfsvriendelijke gemeenten.

Op de eerste plaats staat Aartselaar (Antwerpen), vooral dankzij het laagste OOV van Vlaanderen. De DK blijft beperkt tot 5 euro per kilowattuur tegenover een gemiddelde van 16 euro. “Al veertien jaar zetten we de tering naar de nering in onze gemeente,” zegt burgemeester Marc Vanden Abeele (VLD). “Met een schuldratio van amper 40 % scoren we heel goed. Iedereen draagt zijn steentje bij, ook de bedrijven. Wars van megalomane projecten zorgen we voor de gepaste dienstverlening en een correct beleid voor ruimtelijke ordening om vrijbuiters te vermijden. Dankzij onze industrieterreinen langs de Boomsesteenweg (A12) beschikken we over een mooi pallet van ondernemingen – zoals Nissan, Atlas Copco, Belcar en Omnilabo. Er is nog een tiental hectare bedrijfsruimte vrij.”

Hoewel de nummer twee, Lubbeek (Vlaams-Brabant), een vrij landelijke gemeente is, looft de kamer van koophandel het ondernemingsvriendelijke beleid van het lokale bestuur. Burgemeester Freddy Vranckx (VLD), zelf een exploitant van een winkel in video- en hifi-apparatuur: “Uitgezonderd OOV heffen wij geen bedrijfsbelastingen. In tegenstelling tot de andere hebben wij onze lasten sinds het begin van deze regeerperiode nog niet verhoogd. Onder druk van het provinciale meerjarenplan overwegen we nu wel een lichte tariefstijging. Daarnaast blijven wij in KMO’s investeren. Zo plannen we een verdubbeling van onze ambachtelijke zone langs de Diestsesteenweg, waar onder andere Arca (hengelsport), Celis (bouwmaterialen) en Scheys (beton) gevestigd zijn.”

Op de derde plaats staat het West-Vlaamse Ardooie met een OOV van 950 tegenover een provinciaal gemiddelde van 1665 en geen DK. De gemeente beschikt over een cluster van textiel- en diepvriesbedrijven rond Sioen en Unifrost. Burgemeester Karlos Callens (VLD): “Ondanks de concurrentie van Moeskroen, dat met subsidies en gratis industriegronden zwaait, blijven onze ondernemingen in de streek investeren. Dankzij ons zuinige beleid kunnen wij de fiscale lasten laag houden. Tenslotte heb ik al die jammerkreten van mijn collega’s, die de politiehervorming en de vrijmaking van de energiemarkt als excuus aangrepen om hun tarieven te verhogen, altijd overdreven gevonden.”