Revival van het gregoriaans

Een van de grote vergissingen van het Vaticaans Concilie was ongetwijfeld de afschaffing van het gregoriaans (tekst en muziek) in de kerk.

Alles moest dus in de ‘taal van het volk’ gebeuren. Maar deze ‘vox populi, vox dei’ neemt zoete weerwraak. Talrijk zijn de gelegenheden (huwelijken, begrafenissen…) waarbij het gekerstende, moegetergde en nostalgische volk bij de geestelijke overheid komt vragen naar een eredienst in het Latijn. Ook het overweldigend succes van de groep Enigma met een bedenkelijk huwelijk tussen rock en religie (anno 1990) en de Canto Gregoriano door de monniken uit Silos in Spanje (1994) liegen er niet om. Een eeuwenoude traditie wordt niet zomaar met één zij het pauselijke pennenstreek weggeveegd. “Het is bovendien werkelijk niet om aan te horen wat er tegenwoordig gezongen en gespeeld wordt in de kerk : zo lelijk, vulgair, smakeloos, stompzinnig is dat.” Aan het woord is Pierre Boulez, hierover ondervraagd door Maarten Brandt.

Niet te verwonderen dus dat op paasmaandag jongstleden volk van heinde en verre naar de Norbertijnerabdij van Averbode kwam om er de gregoriaanse vespers van Pasen bij te wonen. Een unieke gelegenheid om nog eens ‘live’ mee te maken hoe mooi het vroeger allemaal wel was (en opnieuw zou moeten worden). Dat heeft men ook bij Eufoda/Davidsfonds begrepen. De Gregoriaanse Vespers en Completen, onder leiding van Marc Fierens O. Praem, worden ingeluid (letterlijk) door feestklokken. Elk deel wordt afgerond door een magnifieke orgelimprovisatie door Marc Houvenaghel. “De cd zal klinken in huiskamers, kerken, ziekenkamers, in auto’s, wandelradio’s, in discotheken of cafés,” dixit cantor Marc Fierens O. Praem. Was het maar waar. Wat de laatste twee locaties betreft, hebben we zo onze twijfel. Het gregoriaans blijft in de eerste plaats de uitdrukking van de innerlijke stilte… waar het ons nogal eens aan ontbreekt.

Een even ‘stille’ cd is de bloemlezing van ‘muziek aan het Bourgondische hof’. De naam Missa Alleluia werd gekozen omdat het programma hoofdzakelijk bestaat uit delen van de Missa Alleluia van Petrus de la Rue, hofcomponist van Margaretha van Oostenrijk, naast werk van Josquin Desprez, Jacob Obrecht, e.a.

Gregoriaanse Vespers van Pasen – Norbertijnerabdij Averbode – Eufoda/Davidsfonds Missa Alleluia – Capilla Flamenca, Cantate Domino – Eufoda/Davidsfonds .

MILO DERDEYN