Verantwoord bankieren

Financiële instellingen hebben nog vaak een imagoprobleem. De financiële crisis brak dan wel tien jaar geleden uit, maar ze werkt nog altijd door. De verjaring van alle tenlasteleggingen in het onderzoek naar de teloorgang van Fortis, bijna twaalf jaar geleden, helpt ook niet. Bovendien leeft de indruk dat de sector te weinig aan introspectie doet. Er wordt wel gesproken over verantwoord bankieren, maar dat zou vooral een pose zijn.

Rudi Deruytter spreekt dat tegen in zijn boek Hoe kunnen banken hun burn-out oplossen? Deruytter is een ervaringsdeskundige. In 2008 begeleidde hij de herstructurering van ING België en intussen is hij al zeven jaar de CEO van CKV, een onafhankelijke spaarbank in Waregem die eigendom is van de ondernemer Dominiek De Clerck.

In zijn boek probeert Deruytter de evolutie van de banken tegen 2025 te schetsen. Hij meent dat de banken op een kantelpunt staan. Ze zullen een cruciale rol blijven spelen in het economische systeem, als ze zichzelf opnieuw kunnen uitvinden in de betekeniseconomie. Dat is een economie die zich niet laat leiden door winstbejag en omzetgroei, maar ook oog heeft voor andere waarden, zoals persoonlijke ontwikkeling en welzijn.

Banken kunnen volgens Deruytter in zo’n economie meestappen, als ze beseffen dat het einde van het huidige systeem in zicht is. Helaas worden ook vandaag nog de gevaren van een nieuwe en grote financiële crisis genegeerd en blijven te veel oude gewoontes intact. Dat werd na de financiële crisis bijvoorbeeld duidelijk, toen de banken hun bonusbeleid amper bijstuurden. Het monetaire beleid van de centrale banken spoort de commerciële banken ook niet aan zichzelf ter discussie te stellen.

Deruytter pleit voor een mix van ethisch verantwoord bankieren en financiële innovatie. Met dat laatste bedoelt hij niet de zoektocht naar nieuwe ingewikkelde financiële producten, die in het verleden een nefast effect heeft gehad. Wel moeten de banken alle nieuwe technologische evoluties omarmen, nu de cashloze maatschappij steeds meer een feit wordt. Een andere oproep van Deruytter is dat banken meer positieve marketingcampagnes moeten voeren. Banken moeten ook meer samenwerken dan elkaar beconcurreren, al is de vraag of zo’n pleidooi niet van een te grote naïviteit getuigt.