Vakantiedagen onder de loep

De Belgische werknemer heeft jaarlijks gemiddeld dertig vakantiedagen. Daarmee zit ons land in de Europese middenmoot. Maar er zijn grote verschillen tussen de sectoren. In de chemiesector kan het aantal vrije dagen oplopen tot zestig of meer. De horeca bengelt onderaan met gemiddeld nog geen 22 vakantiedagen.

Werknemers willen niet alleen hun loon vergelijken met dat van hun familie en vrienden, ze zijn ook nieuwsgierig naar het aantal vakantiedagen van hun buurman, zus of neef. In België durven de vakantiestelsels weleens te variëren. Veel is te verklaren door de verschillen tussen de sectorale cao’s (zie tabel Gemiddeld aantal vakantiedagen per jaar). Daar komt nog bij dat de vakantieregelingen een complex evenwicht zijn van wettelijke vakantie, anciënniteitsverlof, compensatiedagen, themaverloven enzovoort. In de sectoren is het ook een afruil tussen het aantal vakantiedagen en de gewerkte uren en overuren, die vaak in de vorm van extra vakantiedagen kunnen worden opgenomen.

Ondanks de variatie tussen sectoren en de complexe regelingen blijven de gemiddelde cijfers voor de Belgische economie interessant om internationale vergelijkingen te maken. De Belgische werknemer kan rekenen op gemiddeld dertig vakantiedagen per jaar, leren cijfers van Eurostat. Daarmee zit België net onder het Europese gemiddelde van 31,5. Feestdagen die op een zondag vallen, worden in de berekening niet meegeteld. Opvallend is dat Duitsland, met zijn flexibele en productieve economie, met veertig dagen tot het koppeloton in de Europese Unie behoort. Bij de koplopers vinden we Frankrijk en Italië met elk 39 vakantiedagen. Hongaren, Polen en Roemenen kunnen rekenen op slechts 29 dagen. Estland bengelt onderaan met 28 dagen.

1580 uren per jaar

Het aantal vakantiedagen heeft een belangrijke impact op het aantal gewerkte uren per jaar, een van de determinanten om de productiviteit van een economie te meten. Om het aantal werkuren per jaar te berekenen, werd van de gemiddelde collectief overeengekomen arbeidsduur het aantal betaalde vakantie- en feestdagen afgetrokken.

De Belg werkt gemiddeld 1580 uur per jaar (zie grafiek Gemiddelde jaarlijkse arbeidstijd werknemers), evenveel als de doorsnee-Duitser. In Nederland ligt het een stuk lager met jaarlijks 1357 gewerkte uren. Daar is deeltijds werken heel populair. Kijken we naar het aantal gewerkte uren van voltijdse werknemers, dan komt België uit op 1765 uur, wat minder is dan Nederland (1815) en Duitsland (1847). Bart Buysse, directeur bij de werkgeversorganisatie VBO, stelt vast dat “loontrekkenden in België niet harder of langer werken dan in het buitenland. Er is een algemene tendens naar een kortere arbeidsduur, waarschijnlijk ook door het toenemende aandeel van deeltijds werk en de vermindering van prestaties. Deeltijdse werknemers lijken wel steeds meer uren te werken.”

Het totale aantal gewerkte uren per jaar wordt niet alleen bepaald door het aantal vakantiedagen. De duur van de werkweek speelt een grote rol. Volgens Eurostat bedraagt de Belgische werkweek gemiddeld 38,2 uur. Daarmee bevindt België zich onder Europese koplopers zoals Luxemburg (41,1), Groot-Brittannië (40,8), Duitsland (40,5) en Kroatië en Cyprus (40,3). Werknemers in Finland werken het minste aantal uren (37,6).

ALAIN MOUTON I.S.M. REDACTIE TRENDS

Sommige aannemers zouden hun bouwvakkers liever tijdens de winter op vakantie sturen.