Vlaamse paralleldiplomatie komt op snelheid

Terwijl de irritatie stijgt over het buitenlandbeleid van Louis Michel opent Vlaanderen eigen diplomatiehuizen. Wat is de achtergrond van deze paralleldiplomatie?

eXtra informatie op www.trends.be

Op de site presenteren we u onder meer

de visie van de Rubens Stichting

over de beleidsbrief van

de Vlaamse regering 2000-2004.

Minister-president Bart Somers (VLD ) en economieminister met buitenlandse bevoegdheid Patricia Ceysens (VLD, zie blz. 30) knipten in Londen het lint van Flanders House, de nieuwe honk voor economische en toeristische diensten van Vlaanderen in de Britse hoofdstad.

De oprichting van Vlaamse vertegenwoordigingen begon 25 jaar geleden en liep met horten en stoten. Gaston Geens bracht als eerste Vlaamse minister-president een belangrijk bezoek aan Québec. La Belle Province leeft in een haat-liefdeverhouding met Canada en bouwt aan diensten die parallel zijn met die van het moederland. Québec strooide een reeks vertegenwoordigingen uit in Franstalige landen, en belandde zo onder meer ook in Brussel. Deze ‘Délégations du Québec’ willen de eigenheid van het land symboliseren.

Hugo Schiltz (Volksunie), de vice-minister-president van de Vlaamse regering in 1980-1985, was gedreven om Vlaamse delegaties op zijn Québecs op te richten. Er bestonden plannen voor zo’n delegatie in Praag. En in New York kwam er echt een Flanders House, meer bepaald in de kantoren van Santens NV ( Marc Santens was in die tijd voorzitter van het Vlaams Economisch Verbond).

De internationale bevoegdheid van de Belgische deelstaten is een atypische uitkomst van de staatshervorming van 1993 – zo’n bevoegdheid is immers ongebruikelijk in federale landen. De deelstaten kregen onder meer verdragsrecht, wat na decennia van Belgisch getalm intussen leidde tot de ondertekening van de Scheldeverdragen en de samenwerkingsakkoorden tussen Vlaanderen en enkele Centraal-Europese landen.

Flanders House in Londen past in het Sint-Michielsakkoord van 1993. Hoe wettelijk is het buitenlandbeleid van Vlaanderen? Zeer wettelijk. Vlaanderen heeft het verdragsrecht voor alle materies waarvoor het bevoegd is. De Vlaamse externe relaties omvatten: de betrekkingen met algemeen karakter, inclusief alle vormen van samenwerking of van overeenkomsten met derde landen; de exportbevordering; de ontwikkelingssamenwerking; het aanlokken van buitenlandse investeringen; en de externe betrekkingen van alle Vlaamse departementen.

Vandaag bestaan al Vlaamse akkoorden met Polen, Hongarije, Nederland (de waterkwaliteit van de Maas, de waterkwaliteit van de Schelde, de verruiming van de Schelde, de afvoer van het Maaswater), de Baltische staten, Zuid-Afrika en Roemenië. Voor een reeks gemengde verdragen werkt Vlaanderen samen met de Belgisch-Luxemburgse Economische Unie, de Europese Unie of met internationale organisaties.

De grondwetswijziging van 1993 is een ‘point of no return’.

F.C.