UW JOB, UW SPAARPOT

Twintig jaar geleden zat het toenmalige Noliko letterlijk en figuurlijk in de puree. Door participatie van werknemers en leveranciers in het kapitaal kwam het bedrijf er helemaal bovenop.

Vandaag is Scana Noliko producent en verdeler van groenten-, aardappel- en champignonconserven, deegwaren, maaltijden in blik, en sauzen in glas en blik opnieuw gezond. Dat was ooit anders. In 1976 zag Noliko in Bree geen uitkomst meer voor de financiële en structurele problemen. Toen stapte burgerlijk ingenieur Emile De Bruyn het bedrijf binnen als algemeen directeur. Eerst de gaten dichten waaruit het geld wegvloeide, zo begreep hij zijn prioritaire opdracht. Maar de hele conservenindustrie zat in de problemen. De financiële lasten tengevolge van de hoge voorraden overtroffen de loonkosten. Kapitaal vinden, zo luidde de uitdaging. In maart 1980 kwam er een fusie met Scana-Belgium uit Hulshout, dochter van de Zwitserse holding Scana. De Bruyn overtuigde aandeelhouders, leveranciers en werknemers van de toekomstmogelijkheden.

Dominique Stinckens, assistent algemeen-directeur, blikt terug : “De fusie met het ouderwetse Scana kostte een smak geld, doch bood Noliko kansen op markt- en productverruiming. Door de rationalisatiekosten van Scana tuimelde onze balans in 1980 in het rood voor zowat 70 miljoen. Een onderzoek wees uit dat we 150 miljoen nodig hadden.”

De NMKN (Nationale Maatschappij voor Krediet aan de Nijverheid) was bereid om voor iedere frank kapitaalsverhoging 2 frank krediet verlenen. Het kapitaal moest dus opgetrokken worden met 50 miljoen. Investeren in de eigen job was de reddingspiste die het bedrijf voor het faillissement behoed heeft. Onder impuls van Emile De Bruyn engageerden werknemers, leveranciers en telers zich om binnen de 5 jaar 25 miljoen te volstorten. Het Zwitserse Scana zette een vordering van 10 miljoen op Scana-Belgium om in een participatie, en een Nederlander wiens naam Scana Noliko niet kwijt wil bracht 15 miljoen in. Zo kwam het bedrijf aan de nodige 50 miljoen.

Stinckens : “We hebben hier een systeem van financiële participatie, gemoduleerd in functie van het loonniveau. Van de hoogste tot de laagste lonen wordt van 0,7 tot 2,2 % afgehouden. Zo kregen we zowel een spaarpotje als meer kredietwaardigheid. Onze telers-leveranciers houden van elke factuur 1 % af. Dit alles zetten we om in kapitaal in ruil voor aandelen, uiteraard met een jaarlijks dividend. Iedereen is hier aandeelhouder.”

Sinds ’82 scoort het bedrijf onverwachte groei- en winstcijfers. “Vandaag draaien we een omzet van pakweg 2,7 miljard, het dubbele van 1984,” zegt een fiere Stinckens. “Wie hier wil werken of leveren, wordt verplicht mee in het systeem te stappen. De kapitaaldeelneming wordt afgehouden van het nettoloon. De RSZ (Rijksdienst voor Sociale Zekerheid) krijgt netjes wat haar toekomt.”

DOMINIQUE STINCKENS (SCANA NOLIKO) Iedereen is hier aandeelhouder.