Regionaliseer de personenbelasting

“Het leven herbegint op 65,” sprak professor-emeritus Frans Vanistendael bij zijn afscheidsrede aan de KULeuven. De voormalige koninklijke commissaris voor de harmonisering en vereenvoudiging van de fiscaliteit (zie ook het interview met zijn opvolger Luc De Broe op blz. 66) voegde onmiddellijk de daad bij het woord en ging op de voorzitterstoel zitten van het International Bureau for Fiscal Documentation in Amsterdam.

Maar voor hij zijn toga aan de haak hing, lanceerde Vanistendael nog enkele voorstellen om het maatschappelijke probleem van ons land – de vergrijzing – aan te pakken. Opvallend daarbij was hoe het eminente lid van de unitaire Coudenberggroep een lans brak voor gewestelijke opcentiemen in de personenbelasting. Vanistendael: “Tegen 2030 zullen de uitgaven in pensioenen en gezondheidszorg respectievelijk stijgen van 9 en 7,1 % naar 12,5 en 9,2 % van het bruto binnenlands product (bbp). Dat is een reële toename met 34,8 % in 25 jaar tijd. De daling van de overheidsschuld is essentieel om de kosten van de vergrijzing te kunnen opvangen, maar de economische conjunctuur laat nu geen grondige sanering meer toe. Daarom dringt een fundamentele staatshervorming zich op. Vandaag financieren de fiscale inkomsten ongeveer 30 % van de sociale zekerheid ( nvdr – de rest bestaat uit bijdragen). Door dit aandeel over te hevelen naar de gewesten en hun hiervoor ook de nodige inningsbevoegdheden te geven, kun je het financieringsprobleem oplossen.”

Daarnaast zijn ook fundamentele ingrepen in de fiscale en sociale wetgeving nodig. Als belangrijkste maatregel verdedigt Vanistendael een driepijlerstructuur in de pensioenen: “Het huidige repartitiestelsel, waarbij de bijdragen onmiddellijk gebruikt worden voor de verschuldigde pensioenen, is niet langer houdbaar. Maar een brute overgang naar het kapitalisatiesysteem, waarbij de bijdragen belegd worden, discrimineert de jongere generatie. Bijgevolg dringt een tussenweg zich op. Pas het repartitiestelsel aan zodat een basispensioen voor iedereen kan worden gewaarborgd. Ook voor degenen die helemaal niet kunnen sparen. En laat degenen, die er financieel toe in staat zijn, collectief of individueel een kapitaal bijeen sparen dat bij stopzetting van de beroepsactiviteit een aanvullend inkomen mogelijk maakt.”

WWW.TRENDS.BE

De volledige tekst van de afscheidsrede van professor-emeritus Frans Vanistendael (KuLeuven).

E.P.