Van Miert contra di Rupo. BELGISCHE ACHTERHOEDEGEVECHTEN ?

Voor de telekommunikatie in dit land zijn het cruciale weken. Nog voor Kerstmis kiest de federale regering een privé-partner voor Belgacom. Intussen slaat voor konkurrent Telenet-Vlaanderen het uur van de waarheid : operator US West geeft de intercommunale kabelmaatschappijen nog tot half januari om zich ten volle te engageren. De bedrijfsekonomische schwung die Belgacom en Telenet kunnen ontwikkelen, zal bepalend zijn voor de toekomst van de telekommunikatie annex multimediamarkt in Vlaanderen. De slag om de markt wordt echter doorkruist door politieke maneuvers. Federaal minister van telekommunikatie Elio Di Rupo (PS) laat niets onverlet om de positie van Belgacom af te schermen. De Vlaamse overheid predikt voor de konkurrentie en weet zich gesteund door een machtige bondgenoot : de Europese kommissie. Dat leidde eind vorige maand tot een nooit eerder gezien schouwspel : Di Rupo ging publiekelijk hard in de clinch met Europese kommissaris voor Konkurrentie Karel Van Miert, landgenoot en eveneens socialist. De minister pikte het niet dat de kommissie doorgaat met de vrijmaking van de alternatieve netwerken, zoals de kabel, voor telekommunikatie vanaf begin volgend jaar. Intussen loopt Di Rupo wel vooruit op de Europese liberalizering door nu al Belgacom te machtigen om televisie te brengen. Achterhoedegevechten ?

– KAREL VAN MIERT. De einddatum van 1 januari 1998 voor de volledige liberalizering van de telekommunikatiemarkt ligt vast. Op basis van een richtlijn die de kommissie zelf kan nemen, stellen wij al vanaf 1996 de kabel en andere alternatieve netwerken open voor telekommunikatie. Eigenlijk hadden we dit al veel eerder moeten doen. Deze maatregel is nodig om de telekommunikatiediensten die al sinds 1990 geliberalizeerd zijn, echte ontwikkelingskansen te geven.

– TRENDS. De Belgische minister stond alleen met zijn verzet ?

– Tja, er waren er nog een paar anderen. Spanje, Portugal, Griekenland en Ierland… merkwaardig genoeg de landen die genieten van een grotere tijdsspanne in het liberalizeringsproces. Het gekke is dat België zich in dit gezelschap bevindt. De liberalizering van alternatieve netwerken bedreigt het bestaan van Belgacom niet. Het leidt er alleen toe dat men goedkoper infrastrukturen kan huren om al vrijgemaakte diensten aan te bieden. Hoe langer men daarmee wacht, hoe groter de handicap voor de eigen bedrijven. Buitenlandse bedrijven die wel ervaring konden opdoen, palmen dan uw markt in eens die opengaat. Die maatregel is dan ook één van de beste die men kan treffen voor de tewerkstelling. Ze leidt tot nieuwe initiatieven, nieuwe bedrijven.

– Ontpopt Di Rupo zich niet veeleer als voogdijminister van Belgacom dan als minister van Telekommunikatie ?

– Ik zal geen polemiek aangaan met Di Rupo. Het is een gekend fenomeen in de Europese ministerraad. Iedereen heeft een boodschap voor zijn eigen achterban. Daarmee moet je leven.

– Bestaat er in België wel een voldoende strukturele scheiding tussen enerzijds de voogdij over Belgacom en anderzijds de telekommarktregeling ?

– Dit is niet alleen in België een probleem. Traditioneel wegen monopolies zwaar door in het beleid. Maar dat is aan het veranderen. Eigenlijk zou het zo moeten zijn dat elk land beschikt over een onafhankelijke scheidsrechter.

– Is in België die onafhankelijkheid voldoende gewaarborgd ?

– Het Belgisch Instituut voor Post en Telekommunikatie (BIPT) begint zich serieus te ontwikkelen. Dat moet een beetje ingereden worden. De ingeburgerde praktijk uit het verleden verander je niet van vandaag op morgen. Ik ben daar niet naief in.

– Di Rupo heeft onlangs een wetsontwerp ingediend dat Belgacom machtigt om televisie te brengen. Hier loopt hij dan weer vooruit op de Europese kalender.

– Vanuit het Europees parlement heeft men er bij ons op aangedrongen de vrijmaking van telekominfrastruktuur voor televisie samen met de vrijmaking van de kabel voor telekom door te voeren. We zijn bereid het probleem aan te pakken. De posities van de verschillende lidstaten zijn op dit punt zeer uiteenlopend. De Britten bijvoorbeeld willen er helemaal niet van weten. Als België hier wel snel wil gaan, dan heb ik daar niet echt problemen mee. We zullen wel eerst nagaan of Europese spelregels gewenst zijn. Een misbruik van machtspositie zullen we uiteraard niet aanvaarden.

– Zou Belgacom nog voor 1998 televisie mogen brengen ?

– Uiteraard niet, vermits de telekomoperator tot 1998 nog beschikt over een monopolie, namelijk inzake spraaktelefonie.

– De wet van Di Rupo reserveert de universele dienstverlening voor Belgacom. Kan dat ?

– Dat kan, maar op voorwaarde dat er volledige transparantie is : de werkelijke kost van de universele dienstverlening moet worden berekend, en dan door de andere operatoren mee worden gefinancierd. Die bijdragen mogen niet kunstmatig worden opgedreven. We zullen daarop toezien. Nu is het ook mogelijk dat de konkurrenten zonder meer willen instaan voor de universele dienstverlening. Ik kan mij dat best inbeelden voor kleine landen. Dan stelt zich uiteraard de problematiek van de financiering niet.

– Even iets anders. Hoe kijkt u aan tegen de sociale onrust in Frankrijk ? Als de regering-Juppé al te zeer toegeeft aan de straat, mogen we dan geen kruis maken over de Europese monetaire unie ?

– Dat zou inderdaad een zware klap kunnen zijn voor de EMU. We houden ons hart vast. Er moet een oplossing komen die de geloofwaardigheid van de Fransen om het begrotingstekort te drukken niet in vraag stelt.

– In Frankrijk, net als in ons land, staat de sanering van de sociale zekerheid bovenaan de agenda. Hoe staat u, als gewezen SP-voorzitter, daar tegenover ?

– Als sociaal-demokraat hou ik vast aan de sociale zekerheid als systeem van solidariteit. Maar je mag niemand wijsmaken dat het stelsel zo voort kan. Je moet ingrijpen om het systeem te redden. We mogen onze kop niet in het zand steken, zoals we destijds al te lang hebben gedaan tegenover het oplopende begrotingtekort, waarvoor ik zelf een deeltje van de verantwoordelijkheid opneem.

JAN VAN DOREN

KAREL VAN MIERT Vrijmaking van de kabel voor telekom is vandaag één van de beste tewerkstellingsmaatregelen.