Stop de vaste benoeming in het onderwijs

Om het onderwijs en het bedrijfsleven beter op elkaar af te stemmen, is er nood aan meer leerkrachten met ervaring op de werkvloer. Dat kan door de vaste benoeming in het onderwijs af te schaffen.

Een meerderheid van de werkgevers vindt dat het onderwijs jongeren te weinig voorbereidt op de arbeidsmarkt en dat de opleidingen te theoretisch zijn. De arbeidsmarkt en de werkvloer zijn voor veel net afgestudeerden een ver-van-mijn-bedshow. Dat heeft veel oorzaken.

Een reden die vaak uit het oog wordt verloren, is dat de meeste leerkrachten amper in de privésector werkten. Ze deden dus geen ervaring op de werkvloer op. Ze komen zelf net van de schoolbanken en staan na hun studies hun hele carrière voor de klas. Van die mensen kan je moeilijk verwachten dat ze hun leerlingen iets bijbrengen over hoe het er in de ondernemingen aan toe gaat.

Veel leerkrachten starten hun carrière in het onderwijs en blijven er toe hun pensioen. Of ze stoppen vroeger want veel leerkrachten werken amper tot hun 60ste en hebben hoogstens een beroepsloopbaan van 35 jaar. De meeste leerkrachten werken hard, maar zo’n carrièreverloop is voor jongeren die zich op de arbeidsmarkt van de 21ste eeuw begeven niet echt een referentie.

Leraars die wel een tijdje in de privésector hebben gewerkt, kunnen hun ervaringen op de werkvloer aan hun leerlingen meegeven. En er is zelfs een dubbele bonus. Leraars met bedrijfservaring kunnen niet alleen getuigen over hoe het er in een onderneming écht aan toe gaat. Zo’n leerkracht weet bovendien ook zeer goed welk type mensen de arbeidsmarkt nodig heeft. Raph Van Loocke, directeur van de Brugse bakker-, slager- en hotelschool Ter Groene Poorte heeft bijvoorbeeld het opleidingsaanbod van zijn school bijgestuurd. Hij deed dat op basis van zijn vroegere ervaring in de voedingssector. Het gebeurt geregeld dat onderwijsmensen naar de privésector overstappen. Maar de kans dat ze later weer voor de klas staan, is klein.

Daar moet dringend verandering in komen. Het zou een goede zaak zijn als leerkrachten een tijd in de privésector werken om daarna weer les te geven. Deze extra mobiliteit zou de kwaliteit van het onderwijs ten goede komen. Maar dan moet er wel een drastische maatregel genomen worden: de vaste benoeming in het onderwijs moet worden afgeschaft. Dit stelsel heeft heel wat negatieve gevolgen. Het stelsel zet mensen ertoe aan een hele carrière in het onderwijs uit te bouwen. Uiteraard zonder te veralgemenen _ veel leraars zijn echt wel gemotiveerd en idealistisch _ trekt de vaste benoeming mensen aan die vooral zekerheid willen.

De afschaffing van de vaste benoeming geeft leerkrachten een impuls om tijdens hun loopbaan te switchen tussen de privésector en de school. Het is onlogisch dat de mensen die jongeren moeten voorbereiden op de steeds flexibeler wordende arbeidsmarkt zichzelf door een vastbenoemde functie opsluiten in een rigide en sterk beschermde job. Levenslange loopbanen als leraar moeten een uitzondering worden.

Alain Mouton