F rankrijk heeft een Margaret Thatcher nodig. Tenminste, dat was eind vorig jaar de stelling van The Economist in een dossier over Frankrijk. Volgens velen beschikt Nicolas Sarkozy over de kwaliteiten om die rol – toch voor een deel – op zich te nemen. En hij is goed op weg om de kans te krijgen die verwachtingen waar te maken. De neogaullist kwam zondag afgetekend als winnaar van de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen uit de bus.
Maar is ‘Sarko’ echt de man om Frankrijk economisch opnieuw op de sporen te krijgen? Als we het sociaaleconomisch programma van de man bekijken zeker wel. Een aantal voorstellen moet inderdaad toelaten dat de Franse concurrentiekracht toeneemt en dat de economische groei (onder de 2 % en dus ontstellend laag) in Frankrijk opnieuw aansluiting vindt bij die in andere landen. Dat kan, wanneer Sarkozy woord houdt. Zo wil hij de loonkosten verlagen, de lasten op overuren afschaffen, werklozen die twee jobs weigeren hun uitkeringen afnemen en het overheidsapparaat ontvetten. Slechts één op twee ambtenaren die met pensioen gaat, mag nog worden vervangen. De logica zelve, maar het is net daar dat één van de zwakke punten van Frankrijk ligt. Onze zuiderburen zijn de voorbije jaren altijd in het verweer gekomen tegen te radicale veranderingen. Een mentaliteit die ook uit het resultaat van de eerste ronde blijkt. De centrist Bayrou (19 %) is een exponent van wat men het ‘ninisme’ noemt, hij is noch links noch rechts. Kortom, hij durft de Fransen niet te zeggen waar het op staat.
Dat doet Sarkozy wel. Iets dat hem zuur zou kunnen opbreken. Tijdens de verkiezingsdebatten zondagavond werd door sommigen al een TSS-coalitie gevormd. TSS staat voor Tout sauf Sarkozy (alles behalve Sarkozy) en is ter linkerzijde bijna een strijdkreet geworden. In de hoop de socialistische tegenkandidaat Ségolène Royal naar het Elysée te loodsen, probeert de linkerzijde Sarkozy te diaboliseren. Hij wordt al snel in extreemrechtse hoek geduwd.
De man heeft als minister van Binnenlandse Zaken inderdaad een paar ongelukkige uitspraken gedaan naar aanleiding van de rellen in de Franse voorsteden. Zo wou hij de bendes in de ‘banlieues’ met hogedrukreinigers opruimen.
Wel valt het nog af te wachten of Royal zich bij die aanvallen gaat aansluiten, dan wel voor een inhoudelijk debat kiest. In het laatste geval heeft Sarkozy gewonnen spel. Het economische programma van Royal oogt zeer zwak. Ze pleit voor meer door de overheid gesubsidieerde jobs terwijl Frankrijk een staatschuld van meer dan 66 % van het bbp torst. Ze wil de minimumlonen verhogen terwijl de werkloosheidsvallen de Franse arbeidsmarkt verlammen.
Irrealistische voorstellen die haar economische adviseur Eric Besson ertoe hebben aangezet een aantal maanden geleden ontslag te nemen en in een boek (Qui connaît Mme Royal?) zijn ex-werkgeefster frontaal aan te vallen. Besson heeft ondertussen zijn steun toegezegd aan Sarko. Ook andere economen – zoals de nochtans als links bekend staande MIT’er Olivier Blanchard – kiezen voor de rechtse kandidaat. Ondanks het feit dat Sarkozy soms wat protectionistische reflexen heeft. Zo vond hij de fusie Arcelor-Mittal een vergissing. Maar dat is volgens velen enkel campagnepraat. Anno 2007 snakt de Franse economie naar zuurstof. Sarko lijkt de enige die haar die kan leveren.
Alain Mouton
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier