The Straight Story

‘The Straight Story’ is een, voor David Lynch, verrassend intimistische en sober vertelde road movie.

De beroemde opening van ‘Blue Velvet’, krijgt een variant in The Straight Story. In ‘Blue Velvet’ schuilt achter het vredige Amerikaanse stadje met zijn witte tuinhekjes en vriendelijk lachende inwoners een duistere onderwereld. De openingsbeelden van ‘The Straight Story’ suggereren een gelijkaardige dreiging. De maker van onder meer ‘Eraserhead’, ‘Blue Velvet’, ‘Wild at Heart’, ‘Twin Peaks’ en ‘Lost Highway’, dompelt de toeschouwer deze keer niet onder in een donkere, paranoïde of surrealistische nachtmerrie. ‘The Straight Story’ vertelt het waar gebeurde verhaal van de drieënzeventigjarige Alvin Straight. De titel mag letterlijk geïnterpreteerd worden.

De scenariste Mary Sweeney, die tevens de productie en montage van de film verzorgde, baseerde de structuur van haar script op een krantenartikel. In 1994 legde Alvin Straight – hier magistraal vertolkt door ex-stuntman Richard Farnsworth – de vijfhonderd kilometer tussen Iowa en Wisconsin af op zijn tractor-grasmaaier. Wanneer Alvin verneemt dat zijn broer, met wie hij tien jaar niet meer heeft gesproken, het slachtoffer werd van een hartaanval, besluit hij hem op te zoeken. Sweeney en Lynch introduceren hem in een korte scène bij de dokter. Hier krijgt de toeschouwer voldoende informatie om de roekeloze onderneming van Alvin te kunnen begrijpen. Alvins drijfveer is niet alleen een verzoening met zijn broer. Hij staat ook voor de keuze: thuis wegkwijnen of voor een laatste keer van zijn vrijheid genieten.

Als u het verhaal van ‘The Straight Story’ leest of hoort vertellen, laat u misschien niet onmiddellijk alles vallen om 110 minuten in het gezelschap van ‘old timer’ Straight te vertoeven. Dit zou een vergissing zijn. ‘The Straight Story’ is voor een Lynch-film uitzonderlijk sober en traag van ritme. Traag is uiteraard een relatief begrip. ‘The Straight Story’ is – hoe cliché dit ook mag klinken – prachtig. Innemend zelfs, zonder ooit sentimenteel te worden. De langzame opbouw geeft u de tijd om zich in het universum van Alvin in te leven. Dat is geen overbodige luxe want de film rust volledig op zijn personage. De toeschouwer bekijkt de wereld door de rustige blik van Alvin. ‘The Straight Story’ geeft het gevoel op een aangename manier over de sterrenhemel en de wijdse landschappen te mijmeren. Voor een regisseur die, meestal naar eigen scenario’s, de keerzijde van het ‘realistische’ vertolkt, is ‘The Straight Story’ een triomf van gewone menselijkheid. Toch verraadt hij het ‘Lynch-universum’ niet en om die reden mag de film als absoluut uniek beschouwd worden!

piet goethals