vier oorzaken van een prijsstijging

1 Slechte oogsten. Zowel in 2006 als in 2007 zijn wereldwijd de graanoogsten ondermaats. Australië kampt met een enorme droogte. “Vee werd afgeslacht. Kunnen we douchen, of moeten we melkpoeder exporteren naar China?”, vat Renaat Debergh, de secretaris-generaal van de Belgische Confederatie van de Zuivelindustrie, de problematiek samen. Ook Oost-Europa leed onder droogte, terwijl het in West-Europa en in de Verenigde Staten deze zomer dan weer te nat was.

21,3 miljard hongerige Chinese buiken maken de globalisering nu ook tastbaar in de voedingprijzen. Het beperkte aanbod is gekoppeld aan een klimmende vraag. Het Midden-Oosten zwemt in het geld door de hoge olieprijs en vraagt melkpoeder. De stijgende inkomens in Brazilië, China en India vervangen zetmeel door eiwitten. Dus landbouwgrondstoffen door ‘graan op poten’ zoals kippen en varkens, die hoofdzakelijk graan eten (een varken consumeert 270 kilo veevoeder). De zuivelconsumptie in China verdubbelde in zes jaar. De wereldwijde vraag naar zuivel klimt met vier procent, terwijl het aanbod maar met anderhalf procent stijgt. Een jonge koe geeft pas na drie jaar melk. Het jarenlange overaanbod leidde tot een afbouw van de melkveestapel. De melkplassen, boterbergen, graanoverschotten zijn vandaag verdwenen of geslonken. De graanvoorraden daalden van 14 miljoen ton in het seizoen 2006/2007, naar 2,5 miljoen ton half juli. Volgens de Europese landbouwcommissaris Mariann Fischer Boel zullen de voorraden op het einde van het verkoopseizoen 2007/2008 het laagste peil in 28 jaar bereiken. 3 De vraag naar biobrandstof. Granen en oliehoudende zaden fungeren meer en meer als alternatieve transportbrandstof. in 2010 wil de Europese Unie 5,75 % van het brandstofverbruik uit de landbouw halen. De tendens in de Verenigde Staten is zo mogelijk nog sterker. In 2007 gaat 23 % van de maïsproductie naar biobrandstoffen. Mariann Fischer Boel schat de impact op de graanprijzen echter matig, met een stijging van maximaal zes procent. Het zou zich vertalen in een broodprijsstijging van nog geen procent. 4 De klimaatverandering. Believers en non-believers botsen. “Tja,” reageert een sceptische François Huyghe, adviseur bij de studiedienst van de Boerenbond. “Het is momenteel veel te vroeg om daarover uitspraken te doen. Ik zit al twintig jaar in de sector, en er is altijd wel iets. Dit soort toestanden hebben we al regelmatig meegemaakt.”