De weg naar een duurzame samenleving is nog lang. De tien genomineerden voor de zeventiende editie van de Belgian Business Awards for the Environment tonen hoe het anders kan.
Gerecycleerde petflessen, klimaatneutrale woonwijken, milieuvriendelijk sla telen en circulaire huishoudapparaten. Terwijl de Europese Commissie werkt aan haar Green Deal om het continent tegen 2050 klimaatneutraal te krijgen, nemen kleine en grote ondernemingen mee het voortouw. De Belgian Business Awards for the Environment plaatsen tien ecologisch innovatieve praktijken, procedés en producten uit alle sectoren in de kijker, die duurzaamheid en de overgang naar de circulaire economie bevorderen.
Voor de zeventiende editie van de Belgian Business Awards for the Environment, de vroegere milieuprijs van het VBO, werden 32 dossiers ingediend. Die werden door een onafhankelijke jury van experts in drie stemrondes herleid tot twaalf bedrijven die hun project mochten voorstellen op de finale juryzitting. De tien Belgische genomineerden zijn automatisch genomineerd voor de European Business Awards for the Environment. De Belgische prijs wordt op maandag 16 maart uitgereikt.
Circulaire krimpfolie
Wie?Valipac (indiener), samen met Wienerberger, Rymoplast, Oerlemans, Total, Fema en Go4Circle
Wat?Circulaire krimpfolie
De opruiming en de recyclage van plastic wordt een van de grootste uitdagingen van deze eeuw. Valipac, dat in ons land industriële verpakkingen ophaalt en recycleert, bracht met de sectorfederaties FeMa en Go4Circle producenten en gebruikers van plastic verpakkingen samen om een circulaire krimpfolie te ontwikkelen.
In België komt jaarlijks 35.000 ton krimpfolie uit polyethyleen op de markt. Als die allemaal wordt gerecycleerd, is dat een besparing van 106.050 ton CO2 per jaar. De circulaire krimpfolie bestaat voor de helft uit recyclaat en telkens voor een kwart uit nieuw plastic en een zogenoemde polymerenbooster. Die is ontwikkeld door het Franse olie- en gasbedrijf Total. Het bedrijf patenteert de technologie bewust niet, om het maximale gebruik ervan te bevorderen, ook voor andere transportverpakkingen. Die booster zorgt ervoor dat de verpakkingsplastic ettelijke keren kan worden gerecycleerd.
Herbruikbare houten bouwelementen
Wie?MODS
Wat?Houten modules voor evenementen of bureaus
De start-up MODS uit Anderlecht, die wordt geleid door Quentin Mercier en Julien De Visscher, produceert modulaire houten elementen van 50 op 50 cm. Die worden gemaakt uit vurenhout uit gecertificeerde Belgische bossen, ofwel uit recuperatiehout van schrijnwerkerijen in het Brussels Gewest.
Door hun vorm – een vierkante kader met voorgefreesde hoeken en gaten – kunnen ze gemakkelijk worden gedemonteerd en hergebruikt. Een module van MODS kan perfect dienen om bijvoorbeeld een toonbank om te bouwen tot een podium, een scheidingswand, een bar of welke andere structuur dan ook. Daarom maakt het bedrijf zich sterk dat het duurzamer is dan eenmalige constructies in aluminium of pvc. De klant kan zelf beslissen of hij de elementen koopt, huurt of leaset.
Duurzaam bouwen
Wie?DuCoop
Wat?Nieuwe woonwijk De Nieuwe Dokken in Gent
De tijdelijke vereniging Van Roey, Algemene Bouw Maes, Artes en Depret bouwt aan de Schipperskaai in Gent De Nieuwe Dokken, een woonwijk met 400 wooneenheden voor ongeveer 1250 bewoners. De duurzame dienstenaanbieder DuCoop investeert 5 miljoen euro via een coöperatieve structuur. Daardoor krijgen ook de gebruikers, die ieder minstens één aandeel krijgen, inspraak in diensten zoals waterzuivering, warmtelevering en energie-efficiëntie. Onder meer dankzij innovatiesubsidies hebben de eindgebruikers geen meerkosten ten opzichte van andere Gentenaars.
DuCoop realiseert er onder meer ZAWENT, kort voor zero afvalwater met energie- en nutriëntenterugwinning, om 70 procent minder CO2 uit te stoten en een circulaire economie te realiseren. Residentiële afvalstromen worden gescheiden opgevangen en gezuiverd. “Alle toiletten zijn vacuümtoiletten, waardoor we 30 procent minder afvalwater hebben”, zegt Peter De Smet, de gedelegeerd bestuurder van DuCoop. “Uit het afvalwater van toiletten en keukenafval produceren we biogas en groene meststoffen, uit dat van badkamers en vaat- en wasmachines recupereren we restwarmte. Al het afvalwater wordt gezuiverd en hergebruikt door de nabijgelegen industrie. De volledige verwarming vangen we op met een warmtenetwerk dat de restwarmte uitwisselt met het aanpalende chemiebedrijf Christeyns.”
Droge fabriek
Wie?L’Oréal Libramont
Wat?Alleen water verbruiken voor productie
Al sinds 2009 is de productie in de vestiging van de Franse multinational L’Oréal in Libramont CO2-neutraal door een proces van biomethanisatie. Sinds vorig jaar mag die vestiging zich ook een droge fabriek noemen. Al het water dat niet voor de productie wordt verbruikt, wordt gerecycleerd en hergebruikt. In totaal gaat het om 60 miljoen kubieke meter water per jaar.
De 400 medewerkers van het bedrijf produceren jaarlijks 200 miljoen stuks cosmetica, vooral kleurmiddelen en haarverzorgingsproducten. De vestiging in Libramont is het groene paradepaardje van de groep. “Wij zijn hét model als het gaat over nieuwe technologie, organisatie en opleiding”, weet communicatieverantwoordelijke Valérie Pierret. Het drogefabriekconcept werd al door vier andere vestigingen gekopieerd.
Gerecycleerde petflessen
Wie?Coca-Cola (Chaudfontaine)
Wat?Petflessen van gerecycleerd materiaal
De strijd tegen plastic wordt de komende jaren opgevoerd, en Coca-Cola wil naar eigen zeggen geen deel van het probleem zijn, maar meehelpen aan de oplossing. Chaudfontaine is sinds september vorig jaar het eerste drankenmerk waarvan de petflessen volledig uit gerecycleerd materiaal bestaan – voorlopig nog met uitzondering van de dop en het etiket. Het is daarmee de voorloper in het Coca-Cola-assortiment, al zijn het biomerk Honest en het niet in België verkrijgbare Smartwater ook overgeschakeld.
Het frisdrankenbedrijf wil tegen 2025 het aandeel van het gerecycleerd materiaal in de plastic flessen verhogen naar 50 procent. De Belgische tak haalt die doelstelling al in 2023 en wil zelfs naar 100 procent gaan, al kleeft het daar nog geen timing op. “Dat impliceert dat ook de ophaling 100 procent moet zijn”, weet Laura Brems, directeur communicatie en duurzaamheid bij Coca-Cola Services. “Met het huidige ophaalsysteem zitten we aan 85 procent, maar we onderzoeken digitale recyclage, waardoor we exact weten welke flessen zijn gerecycleerd en welke niet.”
Ecologische sla
Wie? Hortiplan, een merk van Arvesta (ex-Aveve)
Wat?Sla kweken in goten
In de Verenigde Staten en Azië mag Arvesta de sla die het in zijn mobiele gotensysteem (MGS) kweekt, biosla noemen, maar in Europa niet. Volgens de Europese regelgeving kan sla die niet in de grond wordt gekweekt, niet biologisch zijn. “Landbouwers die ons systeem gebruiken, verbruiken nochtans 80 procent minder water dan voor in grond geteelde sla”, weet Niek Depoorter, directeur agri- en horticultuur bij Arvesta. “De boeren hebben ook tien keer meer planten per vierkante meter. Doordat de sla in serres wordt gekweekt, kan hij het hele jaar door worden geteeld. Bovendien is er tien keer minder arbeid nodig.”
Doordat het water in de traag bewegende goten de juiste voedingsstoffen bevat, zijn er geen pesticiden nodig en blijven de planten twee tot drie dagen langer vers. Het systeem wordt vooral gebruikt voor de teelt van bladgroene sla, bepaalde kolen, kruiden en – in Canada – medicinale cannabis.
De technologie, die is ontwikkeld in Sint-Katelijne-Waver, kan een van de manieren worden om in de voedselbehoefte van de aangroeiende wereldbevolking te voorzien en tegelijk duurzamer te produceren. Intussen wordt ook bekeken of het eindproduct in recycleerbare kartonnen verpakkingen kan worden verkocht, in plaats van in plastic zakjes.
Natuur in industriegebied
Wie?Wienerberger
Wat? Biodiversiteit verhogen door overgangen tussen industrie- en natuurgebied
Wienerberger baat zestien groeven uit die de grondstoffen leveren voor de productie van bouwmaterialen, vooral klei, leem en zand. Tijdens en na de ontginning ontstaat natuur. Het bedrijf legt ook zelf natuurgebieden aan. “Door ecologische verbindingen te creëren tussen industrie- en natuurgebied willen we de biodiversiteit verder verhogen”, meldt COO Jan Van Meirhaeghe. In Rumst combineert Wienerberger dat met een waterbuffer en de aanleg van tijdelijke natuur; in Lanaken met een grondwal rondom een woonwijk en de ecocorridor Zouwdal; en in Beerse met een landduin, een ecologische gracht en de bestrijding van de Japanse duizendknoop.
Circulaire huishoudapparaten
Wie?BSH Home Appliances
Wat?Huishoudapparaten voor arme gezinnen
BSH, voluit Bosch und Siemens Hausgeräte, experimenteert met circulaire economie. De producent blijft eigenaar van het materiaal. Dat vergt een ander financierings- en inkomstenmodel. In Nederland, waar de circulaire financiering al verder staat, brengt BSH die producten op de markt onder de naam Blue Movement.
De tweede testsite van het Duitse conglomeraat is België. Het Papillon Project, dat het samen met Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen opzet, wil de verouderde en energieverslindende huishoudapparaten van gezinnen met financiële moeilijkheden vervangen door een langetermijnverhuur van nieuwe energie-efficiënte exemplaren.
Technologie voor Afrika
Wie?Ondernemers voor Ondernemers (OVO)
Wat? Afrikaanse techondernemers ondersteunen
Het Sustainable Technology for Africa-programma van Ondernemers voor Ondernemers (OVO) wil Afrikaanse start-ups en ondernemers helpen. In een meerdaags ‘boostcamp’ selecteert OVO de beste projecten, samen met partners zoals The African Diaspora Projects Initiative, VITO en de Thomas More Hogeschool. Die helpen ook bij de uitwerking van het businessplan, de marketing en de verkoop.
Samen met het Koning Boudewijnfonds richtte OVO ook het OVO Acceleration Fund op, dat met privé-investeerders bedrijfsprojecten financiert. Het programma heeft bedrijven geholpen in Oeganda en Rwanda, en trekt dit jaar voor het eerst naar Senegal.
Klimaatpositief bedrijf
Wie?Proximus
Wat?Duurzaamheidsstrategie
Het telecombedrijf Proximus wil tegen 2030 een klimaatpositief en volledig circulair bedrijf zijn. Daarvoor zetten een carbon power squad en een circular squad een uitgebreid meet- en rapportagesysteem op. Voor de top 150 van de managers van de groep wordt duurzaamheid als een prestatie-indicator voor de lange termijn beschouwd, wat uniek is in België.
Zo wil het bedrijf de recyclage van mobiele toestellen verhogen en de ecologische footprint van zijn klanten verminderen. Zo verbruikt de nieuwe generatie modems 43 procent minder energie.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier