Proficiat, Marc

Marc Buelens
Marc Buelens Professor-emeritus aan de Vlerick Business School.

Marc Coucke heeft de vtm-wedstrijd ‘Masterchef’ gewonnen. Proficiat, Marc. Het is een prestatie die volkomen in lijn ligt met je rol van ‘Celebrity-CEO’. Vlaanderen heeft er veel te weinig, als we Boma van Boma-worst buiten beschouwing laten. Een CEO-BV is uiteraard een tweesnijdend mes. Als de ‘stunts’ in de smaak vallen, profiteert het bedrijf er ook van. Het imago van de CEO straalt af op het bedrijf, plots wordt de onderneming populair op de rekruteringsmarkt en de merkbekendheid neemt sprongsgewijs toe. Als de stunts wat tegenvallen en de CEO maakt zich oeverloos belachelijk of hij kwetst zijn stakeholders, dan lijdt het bedrijf uiteraard mee. Marc Coucke wist wel waarover hij sprak toen hij in een interview uitlegde dat hij vooral niet wou afgaan als een gieter.

Dus niet alleen proficiat, Marc, maar ook dank. Want het brede publiek krijgt al te gemakkelijk een zeer eenzijdig, negatief beeld van ondernemers, CEO’s, bedrijfsleiders. Het enige reële tegengif is de ondernemer te tonen als mens, in boeiende omstandigheden, waar zijn sterke punten naar voren komen en discreet gezwegen wordt over zijn zwaktes.

En de professor Gobelijn van Omega Pharma – een bijnaam hem gegeven door jurylid Wout Bru – is niet ‘afgegaan’. Hij won met vlag en wimpel. En dan zie je natuurlijk dat de kenmerken van een topbedrijfsleider zich ook tonen in spelletjes, sportcompetities of tv-shows.

Het allereerste wat opvalt, is dat er gewoonweg geen substituut is voor voorbereiding. De dames en heren bedrijfsleiders sukkelen misschien wel in een of andere vreemde omgeving, maar al snel willen ze de regels van het spel beheersen. Veel meer dan de meeste andere kandidaten schakelen ze hun netwerk in om optimaal voorbereid aan de start te verschijnen. Toen Hans Bourlon van Studio 100 deelnam aan de ‘De Slimste Mens’, was hij daar professioneel (zelfs met de hulp van het bedrijf) op voorbereid. Marc Coucke was voor de finale van ‘Masterchef’ op stage gegaan in een toprestaurant. Het klinkt natuurlijk erg ‘cool’ dat hij zogezegd nog geen ei kon bakken, maar vergeet dat succes vooral een kwestie van aanvoelen en talent is. Het leidmotief van het Britse leger, Proper Prior Planning Prevents Piss Poor Performance, blijft als een rots van Gibraltar overeind. Ja, aanleg is belangrijk. Ja, er bestaat zoiets als talent. Maar talent is overroepen. Talent moet gevoed worden.

Naast de voorbereiding is er de passie. Die druipt eraf bij Marc Coucke. Zo’n man heeft al lang geleerd dat 20 procent van onze tijd ons 80 procent van het plezier bezorgt. Effectiviteit en plezier in het leven komen er dan op neer jezelf zo te organiseren dat je meer kan doen van die 20 procent. Effectieve managers delegeren met plezier grote brokken van de 80 procent. Het is de droom van elke ouder wordende manager. Enkel nog doen wat ze graag doen. De subtop droomt ervan, de top doet het. Want als je te oud wordt, dan doe je niets meer van wat je graag doet. Dan hebben vaak de omstandigheden overgenomen. En daar heeft elke manager een hekel aan. Hij wil controleren en niet gecontroleerd worden.

En dat laatste viel bij Marc Coucke op vanaf het begin. Waar de medekandidaten al dan niet superzenuwachtig, hysterisch of vrijblijvend acteren, zie je zo’n CEO snel de regels van het spel opnemen, een alternatief achter de hand houden, en vooral niet schrikken als er onverwachte zaken opduiken. Ik heb vorige week uitgelegd hoe heel kort kunnen uitstellen het handelskenmerk is van de grote talenten. Dat kon je heel goed op televisie zien bij Coucke. Hij vloog erin, ja. Maar niet vanaf de eerste seconde. Geen paniek, het zaakje zo veel mogelijk onder controle houden. Emoties en passie hoeven niet samen te gaan met hysterie, waar je net alle controle verliest. Je moet wel een fundamenteel vertrouwen in je eigen kunnen ontwikkelen, en zonder paniek de brug bouwen terwijl je erover stapt. Coucke is daar blijkbaar dol op.

Och ja, nog een laatste kenmerk. Marc Coucke is een man. Hij moet thuis geen huishouden beredderen, hij moet geen gewone schotels klaarmaken thuis. De dagelijkse beslommeringen zijn echt niet de beste voorbereiding op koken-onder-druk, op topschotels-klaarmaken-voor-een-jury. Tja, in de finale stonden drie mannen. Ze hadden waarschijnlijk thuis vooral (of uitsluitend?) hun moeder zien koken. Maar als het op wedstrijdje spelen en winnen aankomt, zetten mannen toch maar al te graag een tandje bij. Desnoods leren ze koken. De auteur is partner-hoogleraar management aan de Vlerick Leuven Gent Management School.

MARC BUELENS

De kenmerken van een top-bedrijfsleider tonen zich ook in spelletjes, sportcompetities of tv-shows.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content