Send in the clowns
Aan weerszijden van de Atlantische Oceaan wordt een zelden gezien circus opgevoerd rond de aanstelling van de ‘oppositieleider’. Donald Trump laveert tussen de camera’s, de beroepspolitici en de journalisten met de behendigheid van een Cirque du Soleil-acrobaat. Er komt een oude clown uit het televisiecircus gestapt die alle media-aandacht naar zich toe zuigt en ver voor ligt in de peilingen.
In het Verenigd Koninkrijk komt uit het Groot Russisch Staatscircus de stokoude clown Popov, onder de vermomming van Jeremy Corbyn, bij de bookmakers oorspronkelijk 100 tegen 1. Krijgt Labour een communist uit de oude doos als leider? De bookmakers betalen nu al uit. De strijd is al gestreden nog voor de stemmen zijn geteld.
Ik geef niet graag mijn nederlagen toe. In deze column heb ik meer dan eens gelachen met de ‘authenticiteitsrage’. Maar nu moet ik toegeven dat de niet meer zo jonge, uiterst rechtse mediageile Amerikaan en de uiterst linkse, ook al niet meer zo jonge, mediaschuwe Brit één ding gemeen hebben: ze zeggen wat ze denken. Het vreemde aan onze samenleving is dat mensen dat ongewoon vinden, leiders die zeggen wat ze denken. En dat is blijkbaar ook wat mensen onder authenticiteit verstaan. Hoe het tactisch klinkt, hoe de partij erover denkt, wat de marketingstudies zeggen, wat de spindoctors beweren, het kan die nieuwe leiders duidelijk geen barst schelen. Bij Donald Trump loopt het de spuigaten uit. Hoe dwazer zijn opmerkingen, hoe sneller hij stijgt in de opiniepeilingen. Maar vergelijk het toch maar even met Sarah Palin. Die zei ook vreemde dingen. Maar dat was uit pure dommigheid, niet vanuit een circusact, maar vanuit een genetisch bepaald laag IQ. Daarmee heb ik na al die jaren ook eens gezegd wat ik al lang over die dame dacht.
Maken ze een kans op het hoogste ambt? Alle experts zijn het erover eens: neen. Je moet de stemmers uit het centrum overtuigen, en beide kandidaten zijn zo extreem dat het middenveld wel naar een tegenkandidaat moet snellen. Ik vermoed echter dat hetzelfde werd gezegd over Podemos in Spanje of Syriza in Griekenland. En de persoonlijke macht van beide heren is nu wel bijzonder groot. Veronderstel dat de experts gelijk hebben en Trump geen kans maakt. Als hij echter als derde onafhankelijke kandidaat opkomt, mogen de Republikeinen folden, zoals dat zo mooi heet bij het pokeren. Als hij in naam van de partij opkomt en de voorverkiezingen wint, trekt deze partij met een ongeleid projectiel naar de verkiezingen en de macht. Er zit niets anders op dan hem kingmaker te laten zijn en hem mee te laten beslissen wie met zijn zegen in naam van de republikeinen Hillary Clinton mag aanpakken. Of staat ook bij de Democraten nog een clown in de coulissen te wachten?
Ik woon niet ver van het kiesdistrict van Jeremy Corbyn. Onderschat hem niet. De man is veel charismatischer dan je zou denken. Hij spreekt heel sterk de jeugd aan. En net als bij Trump bewondert men het feit dat hij de dingen zegt zoals hij ze ziet, en de kleren draagt die hij graag draagt: vaak een zwarte werkmanspet, die al lang niet meer in de lokale winkels te vinden is. Zodra hij leider van Labour is, zal hij een officieel mandaat als leider van de oppositie krijgen en zal hij zijn uiterst linkse en krachtige antioorlogsopinies met veel weerklank kunnen ontplooien. En misschien veel meer aanhangers krijgen dan een afgelikte partijmarionet. Onderschat hem niet.
Ik ben kaal. Het is politiek niet correct te zeggen dat ik een kletskop ben. Dan voel ik me beledigd. Maar beide woorden zeggen uiteraard juist hetzelfde, namelijk in de woorden van mijn kleindochter, dat ik ben vergeten mijn haar op te zetten. Zeg nooit Eskimo, want dat is erg beledigend voor een Inuit. Alle andere voorbeelden moet ik hier achterwege laten of ik krijg last van een of andere moraalridder (ik vermoed dat er niet veel Inuits deze column lezen). Dat soort gedoe ben ik al lang beu, ik wil de gewone woorden uit mijn jeugd kunnen gebruiken om gewone dingen te benoemen, ook al zullen sommige kaalhoofdigen zich wat gekrenkt voelen. En ik ben overduidelijk niet alleen. Ik vind de politieke inhoud van de heren Trump en Corbyn heel vreemd, en bij Trump zelfs ronduit verwerpelijk. Maar hun persoon boeit me wel. Als onze leiders niet vrij zijn, hoe kunnen ze ons dan helpen bij onze vrijheid?
De auteur is professor-emeritus aan de Vlerick Business School.
MARC BUELENS
Ik vind de politieke inhoud van de heren Trump en Corbyn heel vreemd, en bij Trump zelfs ronduit verwerpelijk. Maar hun persoon boeit me wel.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier