VLAAMSE SCHEEPSBOUW MAATSCHAPPIJ. Werfstrategie

Oostkamp en Hemiksem verliezen hun scheepswerf. Maar daartegenover staat een investeringsplan van 1 miljard voor de vier overblijvende werven van de Vlaamse Scheepsbouw Maatschappij.

Van het Boelfront geen nieuws. Maar er zijn méér werven in Vlaanderen. En daar beweegt wat. De eerste klanten dokken bij het herboren Antwerp Shiprepair. De Antwerpse scheepshersteller SKB heeft zicht op een opdracht voor de bouw van vier mijnenvegers zodat de overname van Polyship in een stroomversnelling zit. “En bij de Vlaamse Scheepsbouw Maatschappij (VSM) is de integratie van de middelgrote scheepswerven nu rond, ” voegt Eric Vanvolsem, topman bij de VSM, eraan toe. “Maar wij gaan ons wel terugtrekken op de interessantste werven. Wij sluiten de verouderde Scheepswerven van Hemiksem en de Westvlaamse Scheepswerven uit Oostkamp. De aktiviteiten van Oostkamp zullen worden overgenomen door de Scheepswerven van Langerbrugge, het werk van Hemiksem zal bij Fulton Marine in Puurs worden uitgevoerd. Tegelijk willen wij 1 miljard frank investeren om op de overblijvende werven rendabeler te werken. “

De voorbije jaren vonden de meeste middelgrote Vlaamse (en enkele Waalse) scheepswerven elkaar onder druk van de veranderde marktomstandigheden in de Belgische Scheepsbouw Combinatie (BSCo). Toen in 1993 de Scheepswerf van Rupelmonde tot de klub toetrad, kregen we volgend plaatje : BSCo en Gimvindus kontroleren in een 52/48-verhouding de Vlaamse Scheepsbouw Maatschappij door Gimvindus opgericht als opvangnet voor de Boelwerf, maar nooit hiervoor gebruikt waaronder vijf Vlaamse werven ressorteren én een participatie van 55 % in Meuse & Sambre in Beez.

Twee werven gaan nu dicht. Dus : twee Boel-drama’s, zij het dan op kleinere schaal ? Vanvolsem : “Gelukkig niet. Er volgen geen afdankingen. Maar door die hergroepering hebben wij wel een aantal funkties dubbel. Via brugpensioen en andere zachte maatregelen verminderen wij ons personeelsbestand met 55 mensen. “

OVERHEIDSSTEUN.

Een investeringsprogramma van 1 miljard frank in de overblijvende werven moet de commerciële slagkracht van de VSM versterken. “Momenteel kan maximum 9 % op de omzet in nieuwbouw worden gesubsidieerd. Maar Europa zal die regeling verbieden, waardoor onze konkurrentiepositie zal verslechteren, ” stelt Vanvolsem. “Wij vragen daarom nu een eenmalige bijdrage van de overheid in onze rationalizeringsplannen. Wij hebben gezien hoeveel geld er vroeger beschikbaar was voor Boelwerf. Dat moet voor ons ook kunnen. “

De VSM wil 300 miljoen frank investeren in infrastruktuurverbeteringen op de werven van Fulton Marine, Langerbrugge en Rupelmonde. En vervolgens zouden de Scheepswerven van Langerbrugge een overdekt droogdok bouwen van 700 miljoen frank. Vermits dan onder alle weersomstandigheden kan gewerkt worden, verwacht VSM een forse rendementsverbetering. Maar kan VSM op wereldvlak konkurreren ? “CMB bestelt in Japan, de Vlaamse baggeraars in Nederland. Dat zijn géén lage-lonenlanden. Spitstechnologie én een doordacht aankoopbeleid, daar gaat het bij ons om. En dan zijn wij zeker konkurrentieel, ” stelt Vanvolsem.

Hoe zit het met de financiering ? VSM hoopt dat de overheid instaat voor de bouw van het droogdok. “Wij denken aan een leasingformule. Zo kunnen wij eigenaar worden in de mate dat wij het dok gebruiken en eraan verdienen, ” zegt Vanvolsem. Wat dus betekent dat een in principe vaste kost onroerend goed volledig gevariabilizeerd wordt ? “Inderdaad, ” klinkt het. “Maar die investering van 300 miljoen wordt met eigen middelen uitgevoerd. Wij vragen wel een overheidstussenkomst ten belope van het maximum dat de Europese Kommissie toelaatbaar vindt. Wij hopen op 40 %. ” Zodat voor het verwerven van investeringsgoederen ter waarde van 1 miljard uiteindelijk 180 miljoen frank betaald wordt ? “Ja. “

Momenteel werkt de VSM negen schepen af : drie sleepboten bij Langerbrugge, twee splijtbakken, een self positioning platform en een sleper in Rupelmonde en nog eens twee sleepboten bij Fulton Marine. “Dat betekent dat wij tot einde 1995 aan de slag zijn, ” legt Vanvolsem uit. “Maar wij werken nu konkreet aan vier kontrakten, waarvan er enkele vrij snel hun beslag kunnen krijgen. ” En hij somt op : “Eén of twee zeilschepen voor een Britse maatschappij, een catamaran voor passagiersvervoer voor de Verenigde Staten, drie supply boats en een hydrografisch schip voor de Filipijnen en vier of misschien wel zes chemicaliëntankers voor Duitsland. Als wij al deze opdrachten binnenhalen, hebben wij voor anderhalf tot twee jaar werk. “

In 1994 het eerste volledige boekjaar zal de VSM met 650 werknemers een omzet van 3 miljard frank halen, zonder winst maar toch met een positieve kasstroom. “Wij verwachten wel een verbetering, want de laatste maanden komen er beduidend meer prijsaanvragen binnen, ” bevestigt Vanvolsem. “Maar wij houden ons hart vast voor het definitief verdwijnen van Boelwerf. Ten eerste zal ons personeel sterk gedemotiveerd raken de mensen zijn nu al zwaar aangeslagen en vrezen voor hun job. Ten tweede zijn wij niet groot genoeg om een diversiviteit aan onderaannemers te laten overleven. Heel wat toeleveranciers zullen hun schaalvoordelen verliezen of definitief uit de boot vallen. Ten derde : vermits Boelwerf instond voor heel wat beroepsopleidingen zal ook het onderwijs in onze sektor erop achteruitgaan. En tenslotte kan je ervan uitgaan dat de politieke belangstelling voor 650 mensen, verspreid over verschillende kiesdistrikten, spectaculair zal dalen.

L.V.L.

ERIC VANVOLSEM (VLAAMSE SCHEEPSBOUW MAATSCHAPPIJ) Sluiting van twee werven en een investeringsprogramma van één miljard moeten de slagkracht versterken.