Snake Eyes

In zijn nieuw magnus opus “Snake Eyes” boort de buitengewone stilist Brian De Palma voort op zijn vertrouwde thema’s.

Het verhaal van Snake Eyes, waarin de omkoopbare politieman Rick Santoro ( Nicolas Cage) ongewild getuige wordt van de moord op de Amerikaanse minister van Defensie, is voor De Palma slechts een aanleiding om zijn eigen obsessies op te projecteren. Hoewel het script van David Koepp aan de zwakke kant is, getuigt De Palma’s mise-en-scène van een meesterlijke elegantie.

In De Palma’s oeuvre (gaande van Obsession, Carrie en Blowout over Dressed to Kill en Body Double tot The Untouchables, Scarface, Carlito’s Way en Mission Impossible) komen steeds de surrogaatvader of -moeder, de herbronning of wedergeboorte via een catharsis van het hoofdpersonage en de rol van de blik en/of het kijken of bekeken worden terug. In feite is het wereldbeeld dat De Palma suggereert via zijn films – en opvallend terug aanwezig in Snake Eyes – niet erg rooskleurig. Zijn personages worden meestal gedreven door leugens, verraad, manipulatie, omkoperij en elke denkbare vorm van winstbejag. Qua inhoud lijkt Snake Eyes bij momenten op The X-Files, waarin niets nog is wat het lijkt en alles gemanipuleerd wordt door de pionnen van enkele corrupte gezagsdragers. Snake Eyes is een volbloed De Palma-film omdat de bovenvermelde thema’s in een sterk onderbouwde subtekst verwerkt worden.

Snake Eyes is pure cinema in de zin dat hij uitsluitend aan de hand van het beeld – bij De Palma steeds maniëristisch, virtuoos en verrassend – zijn verhaal vertelt. De Palma gebruikt verschillende manieren van ‘zien’ om de ‘waarheid’ achter zijn personages te achterhalen. In Snake Eyes bekijkt de toeschouwer de feiten via het oog van de sensatiegerichte tv-camera, de koele registraties van de bewakingscamera of via de camera ‘geregisseerd’ door De Palma. Hij wisselt tevens het gezichtspunt van de personages met elkaar af. Zo wordt bijvoorbeeld het standpunt van Rick Santoro aangevuld met het standpunt van de verslagen wereldkampioen boksen.

De Palma start steeds vanuit een bepaalde scène en gaat die gedurende de film uitdiepen. Zo introduceert De Palma zijn hoofdpersonage op de top van z’n zijn in een twintig minuten durende openingsshot. Het vervolg van Snake Eyes toont de ondergang en de morele switch van zijn personage. Niet dat De Palma de visionaire visie van een Sokourov, een Lynch of een Godard deelt (laat staan de intellectuele inhoud), hij is weliswaar een cineast die zijn persoonlijke visie in een eigen, en originele, beeldtaal uitdrukt – zonder daarbij de ontspanningswaarde van zijn product uit het oog te verliezen.

Piet Goethals