Tijdelijk verkooppunt wordt marketingstunt

De eerste pop-upwinkels moesten leegstand bestrijden en steden nieuw leven inblazen. Vandaag horen ze thuis in de uitgekiende marketingstrategie en omnichannel-mix van retailers en merken.
Naar verluidt opende de eerste pop-up store net voor de eeuwwisseling in Los Angeles. Vandaag vind je pop-ups in zowat elke grootstad. “Het fenomeen is ontstaan vanuit de leegstand van kantoor- en winkelpanden”, zegt Sven De Vocht. Hij is directeur dienstverlening bij Voka en coauteur van het boek Pop-Up stor(i)es. “Vandaag zien we dat projecten zoals Convoi (een Antwerps winkeldorp in containers, met weliswaar tegenvallend succes, nvdr) opgestart worden om te concurreren met bestaande winkelkernen. Pop-ups zijn ook veel professioneler en volwassener geworden. Starters nemen geen genoegen meer met eender welk leegstaand pand, maar gaan op zoek naar interessantere gebouwen of locaties die zich specifiek richten op pop-ups, zoals de A-tower in Antwerpen.”
De Vocht stelt nog een trend vast: almaar meer ondernemers slaan de handen in elkaar om samen een pop-up op te zetten rond een specifiek thema. “Een voorbeeld is The Gentlemen’s Lounge ofwel The List in Knokke. Dat initiatief verzamelt negen bedrijfjes die dezelfde, mannelijke doelgroep hebben. Ook Atelier Pistolet brengt Antwerpse handelaars samen in tijdelijke conceptstores. Elke pop-up is drie maanden open en focust op een thema, bijvoorbeeld interieur of vakantie. Daarna wordt verhuisd naar een nieuwe locatie.”
“Atelier Pistolet is een springplank voor starters die willen ervaren hoe het is een fysieke winkel te runnen, voor creatieve mensen die wat ondernemingszin missen en voor handelaars die een extra verkooppunt willen uitproberen”, zegt de oprichtster Sophie Robberechts. “Vaak hebben ze al een webshop, maar moeten ze vaststellen dat Belgen niet zo snel kopen in een webwinkel die ze nog niet kennen. In onze pop-upshops kunnen ze tonen wie ze zijn.” Robberechts organiseert alles zelf: ze bedenkt de thema’s, gaat op zoek naar geschikte panden, onderhandelt met de eigenaars, rekent de kosten uit en verdeelt die onder de deelnemende handelaars.
Ook Lady Jane opende in mei 2016 in Hasselt een eerste pop-up waar webshophouders hun aanbod konden voorstellen op een fysieke locatie. De initiatiefneemster, Annelies Verjauw, verzamelt al langer jonge webwinkels voor actieve vrouwen en hippe meiden op een onlineplatform. “Vaak hebben zulke winkels een te klein budget om te adverteren en zich bekend te maken bij een groter publiek”, zegt ze. “Lady Jane helpt hen daarbij.” Aan de eerste pop-up namen twaalf webshophouders deel. Zij stelden hun assortiment op elkaar af en verdeelden de huurprijs van het pand onder elkaar.
Testcase
Annelies Verjauw beseft eveneens dat pop-ups geëvolueerd zijn. “Het doel van die allereerste pop-up in Los Angeles was eenvoudig: zo veel mogelijk onverkochte stocks aan de man brengen. Tegenwoordig worden pop-ups ook ingezet om een merk onder de aandacht te brengen. Ze passen steeds vaker in een ruimere marketingstrategie en hoeven niet noodzakelijk winst op te brengen. Een tijdelijk concept leent zich daar prima toe. Belangrijk is wel dat je als ondernemer voldoende inspirerend en creatief bent, jezelf onderscheidt van anderen en inspeelt op de snel veranderende markt.”
Kim Mampaey is coördinator voor de detailhandel bij Unizo en schreef samen met Sven De Vocht het boek Pop-Up stor(i)es. Ook zij is van mening dat pop-ups vandaag niet erg omzetgedreven zijn. “Het is al niet vanzelfsprekend zelfs maar uit de kosten te komen in een winkel die maar enkele maanden open is”, zegt ze. “Grote merken zien pop-ups steeds vaker louter als testcase of als een marketinginspanning om naambekendheid te verwerven. Maar dan wel één die – in tegenstelling tot een klassieke reclamecampagne – toch direct enige omzet kan genereren.” Mampaey is ervan overtuigd dat de pop-up op termijn een vaste waarde in de marketingmix wordt.
De retailspecialist Jorg Snoeck bevestigt dat pop-ups de visibiliteit van een merk kunnen verhogen. “Ze zijn uitermate geschikt om de klant te verrassen en hem zo extra te prikkelen”, meent hij. “Maar ze horen ook steeds meer thuis in de omnichannel-aanpak van handelaars en brands. Ze fungeren als een van de vele fysieke raakpunten met de klant. Dat is eens te meer interessant voor pure e-commercespelers. Pop-upwinkels vormen een belevingsplaats voor consumenten. Ze kunnen ingezet worden om bepaalde productgroepen in de schijnwerpers te plaatsen, om andere doelgroepen te bereiken of om geografisch het bereik uit te breiden. Een mooi voorbeeld is Lidl, dat via pop-ups gezonde sapjes aanbood op Tomorrowland en zijn textielhuismerk in de kijker zette in de chicste winkelstraat van Hamburg.”
Ontdekken
“Belangrijk is wel om als pop-up – net zoals elke andere handelszaak – mee te evolueren met de eisen van de consument”, waarschuwt Kim Mampaey van Unizo. “Mensen die de moeite doen om naar een pop-up te komen, verwachten er iets te ontdekken. Als ondernemer moet je dus een meerwaarde zien te bieden.” Ook Sophie Robberechts van Atelier Pistolet heeft de eisen van haar klanten in bijna vier jaar zien evolueren. “De trashy Berlin-stijl van weleer is minder populair geworden”, stelt ze vast. “Consumenten willen nu een nette pop-up met een twist. Ze geven de voorkeur aan mooiere maar helaas ook duurdere panden.”
“Het is anno 2016 ook een must geworden om je klanten te blijven boeien”, gaat ze verder. “Laat bijvoorbeeld zien hoe je te werk gaat bij een creatie, en tracht zo betrokkenheid te creëren. Klanten hechten bovendien veel belang aan persoonlijk contact. Ontvang ze als je eregast. Je telefoonnummer of e-mailadres meegeven hoort eveneens bij een goede klantenservice. Een pop-upwinkel is slechts tijdelijk: door mensen het gevoel te geven dat je bereikbaar bent, schep je vertrouwen en werk je de herkenbaarheid in de hand. Weet ook dat 90 procent van de klanten wil kunnen betalen met de kaart. Een elektronisch betaalsysteem is een noodzaak.”
“Gelukkig bestaan er flexibele betaaloplossingen zoals CCV Mini en Payconiq”, weet Kim Mampaey. “Betalen met de smartphone opent heel wat deuren voor pop-ups en hun klanten. Maar ook bijvoorbeeld energieleveranciers en telecomoperatoren moeten beter inspelen op de specifieke behoeften van tijdelijke winkels. Vaak komt er nog te veel administratie bij kijken. De tijd zal ook uitwijzen of de vastgoedwereld meer zal openstaan voor pop-ups. Leegstandsbeheerders zoals Camelot, Entrakt en Prevenda spelen hier nu al op in. Net zoals CityCubes, een bureau dat pop-ups helpt bij de opstart. En ook steden en gemeenten nemen steeds vaker een rol van facilitator op.”
Bovendien zorgt het nieuwe Vlaamse decreet over kortlopende verhuur nu voor meer rechtszekerheid dan vroeger. “In het verleden moest je als ondernemer altijd een huurcontract voor een duur van negen jaar afsluiten”, getuigt Annelies Verjauw van Lady Jane. “Het nieuwe decreet laat ook toe gedurende een korte periode te huren.” Het voorziet eveneens in soepele opzegmogelijkheden voor de huurder. Hij kan de huurovereenkomst op elk moment beëindigen door een maand van tevoren aangetekend de huur op te zeggen. Er gelden uiteraard enkele voorwaarden, waaronder een rechtstreeks contact tussen de huurder en het publiek.
Roel Van Espen, fotografie Debby Termonia
Pop-ups kunnen ingezet worden om bepaalde productgroepen in de schijnwerpers te plaatsen, om andere doelgroepen te bereiken of om geografisch het bereik uit te breiden.
“Mensen die de moeite doen om naar een pop-up te komen, verwachten er iets te ontdekken. Als ondernemer moet je dus een meerwaarde zien te bieden” – Kim Mampaey, Unizo
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier