Sterk in groeilanden

Ondanks de sociale onrust en de conjunctuurvertraging boekt Bekaert goede resultaten. Morgen maakt de Vlaamse metaalgroep haar verkoopcijfers bekend, die opnieuw 6 % à 7 % beter zullen zijn. Vooral China en Latijns-Amerika zetten sterke prestaties neer.

Het aandee- Bekaert beschikt nog over een verborgen waarde van 15 euro”, schreef Pieter Zwinkels – analist van ABN Amro – vorige maand in zijn jongste rapport over de Vlaamse metaalgroep. Goed nieuws voor de beleggers – het aandeel schommelt rond 85 euro – maar mét neveneffecten. Naar het voorbeeld van hun collega’s bij Ford Genk legden de arbeiders van Bekaert op 1 februari 2008 spontaan het werk neer in Zwe- vegem en Waregem.

“Nochtans hadden wij een week eerder met de vakbonden een voorakkoord afgesloten tijdens onze ondernemingsraad op nationaal niveau om het koopkrachtverlies op te vangen”, repliceert Jacques Anckaert, verantwoordelijk voor de relaties met de investeerders: “Als overbrugging naar de verwachte indexsprong van 3% in juli was de directie bereid een eenmalige premie van 500 euro in mei te betalen. Bovendien zou vanaf volgend jaar de resultaatgebonden bonus stijgen van 4,5% naar 4,8%.”

Maar een meerderheid van de arbeiders (59%) wees het ontwerpakkoord af. Zij eisen echte loonsverhogingen boven onzekere premies. Jan Maeseele, provinciaal secretaris van ACV Metaal: “De stijgende inflatie was de druppel die de emmer heeft doen overlopen. In bepaalde vestigingen van Bekaert sluimeren al enige tijd spanningen. In Waregem bijvoorbeeld liggen de menselijke verhoudingen tussen de leiding en de werkvloer nogal slecht. De fabriek in Zwevegem maakt dan weer veel te veel gebruik van tijdelijke contracten. Dat aantal hebben we nu gelukkig kunnen halveren. Maar de nakende sluiting van de kaardenafdeling in Frankrijk zorgt voor sociale onrust.”

Toch is voorlopig nog geen sprake van structurele maatregelen. De collectieve arbeidsovereenkomst (cao) loopt nog tot het einde van het jaar. Bovendien weegt het arbeidsconflict in West-Vlaanderen niet zwaar op de groep, die amper één procent van haar omzet in België realiseert. De tussenkomst van een sociaal bemiddelaar haalde uiteindelijk de lont uit het kruitvat. De eenmalige premie wordt verhoogd tot 600 euro en bovendien wordt de komende jaren een minimale winstpremie van 350 euro gegarandeerd bij een positief resultaat. John Debrouwere, provinciaal secretaris ABVV Metaal, was er altijd al gerust op: “Bekaert is altijd een sociaal bedrijf geweest. Bovendien lopen de bestellingen vlot binnen en heerst er krapte op de arbeidsmarkt.”

Wel knaagt de vrees voor recessie in de Verenigde Staten en Europa aan de beurskoers. Zo zakte het aandeel van Bekaert vorige woensdag met 3,9 % tot 85,85 euro na een stijging van 6,3 % de week voordien. Veel last van conjunctuurschommelingen heeft de metaalgroep nochtans niet meer, aldus een makelaar van een Belgische grootbank: “Dankzij de geografische spreiding en de grote inspanningen in de groeimarkten van China en Latijns-Amerika is het aandeel minder kwetsbaar geworden.”

Latijns-Amerika is de grootste

De nieuwe strategie legt Bekaert geen windeieren. Morgen maakt de groep – goed voor 19.300 medewerkers in 30 landen – haar officiële verkoopcijfers bekend. Algemeen wordt opnieuw een groei van 6 à 7 % verwacht naar minstens 3,4 miljard euro gezamenlijke omzet. Alleen al door het nemen van de meerderheid in de Venezolaanse en Colombiaanse dochters stijgt de omzet met ongeveer 140 miljoen euro. De geconsolideerde omzet bedroeg in 2006 nog 2 miljard euro (zie cijfertabel). Hierin zitten verkopen van joint ventures – goed voor 1,2 miljard euro – niet bij. De familie heeft nog 38,26 % van de aandelen in bezit. De rest staat genoteerd op Euronext Brussel. De marktkapitalisatie schommelt rond 2,1 miljard euro.

Vandaag trekken China en India alle aandacht. Maar de grootste omzet boekt Bekaert in Latijns-Amerika – goed voor 36 % van de verkoopcijfers of meer dan een verdubbeling in twaalf jaar. De lokale bedrijfsresultaten leveren dubbele cijfers op met operationele winstcijfers van meer dan 10 %. Naast Brazilië en Chili winnen vooral Venezuela en Colombia veld. “Je mag het potentieel van die landen op korte termijn niet onderschatten”, benadrukt Anckaert: “Hun economie groeit met meer dan 5 %. Bovendien ligt het gebruik van radiaalbanden – een belangrijke gebruiker van staaldraadproducten – op amper 20 % van het Europese gemiddelde, ondanks een vergelijkbare schaalgrootte (minstens evenveel auto’s, red.). Ook beschikken beide landen over harde valuta dankzij hun olie-inkomsten. En ten slotte hebben we geen last van een Argentijnse crisis, want daar zijn we nooit actief geweest.”

