Verscheidenheid troef

Zijn verscheidenheid aan bevolkingsgroepen bezorgt Sint-Joost-ten-Node een imago van culturele vermenging. Die vermenging is er ook bij de vastgoedfuncties, met het samengaan van kantoren en woningen.

Met een oppervlakte van net 1 km2 is Sint-Joost-ten-Node de kleinste Brusselse gemeente, maar met zijn 22.300 inwoners heeft het wel de grootste bevolkingsdichtheid. Dat leidt tot heel wat geluidsoverlast. Het niet-residentieel vastgoed neemt in Sint-Joost een vooraanstaande plaats in, met enorme kantoorgebouwen aan het Madouplein en vooral aan de Albert-II-laan, gemeenzaam Klein Manhattan of Ruimte Noord genoemd. Zodra de avond of het weekend aangebroken is, lijken sommige wijken daar een desolaat niemandsland. Om daaraan te verhelpen, moedigt het gemeentebestuur al jaren vermenging aan. Projecten met een gemengde roeping (kantoren, handelszaken én woningen) brengen wat leven in de brouwerij.

Temidden de kantoren verheft zich bijvoorbeeld Novalis, een promotie van Codic binnen het huizenblok aan de Vooruitgangsstraat, Weldadigheidsstraat en Matheusstraat. Het gebouw met vier of vijf verdiepingen bevat studio’s en appartementen met één, twee of drie slaapkamers, evenals een tiental buurtwinkels (apotheker, taverne, krantenwinkel…).

Toen de commercialisering in 1999 begon, schommelde de prijs rond de 1000 euro per bewoonbare vierkante meter. “In die tijd bedroeg de gemiddelde prijs voor een woning met een zekere kwaliteit inderdaad zoiets van een 1000 euro per vierkante meter. De kopers aarzelden echt om de psychologische drempel van 1250 euro per vierkante meter te overschrijden voor een goed gelegen woonst in uitstekende staat. Tegenwoordig is die drempel de norm geworden,” legt Alain Deschamps van het agentschap Century 21 uit.

Van haar kant zette de gemeente een project voor 85 woningen (kleine gebouwen met drie niveaus) op stapel, die van de hand gedaan worden tegen geconventioneerde prijzen (tussen de marktprijs en de prijs voor een sociale woning). Dat gebeurde op een braakliggend terrein aan de voet van de oude IBM-toren, die in gebruik genomen werd door de federale politie.

Tussen de kantoorwijken in de gemeente staan vele klassieke eengezinsrijwoningen met drie of vier niveaus. Een huis van dat type, in goede staat en met zo’n 180 m2 bewoonbare oppervlakte, haalt 200.000 euro, kosten niet inbegrepen. Voor een woonhuis in treffelijke staat daalt de prijs van een transactie zelden onder de 150.000 euro.

Kleine appartementsgebouwen in goede staat en gelegen in een niet al te luidruchtige straat halen tussen de 1000 en 1300 euro per vierkante meter bewoonbare oppervlakte. Voor een appartement van 90 m2 met twee slaapkamers moet dus tussen 90.000 en 117.000 euro betaald worden.

Lonende speculatie

Het zuiden van de gemeente grenst aan de Europese wijk met het Schumanplein als middelpunt. De speculanten mogen zich in de handen wrijven: die wijken zullen een aanhoudende vraag blijven genieten wegens de uitbreiding van de Europese Unie. “De nieuwe lidstaten nemen nu al contact op in het vooruitzicht van de huisvesting van hun ambtenaren. Al sinds tien jaar doet de loutere aanwezigheid van de Europese Unie de prijzen stijgen in het kwartier rond het Sint-Joostplein en langsheen de Leuvensesteenweg,” zo stelt Alexandre Vardakis van het agentschap Jetimmo vast.

Ten slotte kent Sint-Joost ook wijken (rond de Haachtsesteenweg) waar de in meerderheid Turkse bevolking een ware sfeer van een oosterse stad heeft geschapen. Ten westen daarvan liggen nog warmere buurten die zich uitstrekken van de Groenstraat tot de Aarschotstraat. Niet ver daarvan, op de plek van de oude Kruidtuin, verrijzen de neoklassieke serres van het Cultureel Centrum van de Franstalige Gemeenschap.

Philippe Tomberg

De nieuwe lidstaten nemen nu al contact op in het vooruitzicht van de huisvesting van hun ambtenaren.