Veiligere keuze

De recente milieuramp in Brazilië kon op geen slechter moment komen voor Vale en BHP Billiton, twee andere grondstoffenreuzen en samen het toptrio in de ijzerertsmarkt. Beide bedrijven zijn partners in de Samarco Mineraçao joint venture die verantwoordelijk wordt gesteld voor de breuk van een dam waardoor giftig afvalwater een dorp overspoelde en uiteindelijk ook de kust bereikte. De schade door de vervuiling wordt op minstens 5 miljard USD geraamd. De milieuramp komt boven op de impact van de fors gedaalde ijzerertsprijs en de lagere prijzen voor basismetalen.

In die atmosfeer lijkt ons Rio Tinto voor de goede huisvader-belegger als alternatief te kunnen dienen. Rio Tinto is de tweede grootste mijngroep ter wereld. IJzererts zal dit jaar instaan voor ongeveer drie kwart van de bedrijfswinst (ebit). Daarnaast is het bedrijf nog actief in onder meer koper, bauxiet (basisgrondstof voor aluminium), steenkool en diamant, die voor het resterende deel van de winst zorgen. Er lijkt voorlopig maar geen einde te komen aan de daling van de ijzerertsprijs. De prijs van een ton erts die dient als basis voor de staalproductie, viel vorige week voor het eerst sinds 2009 terug onder de grens van 40 USD. IJzererts werd dit jaar al een derde goedkoper en noteert zelfs 70 % onder de top van 2011.

De oorzaak is de aanhoudend slabakkende staalindustrie. China, dat instaat voor meer dan de helft van de wereldwijde staalproductie, zal dit jaar 3 % minder staal produceren dan vorig jaar. Voor 2016 wordt zelfs op een verdere daling met 5 % gerekend. Intussen lopen ook de ijzerertsvoorraden in China verder op, waardoor minder wordt geïmporteerd. Staalproducenten die in financiële moeilijkheden zitten, verkopen zelfs een deel van hun ijzerertsvoorraden waardoor het overaanbod nog verder toeneemt. Toch neemt de output van ijzererts nog elk jaar toe. Rio Tinto mikt voor dit jaar op 340 miljoen ton.

De strategie van de grote ijzerertsproducenten (Vale, Rio en BHP) bestaat erin om via schaalvoordelen de productiekosten te doen dalen en de kleinere aanbieders uit de markt te prijzen. Onder meer de goedkopere Australische dollar (AUD), de lagere olieprijs en een verregaande automatisering van het productieproces (onder meer zelfrijdende trucks) zorgden ervoor dat de productiekosten onder 20 USD terugvielen. Dus zelfs aan de huidige, fors gedaalde prijs zijn de ijzerertsactiviteiten nog steeds winstgevend. Dit is ook het geval bij BHP en Vale. Een verdere prijsdaling van ijzererts op korte termijn mag niet worden uitgesloten.

Rio heeft zijn prognose voor de kapitaaluitgaven in de periode 2015-2016 verder verlaagd naar 5 miljard USD. Aanvankelijk was dit nog 9 miljard USD en in 2012 spendeerde Rio nog 17 miljard USD. De groep maakt ook van de aandeelhoudersvergoeding een prioriteit. De dividenduitkering van 4,1 miljard USD levert aan de huidige koers een rendement van circa 8 % bruto op. Dat is mogelijk doordat de groep er financieel beter voorstaat dan de sectorgenoten, met een nettoschuld van minder dan 2 keer de bedrijfskasstroom (ebitda) tegenover ruim 3 keer voor Vale en BHP. Het aandeel noteert ook in de buurt van 6 keer de verwachte verhouding ondernemingswaarde (ev) ten opzichte van de bedrijfskasstroom (ebitda) voor 2016, de laagste waardering sinds 2008.

Conclusie

Rio Tinto is operationeel niet noodzakelijk een betere keuze dan Vale of BHP, maar op dit moment wel een manifest veiligere keuze. Rio Tinto heeft een voetje voor met de sterke balans en het erg hoge dividendrendement (8 % bruto). Ook in absolute termen is het aandeel goedkoop tegen 1,2 keer de boekwaarde. We zien in dit aandeel dan ook een kansrijke belegging, op het huidige koersniveau, voor wie een voldoende lange beleggingshorizon heeft en een wisselopportuniteit voor Vale.

Advies: koopwaardig

Risico: gemiddeld

Rating: 1B