Schrik voor nationaliseringen heeft Be-kaert niet. “Wij zijn al meer dan een halve eeuw actief in Latijns-Amerika en hebben alle turbulenties overleefd dankzij onze joint ventures en het lokale management”, zegt Anckaert. “In de jaren vijftig richtte de familie uit liefdadigheid een ziekenhuis in Chili op. Daaruit zijn commerciële activiteiten gegroeid. Aangezien je toen in die ontwikkelingslanden over geen meerderheid mocht beschikken, hebben we samenwerkingsactiviteiten met lokale ondernemers opgezet. Zo’n goede band van een halve eeuw verbreek je niet zomaar, behalve als zich een speciale opportuniteit voordoet. Zo kocht Bekaert vorig jaar alle aandelen van Siderurgica Venezolana Sivensa over voor 25 miljoen euro.”

Hoge marges

De afgelopen vijf jaar stootte Bekaert in het kader van een grondige herstructurering voor 700 miljoen euro aan activiteiten af – zoals de bekende afrasteringfirma Fencing Europa, de Amerikaanse zonnecellenproducent Unisolar en het consultingbedrijf Bekaert Stanwick. Ook sloot de groep verschillende vestigingen in de Verenigde Staten en Australië.

Voortaan legt de Vlaamse wereldleider in staaldraad en -koord zich toe op gespecialiseerde metaaltoepassingen met veel toegevoegde waarde. Ondanks de hoge grondstof- en energieprijzen verrast de groep de beurs- analisten met hoge marges. “Het resultaat van voortdurende productverbeteringen en investeringen in groeimarkten”, schrijft Petercamanalist Gert Potvliege in zijn rapport van oktober 2007: “Bekaert beschikt over de financiële kracht om snel en agressief uit te breiden. Wij verwachten nog capaciteitsuitbreidingen in China, waar de groep sneller dan haar concurrenten marktaandeel wint.” Sinds vier jaar beleeft Bekaert een hoogconjunctuur. De operationele cashflow steeg van 205 miljoen euro in 2002 naar 262 miljoen euro in 2006. Sinds begin deze eeuw krijgen de aandeelhouders jaarlijks meer dan 50 miljoen euro aan dividenden uitgekeerd. De rest van de winst wordt in de groep gepompt.

Anckaert: “Bekaert kocht de voorbije vier jaar voor 200 miljoen euro eigen aandelen in, of meer dan 10 % van het totaal. Zo konden we de balansstructuur verbeteren en aandeelhouderswaarde creëren. Naast de jaarlijkse investeringen van 150 à 180 miljoen euro neemt het bedrijf ook regelmatig nichespelers over – zoals CDP in het Verenigd Koninkrijk en Delta Wire Corporation in de Verenigde Staten -, goed voor 40 à 50 miljoen euro op jaarbasis.”

De strategie van Bekaert is gericht op duurzame, rendabele groei. Daarom streeft de onderneming naar technologisch en marktleiderschap. De automobielsector is de belangrijkste afnemer, goed voor een derde van de omzet. De groep levert staaldraadproducten voor de versterking van radiaalbanden. De belangrijkste groeimarkt in dat segment is China, waar naar verwachting het verbruik in 2010 gelijk zal zijn met dat van Europa en Noord-Amerika tezamen. Het familiebedrijf beschikt er al over een tiental vestigingen, waar een vierde van het totale personeelsbestand werkt. Ook India biedt nog heel wat mogelijkheden. Daar is in amper 2 % van de autobanden al radiaaldraad verwerkt.

Naast de klassieke staaldraadproducten ontwikkelt Bekaert ook milieuvriendelijke alternatieven, zoals roetfilters en branders. In 2006 introduceerde het bedrijf de verwarmingskoord. Dat kan de schadelijke uitstoot van vrachtwagens terugdringen.

De nieuwe structuur legt ten slotte de nadruk op technologie en innovatie. In het beleid van Bekaert spelen onderzoek en ontwikkeling een belangrijke rol. Het jaarbudget nam het jongste decennium toe van 30 naar 50 miljoen euro. Vorig jaar stampte de groep een nieuw O&O-centrum in China uit de grond. Als voormalige expat voor Bell in Sjanghai gelooft gedelegeerd bestuurder Bert De Graeve sterk in de Chinese markt: “Het regime kiest resoluut voor de toekomst en investeert op lange termijn, iets wat wij niet meer durven. De maatschappij ontwikkelt zich in een reuzesnel tempo. Toen ik er 16 jaar geleden woonde, zegden de Chinezen al dat de groei niet kon aanhouden. De situatie zou ontploffen. Maar dat is nog altijd niet gebeurd. Integendeel.” (T)

Door Eric Pompen