Sikhs in de fruitstreek. Wie werkt, die eet

Als je veel wil verdienen, moet je veel werken. Deze waarheid, te hardleers om het migrantendebat te halen, is het credo van een Indiase aardbeienteler in Borgloon.

Een manager zoals velen het graag zien met stropdas, GSM en Audi is Rawel Singh (45) niet. Deze Sikh uit Borgloon is een bescheiden man, spreekt Nederlands met wat moeite en huurt een lapje grond van 1 hektare waarop hij aardbeien teelt. Grote woorden over multikulturalisme of etnodiversiteit zul je van Rawel Singh niet horen. Hij heeft hard moeten werken voor zijn plaatsje onder de zon en blijft liefst met beide voeten op de grond. “In India moet je veel werken en verdien je weinig. Wie in België veel werkt, verdient veel. Daarom kwam ik naar hier, ” aldus Rawel.

Rawel komt uit de Indiase provincie Punjaab, waar hij werkte op een bureautje van de grenspolitie. Hij stond in voor uniformen en maaltijden. In België kende hij een Sikh die in de fruitsektor werkte en ging hem in ’85 achterna. Volgden 4 jaar van zwartwerk in de fruitsektor : “Ik werkte nu eens 2 dagen, dan weer 3 dagen niet, dan opnieuw een dag, en zo verder. Ik sprak geen Nederlands en kreeg een beetje hulp van het OCMW. ” Omdat hij in ’89 een Belgische vrouw huwde van wie hij gescheiden leeft kreeg hij de Belgische nationaliteit en kon daarom officieel aan de slag. Hij werd metsersdiener in een bouwbedrijf. “Mortel maken en versleuren, het was keihard werk, ” vertelt Rawel. “Ik was de enige migrant in het bedrijf. Vaak schreeuwden ze allen tegelijk om mortel zodat ik niet wist waar eerst te lopen. Als de patroon kwam, gedroegen ze zich. Zodra hij weg was, begon het geschreeuw opnieuw. “

Het labeur in het bouwbedrijf kostte hem een blijvend rugletsel, waarvoor hij in ’92 geopereerd werd. Sindsdien mag hij niet meer werken, leefde van de ziekenkas en het OCMW en krijgt nu een invaliditeitsuitkering van 13.400 frank per maand.

Intussen hadden Rawels zonen Gurbarx (23) en Sukhwinder (19) hun vader in België vervoegd. Beide zijn kinderen uit zijn huwelijk in Punjaab. Zijn Indiase vrouw is inmiddels gestorven. “In ’92 had Sukhwinder in onze tuin aardbeien geplant, ” vertelt Rawel. “Omwille van mijn rug kon ik hem niet helpen bij dat werk. Het hem uitleggen kon ik wel, want tijdens mijn eerste vier Belgische jaren in de fruitsektor had ik veel geleerd. “

Met de opbrengst van de tuin huurde Rawel het jaar daarop een stukje grond van 1 hektare, waarop Sukhwinder aardbeiden teelt. “Daarvan kunnen we goed leven, maar rijk zullen we niet worden, ” zegt Rawel. Hij legt uit hoe in een hektare ongeveer 42.000 aardbeienplanten gaan die samen om en bij de 21.000 kilo per seizoen leveren. De kost per plant bemesting, sproeistoffen en zo meer bedraagt 48 frank. De verkoopprijs van de aardbeien varieert enorm : soms 120 frank per kilo, soms 60 frank.

Sukhwinder leidt de aardbeienteelt, vader Rawel kontroleert en stuurt bij waar nodig. In oogsttijd zoals nu hebben Rawel en Sukhwinder 11 plukkers in dienst : 8 Turken, 2 mensen uit het voormalige Joegoslavië en een Sikh. Liefst zou Rawel alleen Sikhs inhuren, niet omdat het volksgenoten zijn, wel omdat ze beter werken. “Sikhs plukken 6 tot 7 kistjes per uur, de Turken 3 tot 4 kistjes en zij laten veel hangen, ” vertelt Rawel. De Spanjaarden die tegenwoordig als plukkers worden aangevoerd, zijn nog slechter. Van een kollega weet Rawel dat ze 2 kistjes per uur halen.

Probleem is dat hij zelden een Sikh vindt wiens papieren in orde zijn. “Waarom krijgen de Turken wel papieren en de Sikhs niet ? ” vraagt Rawel zich verongelijkt af. “De Sikhs willen werken, maar mogen niet. De anderen willen niet werken, maar mogen wel. De meeste Sikhs zijn trouwens al verdwenen uit de fruitstreek, bang als ze zijn voor kontroles. “

POLITICI.

Hoewel Sukhwinder een zelfstandige wil blijven, vindt Rawel dat hij beter een vaste baan zou zoeken, zoals zijn oudere zoon Gurbarx, die een job heeft in een boomkwekerij in Alken. “Geen zwartwerk, hij is in orde met het ziekenfonds en zo, ” zegt Rawel. “Zelfstandig zijn, kost te veel geld. “

Rawel heeft goede kontakten met de plaatselijke rijkswacht en politie. “Ze vragen mij om tolk te spelen of te helpen onderhandelen als er moeilijkheden zijn met de Sikhs hier. ” Rawel kent ook vele politici. “De burgemeester van Borgloon, Freddy Feytons (VLD), die nu verkozen is voor de Vlaamse Raad, is een goede vriend van mij. Ik heb vaak vergaderd met de vroegere burgemeester van Sint-Truiden, Jef Cleeren (CVP). Daar hadden de Sikhs veel problemen. Cleeren wou niet dat hun aantal in Sint-Truiden toenam. Hij was soms lastig, soms niet. “

Op café gaan om een pint te drinken met de vrienden, is niks voor Rawel. Wel gaat hij iedere zondag naar de Sikh-tempel in Halmaal. Voor de bouw en de financiering daarvan zorgde een vzw waarvan Rawel voorzitter is. “We kregen geld van de Belgische Sikhs en schreven naar Sikhs in het buitenland om steun te vragen, ” aldus Rawel.

Zijn moeder is al overleden. Alleen als zijn ziekelijke vader weer eens in het ziekenhuis ligt, bekruipt hem het verlangen om terug te keren naar India, anders niet. “Ik heb mijn zaak hier, en mijn kinderen. Hier wil ik leven. “

JVG

RAWEL SINGH (AARDBEIENTELER IN BORGLOON) “De Sikhs willen werken, maar mogen niet. “