Superieure producten op komst

In 2005 bereikt de nanotechnologie, de ‘wetenschap van het kleine’, een mijlpaal: voor het eerst zullen bedrijven er meer aan uitgeven dan de overheid. Nieuwe producten – van zelfreinigend glas tot geurloze hemden – komen op de markt.

De auteur is correspondente Wetenschap & Technologie van The Economist.

Naarmate de activiteiten in de nanotechnologie verschuiven van basisonderzoek naar de ontwikkeling van toepassingen, zien we almaar meer nieuwe producten verschijnen. De nanotechnologie heeft al bijgedragen tot verbeteringen aan zonnecrème (helderheid), tennisrackets (sterker en lichter) en vensterglas (zelfreinigend). Nanostructuren en -deeltjes maken auto-onderdelen steviger en scheppen verrassende materialen zoals Metal Rubber (een elastisch geleidend materiaal) of textiel dat vlek- en kreukbestendig is.

Waarschuwing voor de belegger

Dit is nog maar het begin. Als de Japanse NEC Corporation erin slaagt om in 2005 een pc-notebook met brandstofcel op de markt te brengen, zou de nanotechnologie wel eens echt kunnen knetteren. De brandstofcellen van NEC maken gebruik van nanobuisjes (minuscule koolstofkokertjes) en de onderneming werkt nu aan een commercieel model van een notebook uitgerust met een interne brandstofcel met een autonomie van 40 uur.

Sinds de teleurgang van de dotcoms zijn de investeerders op zoek naar ‘the next big thing’. Heel wat onder hen zijn geïntrigeerd door de verwachtingen die de nanotechnologie wekt. In sommige gevallen doet het er dan zelfs niet toe of de onderneming een aannemelijke kans maakt om in de nabije toekomst producten voort te brengen. Sommige ondernemingen beschikken over niet veel meer dan intellectuele eigendom. Sommige beweren zelfs onterecht nanotechnologiebedrijven te zijn. De belegger is gewaarschuwd.

Veilig en gezond?

De bezorgdheid over zichzelf voortplantende nanorobots mag dan wel weggeëbd zijn, vele mensen blijven zeuren over de veiligheid van nanopartikels. In heel wat producten wil men gebruik maken van de nieuwe en soms ongewone eigenschappen van uiterst kleine deeltjes. De bizarre effecten die voorkomen in de fysica op kwantumniveau kunnen er, bijvoorbeeld, voor zorgen dat een deeltje titaniumdioxide zich compleet anders gaat gedragen op nanoschaal (een miljardste deel van een meter). Die onvoorspelbaarheid heeft een Britse groep er al toe gebracht om aan te bevelen nanopartikels te reglementeren alsof het nieuwe chemische producten waren – een verstandige suggestie.

De ongerustheid zal ook toenemen over de macht en de controle van ondernemingen die nanotechnologie aanwenden. Toch maakt de nanotechnologie meer kans om door het publiek aanvaard te worden dan genetisch gemanipuleerde voedingsmiddelen. De verbeteringen die het kan bieden, zullen in brede kring als waardevol beschouwd worden en de mensen staan veel toleranter tegenover nieuwe technologieën als ze er maar niet van moeten eten. Uiteraard willen we een katoenen hemd dat nooit ruikt, hoeveel we er ook in zweten, en dat zijn geurtjes afgeeft tijdens de was. Misschien hoort u er zeer binnenkort al niet meer bij als u nog een gewoon hemd draagt.

Natasha Loder

Uiteraard willen we een katoenen hemd dat nooit ruikt, hoeveel we er ook in zweten.