Snijden we in ons eigen vlees?

Uit protest tegen de bezetting van Palestijnse steden gaan er stemmen op om het Europese associatieverdrag met Israël op te schorten. Niet-gouvernementele organisaties roepen op tot een boycot van Israëlische producten. Een aantal politici wuift de waarschuwing weg van Peter Meeus, algemeen directeur van de Hoge Raad voor Diamant. Die voorspelt dat Antwerpen als ‘s werelds belangrijkste handelscentrum voor ruwe diamant een zware prijs zal betalen als er economische sancties tegen Israël komen. Het is immers bekend dat Israël met overheidssteun bezig was om Tel Aviv uit te bouwen tot een alternatief voor Antwerpen.

Eric Suy, voormalig adjunct-secretaris-generaal van de Verenigde Naties en professor emeritus Internationaal Recht aan de KU Leuven, volgde ook van nabij de VN-sancties tegen ‘conflictdiamanten’. Hij merkt op dat het woord ‘sancties’ niet voorkomt in het VN-Handvest: “Het gaat om tegenmaatregelen.”

TRENDS. De oorlogssituatie dwarsboomt uiteraard de ambities van Tel Aviv als diamantcentrum, maar zullen sancties die beweging desondanks niet versterken?

ERIC SUY (EX-KU LEUVEN). “Een tijdelijke opschorting van het Europese associatieverdrag als tegenmaatregel is mogelijk. Vraag is of je daarmee Israël treft. Want er zijn, behalve de Verenigde Staten, genoeg handelspartners als Rusland en Zuid-Afrika om de leemte op te vullen. De diamanthandel tussen België en Israël draait rond de 6 miljard euro. Het risico is reëel dat men veeleer Antwerpen de doodssteek toebrengt dan Israël.”

Is een wapenembargo niet meer aangewezen? Treft men niet opnieuw, zoals in de strijd tegen conflictdiamanten, de verkeerde schietschijf?

SUY. “Het verbod op export van Belgische wapens is automatisch van kracht. Men hoeft dit dus geen sancties of tegenmaatregelen te noemen, want het staat gewoon in de Belgische wet dat wapenuitvoer naar conflictgebieden niet mag.”

Grijpt men niet (gemakshalve) naar boycots omdat een falende diplomatie er eens te meer niet in slaagt VN-resoluties toe te passen?

SUY. “Mocht Saddam Hoessein in de Koerdische gebieden op dezelfde manier optreden als het Israëlische leger, dan zou hij meteen tot stilstaan worden gebracht. Theoretisch zijn tegenmaatregelen mogelijk, maar in de praktijk worden ze alleen toegepast tegen ontwikkelingslanden.”

E.B. [{ssquf}]