Sociaal assistent

De investeringsmaatschappij Gimv heeft een zusje. Ze heet Participatiemaatschappij Vlaanderen ( PMV) en ze kwam er omdat de Gimv het ouderlijk overheidsnest had verlaten. Vroeger knapte de Gimv voor het Vlaams Gewest soms vervelende en vaak weinig lonende karweitjes in het economische huishouden van Vlaanderen op. De textiel- en de staalsector ondersteunen bijvoorbeeld. Maar sinds de Gimv naar de beurs trok, moet ze zelf een goede boterham verdienen en heeft ze geen geld en tijd meer voor die vervelende klusjes. Die zijn nu dus voor de jongste telg van het Vlaamse economische beleid, de PMV. Vlaams minister van Financiën Dirk Van Mechelen (VLD) is de voogdijminister van de boreling, die afhankelijk van het dossier, zal moeten luisteren naar de hele equipe van de Vlaamse regering.

De PMV, niet te verwarren met de Vlaamse Participatiemaatschappij (VPM), de holding boven de Gimv en de PMV, had al een raad van bestuur gekregen, voorgezeten door Clair Ysebaert ( VLD), de gewezen ondervoorzitter van de Gimv. De PMV heeft intussen ook een algemeen manager in de persoon van Marcel Van Handenhoven (54). De nieuwbakken PMV-topman is afkomstig uit Sint-Niklaas en praat met een licht Hollands accent, want de ruime ervaring als manager die hij inbrengt bij de PMV deed hij vooral op bij het Nederlandse landbouw- en voedingsconcern Avebe.

Ysebaert en Van Handenhoven hebben de taken netjes verdeeld. Marcel Van Handenhoven: “Ik krijg elke dag tien minuten les in politiek van Clair, hij doet dus de politiek. Ik objectiveer de politieke plannen en maak de zakelijke keuzes.” Boven aan het boodschappenlijstje van het duo staat nu een financieel directeur, en de afwerking van de kantoren aan de Hooikaai in Brussel.

De PMV broedt intussen ook op een business- en beleidsplan. “Het is best mogelijk dat we hetzelfde traject als de Gimv zullen volgen, en dat het over twintig jaar dus tijd wordt voor Gimv III,” zegt Marcel Van Handenhoven. Maar vandaag erft de PMV op de eerste plaats de afdragertjes van de Gimv. Het gaat vooral om de staal- en textielbelangen van Gimvindus. Van Handenhoven trekt die restjes met plezier aan: “Dergelijke overheidsinitiatieven vormen onze kernactiviteit. Het is nu aan ons om te zorgen voor een meerwaarde. In ons geval betekent meerwaarde ook het realiseren van een maatschappelijke doelstelling, zonder dat er daarom financieel gewin aan te pas komt. We zullen de eerste jaren verlies maken, maar in het jaarverslag zal behalve de financiële rapportering ook de maatschappelijke waardecreatie te boek staan.” De PMV erft ook een stevige boterham van de Vlaamse Milieuholding, die wordt opgedoekt. Aquafin, Indaver en een reeks milieuparticipaties van de holding komen onder de hoede van de PMV.

Naast het beheer van de overheidsbelangen, omvat een tweede kerntaak van de PMV het uitwerken van publiek-private projecten, een veelbesproken maar nog jong terrein in Vlaanderen. De derde hoofdtaak is een portie zaaikapitaal uitstrooien. De PMV heeft een pot van 12,5 miljoen euro. Hoe dat geld precies wordt besteed, ligt nog op de onderhandelingstafel. Het kan door rechtstreeks te participeren in ondernemingen of door waarborgen te leveren in een systeem van SBIC’s (small business investment companies). SBIC’s zijn durfkapitaalfondsen die, dankzij de overheidswaarborg voor de geldschieters van de SBIC’s, goedkoop geld kunnen ophalen. Marcel Van Handenhoven: “In elk geval kan de overheid enkele speerpuntsectoren aanscherpen. Ik denk aan milieu en biotechnologie. En neen, we doen de Gimv op dat vlak geen concurrentie aan.” Een lege doos zal de PMV dus niet zijn. Maar Van Handenhoven trekt een duidelijke lijn: “Wat de markt kan doen, daar houden we onze handen af. Ik zal stop zeggen als de overheid te veel wil doen.”

Hoe markten werken en soms niet werken, dat kreeg Van Handenhoven ingelepeld aan de Antwerpse universiteit Ufsia. Van Handenhoven verdiepte zich verder in macro-economie en econometrie aan de KU Leuven. Hij ging daarna aan de slag bij het Nederlandse Berenschot, dat bij onze noorderburen marktleider in managementconsultancy is. Van Handenhoven: “Ik deed er veel werk rond het kwantificeren van het beslissingsproces, zowel voor bedrijven als voor de overheid. Toen hanteerden we modellen, nu becijferen bedrijven de strategische beslissingen aan de hand van spreadsheets en scenario’s.”

Avebe, een van de klanten van Berenschot, kon de modellen van Van Handenhoven wel pruimen en engageerde de toen 36-jarige cijferkraker. Van Handenhoven werd meteen naar Frankrijk gestuurd met de opdracht om van Avebe, actief in voeding, farmaceutica en biotechnologie, een internationaal bedrijf te maken. De overstap naar Frankrijk betekende een cultuurschok. Van Handenhoven: “Het vergt jaren om er als buitenlander aanvaard te worden. Op een gegeven moment moest ik een fabriek met 250 werknemers sluiten. Moet ik nog zeggen dat het geen makkelijke klus was?”

In 19?? riep Avebe hem terug naar het hoofdkwartier in Nederland. Van Handenhoven kreeg er eerst de portefeuilles sales, marketing en logistiek, voor hij de stoel van vice-voorzitter en later die van voorzitter van de directie onder zich mocht schuiven. Twee jaar geleden ontstond er in de raad van bestuur een conflict over het valutabeleid van de onderneming. Van Handenhoven: “In een coöperatie als Avebe is de verhouding tussen het bestuur en de directie steeds moeilijk. Toen de voorzitter opstapte, had ik geen andere keuze dan hem te volgen. Ik heb wel mijn opvolger aangeduid en ingewerkt. Trouwens, zeventien jaar is een zeer lange periode om bij het hetzelfde bedrijf te blijven.”

Van Handenhoven trok naar W&S, een Nederlands bureau gespecialiseerd in interim- en transitiemanagement. “Ik was de manager van de managers. W&S heeft een peloton interimmanagers in vaste dienst. Op die manier kunnen ze een netwerk vormen, wat de eigenwijsheid tempert,” blikt Van Handenhoven tevreden terug.

Maar toen hij werd gevraagd om de PMV te leiden, aarzelde hij niet. “Ik wou nog iets doen in het raakvlak tussen de overheid en het bedrijfsleven,” motiveert Van Handenhoven zijn keuze. Deze workaholic – “met toestemming van mijn vrouw en kinderen” – wil de PMV op kruissnelheid brengen. Dat wil zeggen: een solide organisatie uitbouwen die stevige dossiers beheert. Van Handenhoven: “Dat moet lukken op een termijn van vijf jaar. Dan zal het voor mij genoeg geweest zijn bij de PMV.”

Daan Killemaes, An Goovaerts

“Ik krijg elke dag tien minuten les in politiek.”