Stammenoorlog in het Agentschap

België maakte zich de voorbije week weer op voor een rondje modder gooien . Minister van Volksgezondheid Magda Aelvoet (Agalev) “viel bijna van haar stoel” door de kuiperijen binnen het Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid (FAVV). Komaan zeg. Los van het onnozele taalgebruik – de pretregering-Verhofstadt I heeft daar een patent op – maakt Aelvoet haar bevolking wat wijs.

Want het federaal agentschap is sinds zijn oprichting een broedplaats voor wrijvingen en conflicten. Insiders spreken ronduit over een stammenoorlog tussen de diverse geledingen die er de dienst uitmaken. Het FAVV was van bij de start een doodgeboren kind. De gammele structuur werd als gevolg van de dioxinecrisis in zeven haasten op poten gezet. De ministeries van Landbouw en Volksgezondheid werden tot een huwelijk gedwongen. Maar het was er hooguit een van moetens. Want elke overheidsdienst ontwikkelt zo zijn eigen bedrijfscultuur, met onderlinge concurrentie en een onderscheiden dynamiek? De “volksstam” veeartsenijkunde van het departement Landbouw fuseerde knarsetandend met de veeartsenijkunde van Volksgezondheid. Die laatste stam stelt de consument centraal, terwijl landbouw op economische belangen focust. Denk maar aan de dirigistische Gemeenschappelijke Marktordening van de Europese Commissie (zie blz. 20).

Landbouw woonde decennialang in een ivoren toren, met geheel eigen regels en wetmatigheden. Sommige topambtenaren van landbouw zien het FAVV nog steeds als een vorm van verraad ten aanzien van het landbouwbeleid. De aanstelling van Xavier De Cuyper tot nieuwe topman van het voedselagentschap krijgt vanuit dat perspectief iets lachwekkends. De gewezen kabinetschef van voormalig federaal minister van Landbouw Jaak Gabriëls ( VLD) is een uitstekend vakman, maar tegelijk een typisch product van de oude (landbouw)stempel.

Tot daar het aspect klein-Belgische politieke zeden. Belangrijker is het besmeurde imago van België in het buitenland. In Zuid-Korea werd alvast een container vlees aan de ketting geslagen. Misschien nog zorgwekkender is de reactie van Carrefour. De Franse keten twijfelt of hij nog langer op Belgisch voedsel kan vertrouwen. De zuiderburen plaatsen grote vraagtekens bij het – in eigen land althans – fel bejubelde controlesysteem Consum. Pro memorie: Consum traceert van de biefstuk in de winkel tot de koe in de wei. De Fransen doen dat af als een lachertje. Zij traceren de voedselketen niet tot bij het dier, maar tot bij de genetica van de plant, die als dierenvoeder werd geconsumeerd. Op de Parijse vroegmarkt van Rungis werd Belgisch varkensvlees de voorbije week verketterd. De handelaars opteerden liever voor Spaans varkensvlees, dat de voorbije maanden nochtans onder een pestepidemie kreunde.

Wolfgang Riepl