Pleidooi voor belasting op reële huurinkomsten

PS-voorzitter Paul Magnette wil een belasting op de reële huurinkomsten. Terecht, als ze past in een brede belastinghervorming.

PS-voorzitter Paul Magnette wil een belasting op de inkomsten uit de verhuur van woningvastgoed. “Het is niet normaal dat iemand die 96 panden verhuurt alleen de onroerende voorheffing moet betalen. Dat is onrechtvaardig.”

Vlak voor de verkiezingen gaat de Waal de populistische toer op. Maar hij heeft wel gelijk. En hij krijgt steun uit onverwachte hoek. De Europese Commissie start een proces tegen België om de discriminatie op te heffen tussen vastgoed op buitenlands grondgebied, dat onderworpen is aan een belasting op de reële opbrengst, en eigendom in België met een belasting op het kadastraal inkomen.

Dat fictieve huurinkomen werd in 1975 vastgesteld, maar is sindsdien nooit geherwaardeerd. In die tijd verpauperden bloeiende handelscentra tot probleemwijken. Het Antwerpse Zuid en de Brusselse Leopoldwijk werden triple A-vastgoedlocaties. Noch voor die topsegmenten, noch voor de verkommerde buurten werd het kadastraal inkomen aangepast. Het gevolg is een mattheuseffect in het vastgoed, een fiscale herverdeling van arme naar rijke buurten. Het Rekenhof signaleerde die onrechtvaardigheid meer dan eens. De modernisering van de vastgoedwaardering naar het model van de Nederlandse Waarderingskamer is ook een sociale kwestie.

De eigenaars-verhuurders willen geen hervorming. Hun bekommernis is begrijpelijk. De pandjesbaas met 96 woningen, naar wie Magnette verwijst, is een extreme uitzondering. De verhuurmarkt in België bestaat hoofdzakelijk uit eigenaars van een of twee woningen. Meestal zijn het zelfstandigen op leeftijd die hun lage pensioen aanvullen. Het zijn dus geen rauwe kapitalisten die een ruim fiscaal voordeel genieten, zoals de PS-voorzitter suggereert.

Een belasting op de reële huurinkomsten hoeft hun inkomen niet per se te bedreigen. Zo’n belasting houdt ook in dat ze kosten aan de woning mogen inbrengen. Eigenaars zullen dan sneller investeren in hun verhuurwoningen, waarvan de kwaliteit dikwijls te wensen overlaat. De aftrek van de gemaakte kosten zal eigenaars stimuleren om facturen te vragen. Er komt dan waarschijnlijk een einde aan de pest van het zwartwerk in de particuliere verhuursector. Zo zal de aangepaste belasting twee keer de staatskas spekken, via de fiscus en de RSZ.

Leidt een belasting op de reële huurinkomsten toch tot een belastingverhoging, dan is die verdedigbaar. De OESO, daarin gevolgd door minister van Financiën Koen Geens (CD&V), is ook voorstander van een fiscal shift, een radicale omwenteling in de belastingen. Iedereen is het erover eens dat de belastingen op arbeid en op bedrijven in ons land te hoog zijn en de economische groei belemmeren. De directe belasting en de belasting op vermogens (bijvoorbeeld vastgoed) zijn dan weer relatief laag in ons land.

Het voorstel van Paul Magnette om de reële huurinkomsten te belasten, mag dus niet leiden tot een zuivere belastingverhoging. Als de gewijzigde fiscale behandeling van vastgoed gepaard gaat met een belastingverlaging voor inkomens en bedrijven, is ze verdedigbaar. De PS-voorzitter heeft dat verband niet gelegd. Een gemiste kans.