Vrienden over het Kanaal

Toen de kans op een harde brexit heel groot was, haalde de vorige Vlaamse regering alles uit de kast om de negatieve economische impact ervan tot een minimum te beperken. Zo diepte minister-president Geert Bourgeois (N-VA) de visrechten op die de Engelse koning Charles II in de tweede helft van de zeventiende eeuw had toegekend aan Brugse vissers. Die kregen toen het recht om voorgoed met vijftig schepen te vissen in de Britse wateren. In de negentiende en de twintigste eeuw herinnerde de Belgische regering de Britten geregeld aan dat privilege. Charles II gaf het aan de Spaanse landvoogd in de Zuidelijke Nederlanden als dank voor de gastvrijheid van de Bruggelingen. Tijdens de Britse burgeroorlog leefde Charles II daar in ballingschap.

Het verhaal staat te lezen in De twee kanten van het Kanaal van Harry De Paepe, Vlaanderens bekendste kenner van het Verenigd Koninkrijk. In dat boek gaat hij op zoek naar de eeuwenoude relaties tussen Groot-Brittannië en de Nederlanden. Dat de Engelse economie in de middeleeuwen steunde op de Vlaamse lakenhandel, is bekend. Met Willem III van Orange kwam er eind zeventiende eeuw zelfs een Nederlander op de troon. Dat het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden er in 1815 en het onafhankelijke België er in 1830 enkel kwamen met de goedkeuring van Londen, is al even bekend. Net zoals de verhalen van de vele Belgische vluchtelingen die tijdens Eerste Wereldoorlog het Kanaal overstaken.

Harry De Paepe neemt ook de minder bekende banden tussen de Britten en de Nederlanden onder de loep. Zo is er altijd een sterke migratie geweest van mensen uit de Nederlanden naar de Britse eilanden, waardoor het oer-Britse lauwe bier, cricket en golf – eigenlijk afgeleid van het spel ‘kolven’, dat in de veertiende eeuw onder meer in Brussel werd gespeeld – van onze kant van het Kanaal kwamen. Tot in de zestiende eeuw werd in Zuid-Wales Nederlandse dialecten gesproken. De Britse koning Charles I werd in 1649 onthoofd na een positief advies van een uitgeweken Nederlandse calvinistische rechtsgeleerde, Isaac Donislaus.

De invloed ging de twee richtingen uit. Na de val van de Stuart-dynastie begin achttiende eeuw vluchtten veel Britse katholieken naar het vasteland. Ze werden er in Vlaamse steden opgevangen.