U houdt de economie draaiende

Ongetwijfeld had u het vorig weekend ontzettend druk met tv-kijken. Tom Boonen won de Ronde van Vlaanderen, Kim Clijsters speelde in Miami de Russische Maria Sharapova van de baan en de paus overleed bijna live op de buis. Was u tewerkgesteld als (hoofd)econoom bij de Europese Commissie, dan zag uw weekend er wellicht minder zonnig uit. Maandag moest u immers een rapport publiceren over de economische voorjaarsprognoses 2005-2006.

Hoewel de Commissie de groeiverwachtingen voor dit jaar negatief bijstelt, heeft het 148 bladzijden tellende rapport optimistische noten. In 2005 zal het bruto binnenlands product (BBP) in de eurozone en in de Europese Unie met respectievelijk 1,6 en 2 % groeien. Volgend jaar lopen die cijfers op tot 2,1 en 2,3 %. Goed nieuws ook voor de Europese dopper: de werkgelegenheidsgroei zal versnellen en leiden tot een bescheiden daling van de werkloosheid. En zowel in de eurozone als in de EU zou het tekort op 2,6 % van het BBP uitkomen. Oorzaak van al dit positieve nieuws bent u. Uw koopgedrag houdt deze economie draaiende.

Waarom vinden we de Commissie optimistisch? Omdat we ook de kleine lettertjes van het contract hebben gelezen. De prognoses gaan ervan uit dat de olieprijzen niet verder stijgen, er geen wanordelijke wisselkoersaanpassingen gebeuren en het consumentenvertrouwen niet daalt. Op dezelfde dag als de Commissie met deze voorspellingen uitpakte, bereikte de prijs van Brent-olie in Londen een absoluut recordpeil van 57,65 dollar per vat. En dezelfde Europese Commissie die in haar prognoserapport stelt dat er niets fout mag lopen met het consumentenvertrouwen, publiceert enkele dagen voordien de vaststelling dat het Europese ondernemers- en het consumentenvertrouwen in maart sterk gedaald is. De kleine lettertjes zijn vandaag een reëel, groot gevaar voor de verdere groei.

België zou dit jaar met 2,2 % groeien en volgend jaar met 2,3 %. Minder goed nieuws was er voor het Belgische overheidstekort. Zonder extra besparingen zou ons land dit jaar een tekort boeken van 0,2 %, dat volgend jaar oploopt tot 0,6 %. De federale begrotingscontrole wordt momenteel naarstig voorbereid, net als de Vlaamse meerjarenbegroting. Er bestaat in België geen grotere deur meer om open te trappen dan te zeggen dat structurele hervormingen zich opdringen. Een oproep die ook te horen is bij de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso), het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en zelfs de Europese Commissie.

De Commissie mag tot redelijke cijfers komen en premier Guy Verhofstadt (VLD) mag volhouden dat het zijn bedoeling is een begroting in evenwicht te bereiken. Maar de enige cijfers die echt van tel zijn, stonden enkele weken geleden in het Oeso-rapport over België. Om uw grijze haren te betalen, moeten er veel ambitieuzere doelstellingen bereikt worden: een begrotingsschuld van 97 % dit jaar en 30 % in 2030, een overheidssurplus van 0,3 % in 2007 en 1,5 % in de jaren 2011-2018 en het terugdringen van het aandeel van de gezondheidszorgen van 4,5 tot 2,8 %.

Misschien hebben we dit jaar geluk en vindt de overheid geen gebouw meer om te verkopen, geen overheidsonderneming om van de hand te doen of geen pensioenfonds meer om in te lijven. Hoewel dergelijke eenmalige operaties onze begroting sluitend hielden en de conjuncturele tegenvallers opvingen, schoven ze de structurele maatregelen naar de achtergrond. Het excuus voor eenmalige operaties, namelijk een lage economische groei, is met groeicijfers van 2,7 % vorig jaar en 2,2 % dit jaar alvast van de baan geveegd.

Zal het u (financieel) pijn doen? Ongetwijfeld zal een categorie mensen het voelen, voornamelijk de niet-actieven. Dat bewijzen ook de herstructureringsmaatregelen in Nederland en Duitsland. Maar het zal u vandaag minder pijn doen dan binnen een decennium, wanneer u zit te wachten op een pensioen dat de overheid niet kan uitbetalen. De hervormingen zouden u vandaag het vertrouwen moeten geven dat de overheid ook morgen voor u zal zorgen. En zo sluit de cirkel. Als u vertrouwen hebt en daarnaar handelt, consumeert u blijmoedig. Uw optimistische koopgedrag houdt deze economie draaiende. Benieuwd of minister van Begroting Johan Vande Lanotte (SP.A) u naar de winkel zal sturen of u met een depressie thuis opsluit.

an.goovaerts@trends.be

Structurele maatregelen zouden u vandaag het vertrouwen moeten geven dat de overheid ook morgen voor u zal zorgen.