Sterrenavond – het jaar 2055

In De Tijdreiziger blikt Hans Bourlon, CEO van Studio 100, met veel fantasie enkele decennia vooruit. Deze week: de raketbegrafenis is een nieuw ritueel.
Het is een koele herfstavond. De aarde is bedekt met bladeren. De zon staat laag aan de einder. Ik zit op een tribune op een open plek in het stadspark, samen met een honderdtal andere mensen. Voor ons staat een raket van wel vijftien meter hoog, klaar voor de lancering.
Bovenaan in de capsule liggen de stoffelijke resten van Jessy. Vorige week is zij gestorven. Door het ovale raam is vaag haar asgrauwe gelaat zichtbaar. Raketbegrafenissen zijn een ritueel dat de jongste jaren veel opgang heeft gemaakt. Deze open plek in het park is de vaste lanceerbasis in de stad om stoffelijke resten de ruimte in te schieten.
De ceremoniemeester kondigt de eerste spreker aan. “Wat een mooie dag, nu we de droom van Jessy vervullen. Ze zal na een lang en gelukkig leven eindigen als een ster aan de hemel. Jessy, je was een reiziger. Je hebt alle continenten bezocht. Maar je ogen lichtten pas op als je naar de sterren keek. Dat ultieme avontuur zal je nu beleven. Van daarboven zal je naar ons kijken. En wij zullen jou zien. Zo zal je blijven leven tussen ons.” De mensen op de tribune applaudisseren.
De tweede spreker is een ex-astronaut. Hij praat over het wonder van de ruimte. “Ik kon niet snel genoeg vertrekken”, zegt hij. “En ook Jessy droomde tijdens haar laatste dagen van de sterren.” Hij beschrijft het fenomenale uitzicht op de aarde vanuit de ruimte, en de rust en de stilte die er heersen. “De immense sterrenhemel zal een klein stipje rijker zijn”, besluit hij.
Na zijn toespraak start een vast ritueel. De ceremoniemeester loopt de trap naast de raket op en legt het lievelingseten van de overledene, boterkoeken, in de cockpit. Space Oddity van David Bowie, een vaak gekozen nummer voor deze plechtigheid, weerklinkt over het plein. Deze hemelse muziek zal vanaf nu in haar capsule te horen zijn. Boven strekt de ceremoniemeester zijn handen naar de hemel. Er start een vaste ritus, doorspekt met Latijnse formules, waarbij hij Jessy dankt voor het voorbije leven en haar een aangename reis in de ruimte toewenst.
Dan is het moment van lancering gekomen. De motoren van de raket ontvlammen. Een rode gloed verlicht de gezichten van de rouwenden. De tribune davert als het gevaarte zich optilt. Als de raket boven de boomtoppen verdwijnt, staat iedereen recht en applaudisseert. Na een paar minuten is alleen nog een stipje aan de hemel te zien.
Nu volgt het tweede deel van de ceremonie, de receptie. Mensen betuigen hun deelneming aan de familieleden. Iedereen is opvallend opgetogen over de raketbegrafenis als wijze van afscheid. “Het refereert aan de Noormannen, die hun overledenen op een schip lieten wegdrijven op zee”, zegt een vrouw. Iemand anders wijst mij erop dat de capsule na vijftig jaar verpulvert in de ruimte. Er is dus ook aan ecologie gedacht. Sommigen herkennen fragmenten van hoe de oude Egyptenaren hun doden begroeven. Maar vooral is er het verband met het christelijke ritueel.
Intussen rijdt een nieuwe raket het plein op. Morgen is er weer een ruimtebegrafenis. Deze capsule bevat in kleine tubes de as van honderden overledenen. Sommigen zijn jaren geleden gestorven. Zo’n gemeenschappelijke begrafenis verwijst naar het Balinese hindoeïsme, vindt iemand.
Raketbegrafenissen bestaan in allerlei vormen. Die van Jessy is exclusief en peperduur. Andere zijn voor iedereen betaalbaar. Vandaag is het geloof in een hiernamaals in grote delen van de wereld weggedeemsterd, maar het succes van de raketbegrafenissen bewijst dat mensen behoefte hebben aan rituelen. Begrijpelijk, want niemand wil zijn geliefde op een miezerige maandag zomaar in de tuin begraven.
Het is een mooie herfstavond als ik naar huis rijd. Sterren fonkelen aan de hemel. Zoals ook op andere heldere avonden zitten mensen in hun tuin. Ze houden een barbecue of vieren feest, want het is hun sterrenavond. Dat is het moment waarop ze via hun trackingsysteem weten dat hun geliefde als een twinkelend stipje zal verschijnen aan de horizon. Je ziet volwassenen kijken en wijzen als het ogenblik is aangebroken. Je ziet kinderogen blinken. Want het is nu geen fabeltje meer dat opa en oma een fonkelend sterretje aan de hemel zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier