Stoelendans bij de ECB

Niet enkel de nieuwe bevoegdheid van onze Peter Praet valt op. De Duitser Asmussen is de echte nieuwe baas van de ECB.

Naar aanleiding van de intrede van de Duitser Jörg Asmussen en de Fransman Benoit Coeuré in het 6-koppige directiecomité van de Europese Centrale Bank (ECB) grepen belangrijke verschuivingen in de bevoegdheden van de diverse directieleden plaats. Erg opvallend daarbij is dat onze bijna 63-jarige landgenoot Peter Praet, pas in juni van vorig jaar binnengehaald in Frankfurt, de verantwoordelijkheid krijgt voor het departement “Economics”.

Praet is een briljant econoom en een geweldige discussiepartner maar durft nogal eens chaotisch uit de hoek te komen bij de opbouw van zijn argumentatie. Hij werkte de jongste jaren intens op het thema van het toezicht op de banken. Bekeken vanuit deze hoek bevestigt zijn nieuwe functie de grote angst die binnen de ECB heerst nopens de gezondheidstoestand van het Europese bankwezen. Het spoort wel een beetje raar dat Praet als hoofdeconoom niet de verantwoordelijkheid draagt voor de afdeling “Research”. De verantwoordelijkheid voor het economisch onderzoek, net zoals voor de afdeling “Statistiek”, ligt bij het Spaanse directielid José Manuel Gonzalez-Paramo.

De grote overwinnaar van de reshuffle is echter zonder enige twijfel de Duitser Jörg Asmussen, de vertrouweling van de Duitse minister van Financiën Schäuble. Asmussen komt in de plaats van Jürgen Stark die vertrok uit onvrede met de interventies van de ECB op de obligatiemarkten. Via deze interventies poogt de ECB de rente voor probleemlanden binnen de eurozone niet te hoog te laten oplopen. Asmussens bevoegdheden vormen een echte waslijst. Hij is binnen de ECB verantwoordelijk voor internationale en Europese relaties. Hij vertegenwoordigt de ECB op internationale vergaderingen en op die van de Euro Working Group en van het Financial and Economic Committee.

Samen met president Mario Draghi of vice-president Vitor Constancio woont Asmussen de vergaderingen bij van de Eurogroep, van ECOFIN, van de regerings- en staatshoofden op het niveau van de EU zowel als van de eurozone. Asmussen is daarenboven ook nog eens verantwoordelijk voor het rechtsdepartement binnen de ECB en voor de permanente vertegenwoordiging in Washington. Dit laatste betekent dat Asmussen, en niet Draghi, de gepriviligeerde gesprekspartner is van de Fed, de Amerikaanse centrale bank.

Er is dus geen enkele vergadering van enig belang rond de eurocrisis waar Jorg Asmussen niet aanwezig zal zijn (hetzij alleen, hetzij met Draghi, hetzij met Constancio). Hij beheert ook het wettelijke departement. Hierdoor kan hij acties die hij als niet in overeenstemming met de statuten en het wettelijk kader van de ECB taxeert onmiddellijk in vraag stellen en zelfs laten blokkeren, zo horen we binnen de ECB. Het valt af te wachten hoe Asmussen die verantwoordelijkheid gaat uitspelen ten aanzien van Bernard Coeuré, de Fransman die de Italiaan Lorenzo Bini Smaghi vervangt. De erg bekwame Bini-Smaghi diende de plaats te ruimen nadat per 1 november 2011 de Fransman Jean-Claude Trichet als president van de ECB was opgevolgd door de Italiaan Mario Draghi. Twee Italianen en geen Fransman in het directiecomité van de ECB, dat is zwaar vloeken tegen Europese rekenkunde.

Coeuré draagt de verantwoordelijkheid voor de marktoperaties van de ECB. Zoals bekend staan Duitsers en Fransen op dit punt lijnrecht tegenover elkaar. De Fransen willen dat de ECB de big bazooka bovenhaalt en via massale opkoopacties de financiering van de probleemlanden binnen de eurozone verzekert. De Duitsers wijzen dit af, niet enkel omwille van economische en monetaire redenen maar ook op legale gronden. Zoals ook het Duits Constitutioneel Hof reeds besliste, vinden mensen als Asmussen, net zoals Stark voor hem, dat dergelijke massale ECB-interventies niet kunnen binnen de statuten en de wettelijke opdracht van de ECB.

Het wordt boeiend om volgen hoe Asmussen zijn wettelijke bevoegdheid binnen de ECB gaat aanwenden eens onder impuls van Coeuré toch de big bazooka zou worden bovengehaald. Wel is het zo dat Asmussen bekend staat als minder dogmatisch dan Jurgen Stark. De vraag is wat dit concreet betekent onder Duitsers.